Nima xayin
67 14:44. Xullas demak, - (birinchidan hozir shunday
bo’layaptiki, meni yozuvimni o’ylab kutib turishimni ichimdagilar xohlamayapti,
va hatto farishta o’lik Arvoh to’g’ri deya yonini olayapti; farishtaning ham
bahosi 2, doimo o’zi bilan yaxshilik raqobatiga tushsam meni pastga, yerga
uradi; holbuki men ba’zida rejalashtirmay kelib, nima yozishimni yoki rejamdagi
g’oyani qanday yozib, so’zlab berishimni tuzib olishim kerak) X ni yoki
tenglamani topishda yoki yechishda x li noma’lum qatnashgan hadlarni bir
tomonga va oddiy sonli hadlarni ikkinchi yoqqa o’tkazish bu – mening spidimda kinoya
va paradoks tortishuviga o’xshaydi. Demak, avvalambor shuni aytishim kerakki,
Spidimda kinoya bo’lib kelgan yomon qonlardan yaxshi qonlarning bir miqdorga
ko’pligi buzilib yomon, zararli qonlar yaxshi qonlardan ko’payib ketsa, darrov
bugun bo’lganga o’xshab, enam qarag’ayning aslida gapiraolmay, ammo
vaqarlashlari bo’lganiga xos ravishda mening yomon qonlarimdagi ma’no-mazmunni,
bo’lib o’tgan aytilmay qolgan tuyg’ularni, ishlarni meni cho’qlab, yomonlab
aytayotganda boshqalarni, o’zga yaqinlarni yomonlashlari, urushishlari bo’lib
o’tadi. Xullas, ichimdan keladigan gaplar, o’qtalishlar, suqma-suqonliklar,
o’zgalarning aralashuvi bu – aslida mening kinoyaviy ravishdagi yaxshi, toza,
pokiza qonimning yomon, zararlangan Spid qonidan bir miqdor ustunligi bo’yicha zararlangan
qonlarga, parallel qolayotgan, mag’lub etilayotgan chizig’iga munosabatim,
aloqam, yondashuvim, muomalam bo’yicha qarama-qarshi aralashish, yondashuv
xolos. Demak, agar yomon Spidli, OITS li qonlar yig’ilib qolsa, yaxshi
qonlardan har doimgi vaqt o’tishi, hozirog’I bo’yicha ko’payib ketsa, qon
bilasizki genni bildirgani sababli, genimning yaqinlarim bilan birligi, jamligi
sababli yaqinlarimning, asosan enam qarag’ayning avzoyilari buzilib, o’zlari
gapiraolmaydigan gaplarni aytib, urush qilib ketaveradilar. Ya’ni yomon Spid
qonlari oshishi sababli miyali inson sanalmish enam qarag’ay miyalarida
tirrilaganlari, tebranganlariga o’xshab gavdalari ham tebranib, to’lqinlanib
o’lik nusxasi bu – Farishta (o’lib ketsin shu farishta nomi, faqat Farishta
ezgu ma’nosida o’zini aytsam ichimdan meni uradigandayin, mazax qiladigandayin
kuladi; yana kim deb aytayin bu mavqeiniki, mavqeiga loyiq emasga o’xshaydi)
xuddi men gavdam bukilishlari va miyamda shuni olib o’tib sezdirishim orqali
insonlarni devona bo’lmay, jiddiy, sog’lom urishishim natijasida o’zim qanday
qilib shu urushni, miyadan bog’lanib insonlarni ta’zirini berishimni
bilmaganimga o’xshab, aslida mening shu ishimni Shohid o’lik nusxam olib
borganligini bilganimga xos tarzda demak, - o’lik nusxa Farishta (enam
qarag’ayning yalpayib yotgan kusi) miyasidagi bor-bud faoliyatni, jarayonlarni
shundoqqina bo’g’ziga tushurib o’tkazib o’z-o’zidan, (mana hozir bo’g’zidan deb
yoz o’zi gapiraolmasligini deyishayaptiki, aslida men ham bo’g’zim do’g’irlashi
bilan gapiraman) gapiradiki, aslida biror bir gapni o’zi tuzib, mayli qanchadir
miyadagi ma’lumotlar qolib ketsa ham gapiraolmaydi, - xullas, - (gapning
oldingi bog’lanishi esimdan chiqdi) miyasi bilan birlikdagi oqim bo’lib
o’z-o’zidan, (qaysi miya faoliyatini gapirishni tartibini bilmay; miyani o’zini
to’kib yozib, xullas og’iz o’rniga miya qo’yilgandayin) chiqadigan gaplarini
aytib eshittirayotganda o’zining yuz-qiyofasi, ehtiroslari va xatti-harakatlari
ham shu gaplariga monand, bir xil bo’lib chiqadiki, o’zining gavdaga bo’lgan
umuman ishtiroki sezilmaydi. Xullas qilib aytganda insonlardan bo’ladigan
Karonavirusning odamga nisbatan ta’siri shunda bo’lsa kerakki, insonlar
miya-gavdasida gapli aloqalar asl miyalari tebranishiga xos ravishda
gavdalarini ham tebratib, qiyofa jihatidan gapirayotgan gaplariga moslab menga
tir-tirab, ya’ni o’z gavdalarini nisbiy sekin-tez vaqtlar magnit tortishuviga
o’xshab hamda Ulkan portlashning voqealarni bog’liqlik bilan keltirayotganini
majburan bildirib meni bir burchakka, devorga qistagandayin ta’sir
o’tkazishganida shu gavdalari va miyalari sog’ayotganini (qistov sababli
sog’ayadi, qistamasalar o’zlarida yaxshilik alomati bo’lmish og’riq bo’ladi va
o’tib ketadi) o’lik nusxalari orqali meni qistashda bildirishadi, men tomonda
sezdirishadiki, ammo o’zlari buni og’riq yoki salomatlik deyishadi.
Xullas, (men ko’pincha shu xullas so’zi bilan boshlayapmanki,
ko’p gaplarimga bog’langan yakunlarni tushuntirayotgandayinman) Spid bo’lib sog’lom
qonim bilan parallel ravishda ichimdan urib o’tayotgan zararli qonlar sababli
mening miyamga chiqadigan ovozlar, meni turtkilab (nisbiy vaqt bilan)
boshqaruvlar mening o’tmishim bo’yicha rasm-rusmli, ko’pchilikning tartibiga va
o’rnashilgan normalarga xos sabab-oqibatli chiqadi. Mening o’zimning hoziroqda,
joriy navbatdagi qiladigan ishlarim esa mutloq istagim, hoziroqdagi xohishim,
noma’lum sabab-oqibatlar tartibi bo’yicha chiqishi mumkinki, shunda zaharli,
zararli qonlarim ko’ti kuyib, hu narida ham ya’ni tashqarida insonlarni
jazabasini, hayot kechirishini ko’rsatib yurgan o’lik nusxalari ichimdan ham
kelib rasm-rusmli sabab-oqibatlarini eshittirib, bildirib ketishlari mumkin.
(Endi hozir ichimda shunday g’ulg’ulali ichkilarimning kechinmalari bo’lib
o’tayaptiki, “hali ham u (ya’ni men) oldinda” deyishib, yozuvdagi gaplarimda
oddiy so’zlarning jinsiy aloqaga bog’langanligini bildirib, bizlar shu o’zi
yozgan so’zlar bilan uni, Bobirmirzoni sikayapmiz, ammo Bobirmirzo bizni shu
safar ham sikmadi deb qo’yishib, baribir mening o’zim uchun yozgan yaxshi
gaplarim oldindaligini bildirishib, men ko’p qoqqanligimni tan olishadi;
shunday ravishda kelingki, xo’p atayin yana bir qoqib, sikib qo’yay: ha -,
berdilaringmi, qildimmi, oldimmi, qoqdimmi, qo’ydimmi va h.k.; Shunday qilib
qandaydir yebanutiy tahlillari uchun mening o’zimni oldiradigan, ya’ni
siktiradigan so’zlarim bexosdan o’zimga qarshi chiqishi kerak ekan; “karaul
time” ya’ni qorovul keldi; shunday bexosdan, noxosdan ularga to’g’ri keltirib
yozsam ham, mening o’zimning lug’aviy, ilmiy ma’nom yotadi; Xullas, shunday
paytlari, ya’ni har xil so’zlardan qo’toq tiqishni anglagan paytlari ko’timning
shumshaklari orasidan asablari ochilgandayin bo’lib, o’zlaricha ko’t
teshigimdan qo’toqlarini, balki ko’timning teshinigi hozir shu o’rinda
aytishlaricha xotinimning kusi bilan bog’lab, shuni olayotganga, sikayotganga
o’xshashadi). Xullas qilib aytganda, asl, aytmoqchi bo’lganim, eng qiziq joyi
shu bo’layaptiki, men miyamda insonlarga qarshi yagona o’lik nusxam Shohidni
chiqarib, ularga o’zlari uchun ko’p, hayotlarida keng uchraydigan aloqalarni, urushlarni
chiqarib berganimni o’zim qanday bo’layotganini ya’ni miyamning faoliyati
deyarli o’zgarmaganidan bilmay qolsam, insonlar shu miyamning yong’oqsifati
buklanishlariga qarshi miya-gavdalari, ya’ni mening oldimda yurgan gavdalar
bo’yicha o’lik nusxalari menga qanday yomonliklar qilayotganini o’zlari
bilishmaydi, tushunishmaydi. Demak, men real insonni ko’rgan emasman, men
ko’rayotgan inson gavdasi ham, ichimdan menga o’qtalishlar, vahiyliklar ham
o’lik nusxalar hisoblanishadi. Birgina ma’lumi shuki, o’lik nusxali gavdalar
miyalarini qayerga olib, ya’ni bosh miya chanog’I ostidagi miyalari va orqa
miyalarini qaylarga olib borsalar, insonlar ham shu yerda bo’lishadi, miya
sifatida boshda va orqada turishaverishlarini bilaman xolos.
Endi xullas, - (shunaqa kayfiyatdamanda, kayfiyatimni,
his-hayajonlarimni ham yozuvlarimdan bilib oling degan maqsadda ham ko’plab
shunaqa boshlanishlar, “endi xullas” iboralari va o’rtada ham shunday
qo’llashlar kiritaman) demak, men kinoyaviy parallellikda sog’ qon
hujayralarimning nosog’lom qon hujayralarim ustunligida olib borayapman deylik
va men hozircha qolgan 13 yil umrim bo’yicha Buxor gvardiyamning yarim
aholisidan pastdagi, qoloqlar orasidan yanada pastga, mag’lublarni hujayralarim
tarkibidan chiqarishga va yanada ko’proq mag’lub bo’lganlar orasiga
qo’shilishga harakat qilishga majbur bo’layapman. (yana fikrimni jamlashga,
boshimni ushlab o’ylashimga qo’yman, yoz deyishayapti ichimdan). Xo’sh, baribir
bir oz kutib yozsak yozibmizda, demakki -, bu – yarim sog’lom ahlim, Diyorim
vakillari menga doimiy sog’lom paradoksli ustunlik olib berishaveradi. Paradoks
degani “para, juft ya’ni simmetriyaviy gavdam, - davomiy oklar” bo’lib,
parallellikda sog’liq bir miqdor ustunligini bildiradi. Shu bir miqdor bo’yicha
qarama-qarshi parallel ikki chiziqning kinoyaviy ulanib (umumiy) teng parallel
chiziqlar, kesmalar hosil qilishi oqibatida kinoya tarafdan nosog’lom qon
hujayralarimning ustunligi ichimdagilar tomonidan doimiy nazoratda (kinoyaviy
bir miqdor farqqa ko’ra tenglashuvda) bo’lishi kerak. Ular uchun shu ishni
qilish oson, zero kod, kompyuter orqali qon hujayralarini kinoyaviy ikki
tomondan sanayverishadi.
Xullas hozir sezayapmanki, o’lik arvohlar mening miya
jarayonimdagi, fikrimdagi tartibni sezishsa ham, so’ng ichkariga (miyamdagi
omliklariga) qancha oldindan ma’lum sifatida kiritib, tortib turishib menga
qandaydir ichki qarash bilan ozor yetkazishadi, azob berishadiki, buni hozir
shu o’rinda menga enam qarag’ay keltirga Lolaning ikki paxlavasidan ovqat
bo’lib chiqishini, o’zimga foydaligini bildim. Har holda, meni omining ichi
bilan urib, mening tartibimni omiga kirayotgan sikimning boshlanishidan bilib so’ng
kusining ichkarisigacha bashoratli og’riq berish bilan urgandan, qiynagandan
so’ng (tok ketdi… qiziq joyi edi, afsuski aynan o’zidayin qaytaraolmayman
o’chib ketgan yozuvlarimni; bu yog’ini, ushbu gapimning oxirini taxmin qilib
to’ldirishga urinaman) demak, - mana -, hozir shu o’rinda nanam Lola bergan 2
dona pahlavani keltirganlaridan so’ng o’lik Arvohlar yemasalar kerak. Xullas,
aytmoqchi edimki, o’lik arvohlar qing’irini, omning chuqur ichiga bashoratli
qilib meni sikboshimni omiga tekkizishimni boshlashimdagi tartibni bildirishim
oxiridan olishlaridan so’ng ovqatni, pahlavani mening o’rnimga og’zimni
ikkitasi birda qilib yemasalar kerak.
Shunday qilib (albatta, tok ketkizishlaridan maqsad, har
doimgidayin men har xil, tavakkallik bilan biror ishlar chiqarsam, ichimdagilar
o’zlariga maqul bir tomonini tanlab men bilan ikkinchi taraf bo’yicha bahsga
kirishganlariga o’xshab – meni o’zlari tanlagan taraflari bu – yozishni davom
ettirishga majburlash bo’ladi; xo’p shu gapni ham yozdik, ya’ni ular
yozdirdilar deylik) ichimdan qandaydir menikiga o’xshash shamol ovozlar, past
pichirlashlar bilan – aslida bilishimcha shu – Spid qonlarim bo’yicha o’zimning
ikkilanganligim keladiki, bu ikkilanishli ovozim qanchalik o’zimning davomiy
ishimga, fikrimga, qiladigan tajribamga xos bo’lmasin baribir haligi aytganimga
o’xshash ravishda mendan olingan parallel izli, ortimdan bo’y-bastimga xos
ko’tarilayotgan ikkinchimning chiziqli, taqdiriy ravishda birta yo’lga solingan
aynanki mendan ba’zi yerlarda olingan sabab-oqibatlar bo’lgani uchun mening
qiladigan ishlarimga yaqin buyruqlar, ovozlar bilan chiqadi.
Ha, - aytgancha, darvoqe yana bir gap (inernetda haqiqiy 3d
anaglyph camera li ya’ni software changed bo’lmagan Avatar kinosini izlashim
davomida esimga tushdi; endi shu takidim, esimga tushdi deganim uchun o’lik
arvohlar, ya’ni Spid im teskarilik qilib esimdan chiqarishdi; ha, baribir yana
esimga keltirishdiki, ichimdagilar bo’lmish o’lik Arvohlar ya’ni qizlarning
kuslari menga o’zlaricha “men esingga kelish-kelmasligini boshqarayapman” deya
yangi paydo bo’lib ulgurgan ro’kachlarini, peshlarini, o’zini ko’rsatishlarini
qilmoqdalar) – xullas, (bu – shuncha qavs ichidagi yozgan gapim uchun ya’ni shu
“xullas,” so’zi) Renesans tv hali ham televizorimizda kanalini o’zgartirmay
turibdiki, bu ma’noda, demak, - (o’ylab olishim kerak degani “demak” so’zi)
gemorroyim va kallamning joylari qandaydir o’zgarmasdan almashgandayin boshimga
tegsam tegish bosimini davom ettirgim kelib, kallam o’zganiki bo’lgandayin yoki
tashqaridan o’zimni kuzatayotgandayin bir ahvol bo’ladi.
Endi, xullas, - ba’zida nisbiy sekin-tez vaqtlar bilan ichimdagilar
deskrete ya’ni uzuq-yuluqli tasvirlar qilib, ko’zimning 1 soniyada 24 ta kadr oraliqlari
bilan to’ldirib olishini bildirganchalik – tebranib, o’zimdan chiqib yon
atrofdan o’zimga boqqandayin, qaragandayin bo’lamanki, natijada o’zimga bo’lgan
bahom o’zimdan chiqib, ammo boshqa qiyofadagilar, yaqinlarim shu munosabatimni,
o’zimning o’zimga yondashuvimni bilib menga shu bahoni, o’zim tekshirib
ulgurmagan o’zimga bo’lgan munosabat bilan meni urishadi, menga halaqit
berishadi, (hozir shu o’rinda bu gapdagi mantig’imni xayolimga keltirishim
bo’yicha yozuvim endigi davomiyligida dadam qo’shilganiga o’xshab bema’ni
buyruqlar berib ketishadi). Agar o’zimni o’zim chetda kuzatishimni aytsam,
(dadam, menga o’xshash o’sha buyruqli qarashlari oxirida “eh-pih” qilib
o’zimdayin bir yuragim og’ir bo’lgan ahvolni ko’rsatdiki) yuragim qo’tog’im
yonlarida, sonlarida, qandaydir ravishda bitta o’zimga yolg’iz qolgandayin
ahvollarida meni xohlamagan ojizligimga ko’ra ovoz chiqarishimni, dadam aynan
qilib qaytargan “eh-peh” sanskritlarini chiqaradi. Shu so’zlarning ilmiy
lug’atda qanday nomlanishini hech bilmadim-bilmadimda, “eh-peh” ya’ni lug’aviy ma’nosiz
hayajonni bildirga so’zlarni nima deb atashadi. Aks holda, yana enam qarag’ay
mening, aslida qandaydir qilib ichimdagilar menga orttirgan, tashqi o’zimni
kuzatuvim bo’yicha bahomga xos “devona” deya bachamni qoralaganlari aslida
menga otilgan, menga aytilgan gap edi. Xullas, men ichimdan oqayotgan
paradoksli qonning mag’lub, Spidli tomonini qanchalik topishga urinib
topaolmasam, enam qarag’ay va boshqalar ham menga shu rasvo Spid qonidan urush
qilganlarida, meni qoralab aytgan so’zlari boshqalarga qaratila ketadi. Enam
qarag’ay shuncha vaqtdan beri o’zimni, meni urishib kelibdimi deb undan
nafratlanib ketaman, enamin yomon ko’raman.
Yana bir gapni bilasiz bu – dadamning biror sohada,
tajribamda shu tajribam endi kelishi bilanoq mendan oldin bu tajribamni menga
buyurishlari. Agar esa men biror yangi ishni dadamning ishtirokisiz, boshqa
yerda qilsam, shu ish men tomonimdan bir necha bor takrorlanganiga qaramasdan,
“meni miyam ichimda, bilganimni o’zimning gavdam bilan olib yuriyman, sening bu
ishni qilganingni ko’rganim yo’q” deya menga takroran qilgan ishimni yolg’iz
qolganimizdami, har qachon buyurib aytaveradiki, ichim qisib ketadi, yeban
bo’layki, shunaqangi yo’qlik qiladi, ziqna bo’lib ketaman, jonim chiqib ketadi.
Albatta, dadam ham o’zlarini menga nisbatan bilmaydi, ya’ni menga bunday
qilayotgan dadamning o’lik nusxasi, vafot etgan otalig’i hisoblanadi. Nima ham
qo’shimcha derdim, ammo 4-o’rin 3-dan keyin bo’lishi uchun ushbu gapni yozdim.
Albatta, bilimimdan kelib chiqib menga hayot beriladi,
internetdagi videolar ko’rsatiladi. Aslida ham hayot to’liq, uylar ostidan
bunyod etilganga xos, narsalarning asosdan boshlagan o’z chiziqlari yuqorigacha
bordir, ammo men bilimimga xos ma’lumotlar bo’yicha shu yuqori qismini ko’rib,
boshqa video, amallar, muomalalar va ishlarga o’tib ketaman. Xuddi shunday
hozir internetdan haqiqiy anaglyph videolarni qidirganimda, menga kompyuter
dasturlari orqali o’girilgan videolarni ko’rsatib chiqarishib (aniqrog’I
bilimimda shunga loyiq deya meni hisoblashning o’zi bo’lib), haqiqiy 3d
anaglyph (red-cyan) camera bilan olingan videolarni bularning orasidan
qidirishim kerak. Endi, hamma tanlayotgan 3d videolarim personajlarning
kameraga nimanidir suqishlari, pulni va h.k. asboblarni ko’rsatishlari bilan
bog’liq, boshqacha ya’ni tabiatni yoki oddiygina 3d uchun ananaviy roller
coaster ni ko’rsataolmayaptilar. Menimcha software orqali kameraga, yorug’likka
yaqin kelish 3d effect I, ta’siri ko’p qoladi.
Comments
Post a Comment