Nima asli
---- Shu – Nodir yoki begona mening oldimda “u” bilan aralashsa,
“u”ning omi turadimi nima. Natijada menga atayin bildirmay tayyorlab “u”ning bezoriligi,
buzg’unchiligi tegadi. Bir marta poyezdda kasbdoshim bilan to’satdan duch kelib
ketayotganimda kasbdoshing sendan ko’ra bo’g’zi bilan yaxshi gapirdi deb samovar
dan barmog’imni kuydiruvdi. Kecha “u”ni Buxoroga Nodir mashinani haydab olib
borishi ma’lum bo’libdiki menga bolalarniki deya trubochkali issiq suvli
termosdan ichtirib og’zimni kuydirdi. Bugun uchun yangi mana shu bannerni olib
kelsam, uyga kirishim bilanoq bannerlarning pulini “Nodir akaga” bering deb
dahmaza, urush qiladi. “Xay, ko’t xotin” deyishdilar ichimdagilar. Demak, men o’zim
uchun bir xil ishlarni, odatiy xarakterimni qilib yursam, “u” menga ko’tlik
qilarkin, “ko’p aniq, - o’, to’xta” degandayin bo’larkin.
Immunitetim kamayavergan sayin har xil hayotdagi ishlarga
aniqlik bo’yicha munosabatim tushadiki, shu munosabatimning ichki aniqligi “it,
id” bo’lib turishdan hammasi, falokat boshlanadi. “It” chappa bo’lib “ti, sen”ga
o’zgaradiki, sen shunday itlik qilayapsan ro’kachiga, shamasiga urilgan
ravishda ichimdan tortishish bo’ladi. Xayolim bilan o’liklik, insoniy 3 ligim
ya’ni, o’rin, havo, gap ishqalanib o’zimdan o’zim chiqaolmaydigan, ongimga
qarshi tortishuv, ichki bahs bo’lib turadi. Keyin bu – “nash, bizning” “it”, id
miz, sen aniqlashtirayotgan istalgan ichki munosabat, kallangdagi faoliyat bo’ladi
deb turishadi. Natijada shu ichki aniqlikdagi munosabatni fahmlashga
borayotganimda shu munosabat hoziroq hayotda bo’lsin yoki bo’lmasinligi bo’yicha
ikki tomondan birini xohishimga, ongimga ko’ra tanlasam, oxiri “nash”ning
teskarisi “shan, shon-shanim” ichimdagilar tomonidan menga qarshi munosabat
borishini, yechimini kinoyanomus(z) tanlashadi, hisobga olishadi. Shunda men
shonimnigina ko’targan bo’lib, o’zim xohlamagan munosabat yechimiga duchor bo’laman.
Xullas, meni hayotdan va ichimdan egallab olgan “shanti, itnash” teskarilik
ishlari “it”, “ti”, “nash”, “shan” 4 ala juftliklari bilan ketma-ket x ni
yasab, noma’lumni tuzib, oxiri “shan” sendan deya, “shan”imni saqlashim ma’nosida
o’zimni shanli ishimga mag’lub qildiradilar, chiqqan munosabatning menga teskari
amali bilan meni uradilar.
Kechki ovqatdan so’ng:
Mediaget, torrentlardan olingan dasturlar ham ishlamaydigan
bo’lgan. Eng ko’proq seed, peer lari bo’lgan torrentlardan Adobe Character
animator bilan After effects ni ko’chirib, yuklab olib, o’zining ko’rsatmalari,
Readme lari bo’yicha birinchisi hattoki ustanovchigini, o’rnatuvchisini
ochmadi, ikkinchisi o’rnatilgandan so’ng maxsus ilgaridan xabarcha bilan
dasturni ishlatmadi. Nima -, hammasi o’zimning bilimim yuqoridan so’ng chiziqlar
bilan haqiqat qilib pastga tortilganmi? Endi. Avvallari bunday emasdi.
Dasturmi, - aniq ravishda dastur bo’lib ishlab ketishi kerak edi. Umuman
Windows ning o’zini qaysi bilim bilan ushlab turibman. Yoki boshqa ishlayotgan
dasturlarnichi. Umuman – Word da yozayotganim uchun o’lik arvoh bir-ikki qiliqlar
qilib, Word ning ishlashini bilmaysan deb buzmoqchi bo’luvdi. Umuman hozirlari
Word Onedrive da, internetda saqlangan faylni ochayapman deb, internet bo’lmaganda
ishga tushmaydi. O’lik Arvoh aytmoqdaki, - “bilimlaringdan tashqari ko’nikmalaring
ham hisobga olinadi” deyapti. Demak, Windows yoki Word ga o’xshagan dasturlarni
ko’nikmam bo’lgani uchun ishlatib yurganimdan so’ng, hali ham uzilmasdan, bor
bo’lib ishlab turaveradi. Endi, shu alfozda ichimdagilar meni bilish bo’yicha qandaydir
qat’iy qarorga kelibdilar har doimgidayin. Ularni to’g’ri tushunsam, - menga ba’zida
yozuvimga qo’shimcha o’zlaridan qo’shib turishib, oldingi, qo’shilmagan
qismimiz bo’yicha yozuving biznikiga o’xshash, bizlardan birlarimiz topgan
demoqchi bo’lishadi. Ma’noni, kelingki gaplarimni oldindan aniq topgan bo’lsalar
ham, husni-xatimni, harflarni qanday yozishimni hech kim bilmaydi. Chunki, men shu
harflarni har birini – o’zi taqdirga ulab yozayapman. Ularning ma’no bashoratlaridan
ham ko’proq meni taqdirdan topish imkonlarini berayapman. Har bir harfimning
burilishi taqdir bilan bog’langan haqiqatdan bir parchasi(dir). Xo’p, - deylik
hamki, shu oxirgi ikki og’izli gaplarimga “u” ham, balki kusi qo’shilib menga
bashoratdayin ma’no uzatdi. Baribir ko’pisi mantig’imdandir.
Endi. Karonavirus bo’lgan va undan oldingi ta’siri bor
paytlari insonlar, odamlar ko’plik orasida alohidalik bilan sinalganlar. Har
kim alohida-alohida o’zining birovlardagi aksi bilan aloqa qilgan. Birovlar
tarafidan aloqani haqiqiy, jonli qilib chiqarganlar esa o’liklardir. Zero
Karonavirus tug’ilajak bolalar uchun bo’lib, ular o’liklardan kelganlar. O’liklarning
o’zlarida esa voqealarning asl, ko’pchilik bo’yicha rivojlanish ma’lumotlari
bordir. Go’yoki bizning tasodifiy bog’lanishlarimiz bir nuqtadan boshlab
oxirigacha, imkoniy chiziq bo’yicha sinaladi, ;;tugatiladi;. O’liklar o’zimizning
ya’ni bizlar tiriklarning har bir tasodifiy ishlarining qayergacha borib,
nimalar bilan tugash taqdirlarini bilishadi.
Bukunasi tushlikdan keyin:
O’liklar alohidalikni, ko’pchilikni tutashmasligini har bir
tomonning o’ziga xosligidan qilishadi. Misol uchun, makonda harakat izi
qoladigan odamlar va insonlar bo’yicha shu tushlikka eshikdan kiraverishimda baribir
ichimdan bilinadigan datchiksifat buyruqlariga ko’ra xonaning ichida yaqinlarim
makon, joy, o’tmish bo’yicha kezib yurgan, boshqa ishlarini qilib yurgan bo’lsalar,
birdan shularning davomiyligi, harakat izidan uzilib o’tirib ovqatlanayotgan
holatga o’liklar insonlar, odamlarni boshqarishib solishadi. Zero aslida men
kelib qancha ovqat, hozirgi somsalardan yesam, dadam, yaqinlarim ham shunga o’xshatilib
ovqatlanishlari kerak. Aks holda bo’q yeb qo’yishlari mumkin. Xullas, aslida
dadam-enam yoki boshqa chinakam odamlarning, insonlarning o’zlari yo’qdirlar,
hammasiga fon, gavda tuzilishi va aloqalari bo’lib o’liklar chiqishadi.
Endi. Ichimda ko’nglim g’ash, ko’timning shumshagini o’ynatib-o’ynatib
ko’nglimga tushiralar. Kechangi tekshirib ko’zimni orqaga ketkazishlariga ko’ra
o’lik Arvoh sababli men ham aldanib shaxslar bilan shuncha almashinishimiz bo’yicha
bir xil o’tmishga, makonga, hayotiy sahnaga qaytarilib qo’yilibman. Shu degani
mening bo’q yeyishim mumkinligi bo’larkin. Avvallari shundoqligicha menga,
bilishimda xotinim yo’qligi sababli, Orzigul bo’lganda nonushtaga borma
deyishardi, orada ularning qoidasini bir marta buzishim bilanoq meni jazolab (men
shuni tasodifni men tomon ro’y berishi sifatida bilgandim) Devonaxonaga olib borib (1 oylik o’zlari
kutmagan tasodifni o’tqazib) qo’yishdi, natijada hozirlari mening ertalabgi
uyqumni ilojsiz o’tkazishib, qildirishib, o’rgatishib, so’ng nonushtani ham o’tkazdirib
yuborayaptilar. Nonushtani yemasam ertalab-tushlikdagi uyqumda oshqozonim og’riyapti.
Birinchidan shuni yozishim kerakki, qilayotgan ishlarim
davomi bo’yicha tajribam parallel chiziqlari navbati kallamga yashirinib kirib
qoladi. So’ng menga o’zim bilmasimdan, o’zimning kallamdan chiqqandayin
yetkazilib meni oldindan ma’lum ma’nochi qilib turaveradi. Men shunchalik o’zimga
yaqin olib, yutuqli tanlov qilib chiqqan so’zlarimni ham tajribamdan mana hozir
qaytib topib berish bo’ldi. Ya’ni shu abzatsning birinchi gapida davomiyligi so’zini
yozmoqchi edim, o’zim ko’nglimda yaxshi ma’no chiqadi deya “zo’r qilaman” deb
ushlab yurgan navbati so’zi bilan almashtirishdi. Tajribalarim oldingi amalimga
bog’liq bo’lmay chiqarilishi mumkin, ammo o’zimga yangi fikr kelganday bo’ladi.
Umuman to’g’risi o’zimning xatimdan zerikdim. Avvallari necha
yil oldin shunday mayda, joy avaylab yozgan bo’lsam, qo’lim o’z-o’zidan yana
shunday yozishimga olib borayapti. Aslida katakchalar o’lchamiga muvofiq yozish
to’g’ri bo’ladi. Bir eplamoqchi bo’lib ajratilgan katakchalar, 5 mm li joylarga
xos katta-katta yozaman desam, yana qo’limning mayda tebranishli yozuvi qisib
kelib kichkina, xuddiki bir chiziqda ozgina qo’zg’alishlar, to’lqin chiziqlar
bilan yozib borayotganga o’xshayman. Kattaroq yozishim uchun yozib
ketaverayotganimda to’ldirilayotgan bo’sh joylarga ko’zimni taqab turib bilishim
kerak.
Umuman ko’zim orqaga ketganda, mana kecha ham ichimdagilar
mening gapirib chiqarmagan eslarimni kovlaverib nimadir yangicha g’oyaga men
uchun kelib qoldilarki, natijada shuni daftariga ertasi kuni tushiradi deb qo’yishadi.
Ammo qaysi g’oyalar bo’lib o’tganini ungacha esimdan chiqarib qo’yaman. Mana bugun
ham mutloq boshqa, kechangi kasal ahvolimga keltirilmagan fikrlar, g’oyalar,
gaplarni yozayapman. Yozayotganimni esladim, kechangi berayotgan qiynoqlari
davomida berishayaptilar desam, shu to’g’ri kelgan yozuvlarimni esim bilan to’g’ri,
mos keladi deb tutardim.
Endi shunday bo’layaptiki, mayda yozishimdan qochishim qiyin
bo’layapti. Avvallari, yoshligimda, Universitetga kirmasimdan oldin men kitoblarni
katta-katta jurnal varoqlariga ko’chirib yozishga uringanman. Shunda va darslar
mobaynida kichik harflar bilan yozganman. Shularning hammasi yig’ilib, yig’indisi
bo’lib hozirgi katta yozishga urinishim nisbati olinsa, hali katta, 98% li ulush
bilan kichik, qo’lim o’z-o’zidan tortayotgan mayda harflarda yozayotganim
seziladi. Demak, bu – hisob-kitob, o’lik Arvoh simmetriyasi bo’yicha ketmoqda.
Endi. Birinchidan ishimga mukkasidan ketayapman deya, qo’limdagi yozuvni shu o’rinda
qo’yib qaytib olsam, bu – ojiz, qo’tog’I qandaydir bo’y-bastiga chiqib olib
lang’arlab qo’l chiqarib yozayotganda shunchalik qiynoqni, tirishishni ko’rsatayapti
deya mening ustimdan nazoratini “u”ning kusi, tazi, o’lik nusxasi mazag’omus
qilib o’tadi. So’ng hozir bildirayaptiki, men haqimda ham shunday yoz, men
ustun tursam ham deya yana ustun turishini o’tkazib bildirganday bo’lib ketadi.
Umuman qo’tog’imning orgazmi yig’ilishiga ustunlik qilib turgani bilinadi
xolos. Endi ikkinchidan davom ettirib yozmoqchimanki, katta-kichik yozishimga,
urinishlarimga qarab turaversam, mana hozirgidayin qo’lim bardosh beraolmay,
chalmaq qilib, bulg’ab bir to’g’ri chiziq chizib borayotganga o’xshayman, boz
ustiga 98% dan 2% qachon simmetrik sudralish qilib, 98% li o’rnini kamaytirib,
o’zining 2% li joyini o’stirarkin deb qarab turaverishim kerak. Shuning uchun
shuncha majburiy kichik harflar ulushida katta harflarni eplab yozaolishim ham
kerak. Undan ko’ra kechangi video grafikali dasturlarimni internetdan
qidirishni davom etaman. Ha, - hozir nima demoqchiligimni odam bolam Gvardiyasi
o’rgatdiki, - husni-xatimni avval qanday tashlab ketgan bo’lsam, hali ham o’zgarmaganini
yoz dedilar. Shunday qilib tajribamga yaqin fikrlar bilan yozuvimni o’liklar
ham aralashib to’ldirishayapti. Bo’ldi, o’zim ham ruchkamni qo’yib-olib, qopqog’I
bilan yopaverib-ochib charchadim. Ketsam-ketdim shu kompyuter oldiga. Endi
shuncha yozdirgandayin bo’lish u yoqda tursin, qachon o’rnimdan turishimni ham
qandaydir belgi-ishoralar, mana hozir enamning kelib-ketishi bilan bildirmoqchi
bo’lishadi.
KpoJIuk degan avtordan rutracker orqali 2 lasini ham o’rnatdim.
KpoJIuk degani “kel pshnadan, asosdan, yoshlikdan qaraylik” degani. So’ng
tashqariga chiqsam, onam “Dunyo yo’q aloqa(da)” sifatida haqqoniy Dunyodan
uzilishda bo’lsa ham shu dasturlarni, Adobe Character Animator va Adobe After
Effekts ni olib berganlari, bunga bilimimdan tashqari yo’l ochganlari ma’lum bo’ladi.
Video tahrirlarda, animatsiyalarda, grafika dizaynlarda biron
narsa, personajning o’zi yoki gavdasi a’zolari harakatlanganda shu harakatning
yarmisichalik orqamoqqa harakatsiz qismlar, fonlar, personajning qolgan gavda qismi
harakatlanadi. Harakat chiziqlari bo’yicha harakatning hammasini ko’rsatish
uchun yarmisiga ko’ra qarama-qarshi yo’nalishni harakatsiz qismlar, fonlar yuriydi,
bosib o’tadi. Shu – harakatdagi hajmdagi har bir nuqtaning, ;;pikselning;
keyingi kadrga, tasvirga o’tishi bo’yicha amalga oshiriladi, teskari yo’nalishda
fon, harakatsiz qismlar yurg’iziladi. Shuncha harakat to’xtamga, fonga nisbatan
o’zi, ;;harakatlanish; to’liq harakatlangandayin bo’lib chiqadi. O’liklar,
televizordan kelganlar o’zlarining qoidalarini o’tkazib, meni ham har bir
harakatimga nisbatan harakatsiz qolgan gavdamni va atrofni harakatning yarim
masofasi bo’yicha qarama-qarshi harakatlantirmoqchilar. Shunday qilib
qarama-qarshi harakatlar bir o’rta nuqtada yumulib, yo’qolib kiraverib, shu
nuqtaning impulsi, pattaklari kuchi navbatdagi harakat yo’nalishi va kuchini
bildirib qo’yadi. Misol uchun olsak, mening o’zimning mana shu yozuvlardagi o’ng
qo’l barmoqlarila harakati, harflarni yozish, terish mashaqqati o’zining
ortidan butun atrofni, harakatsiz gavdamni yarim harakat masofasi, oralig’I bo’yicha
teskari sudrab, harakatlantirib kelayapti (ichimdagilar uchun). Shuning uchun
yozuvim qiyin va xunukdir. ;;Xullas, ko’p pikselli harakatlar trayektoriyasi,
chizig’i qanchalik bo’lib o’tsa, shu harakatlarning umumiy o’rtasi topilib,
qimirlamagan qismlar yarim harakatni orqamoqqa qilishadi. Va h.k. da, nima ham
qo’shimcha qilardim;
Comments
Post a Comment