Nima (bugun videosiz)

 

62 9:12. Aniqlikning ramzi hayotda va ekran ortida ham fizika-matematika bo’yicha matematikaning aynanki demoqchiligim bu – raqamlarida, hamda fizikaning bizning avlodga tegishliligi bo’yicha hayot shaklini qanday ya’ni jismli, moddali hisobga olsak shundaydir. Televizorda yoki ekran ortida diodlardan va boshqa texnik moslashtiriluvlardan so’ng raqamlar elektron ravishda (sxemalardan) o’tib tartib bilan hamma narsani chiqarib, ko’rsatib turaveradi. Hayotda yoki tashqi tarafdan esa fizikaviy ashyoviy dalillar, qurilishlar shu raqamlar tartibiga kirishi uchun o’zining materiali, xom-ashyosiga ega bo’lishi kerak. Shunday qilib fizik er-xotinlar dunyosini matematik Olam bilan almashtirib borish mumkin, ya’ni bir kun kelib to’liq tartiblangan “bred”, bo’htonli matematika olamiga o’tib olishimiz va hayot kechirib yashashimiz, kun o’tkazishimiz mumkin. Shunday qilib, men nima uchun bular haqida yozayapman, qayta to’xtalganga o’xshayapman, chunki raqamli Olamni menga eng ko’p, o’zinikilariga (Aqshlik o’liklarga) ham qarama-qarshi bildirayotgan o’lik Arvohlar shantini, ro’ysan deyishni qanday qilib mening boshimga har safar ilaverishidan kelib chiqayapman. Misol uchun, bugungi, bo’lib kelayotgan masala shuki, uydagi yaqin birodarlarim, onam-dadam qanday qilib mendan pandemiya davrida miyamga pand yetkazib, xuddi devonaxonada bir kasalda ko’rganimga o’xshab bosh chanog’ining o’ng yarmi ichiga singandayin kirib pachoq bo’lganga xos holda meniki bo’lgan yagona gavdani o’zlariga ham o’z shakl-qiyofalari uchun vaqt o’tishining qandaydir descrete, uzuq-yuluqli kichkina oraliqlarida navbatma-navbat olib o’tishlari (shunday qilib butun Buxoro ahlining gavdasi mening egaligimdan, yagona gavdamdan ko’payishi; xullas, yozmasam bo’lmaydigan sifatida yana avvalgiday ichimda kulgi qo’yib yuborish bo’ldiki, nima desam ekin, bular, ichimdagilar gavdamdan insonlarning gavdasi tarqagan degan gapimni to’g’ri aytaolmay, qandaydir gavdangni berib, siktirib qo’yibsan deya boshqa gavdalarga nisbatan tushunishadi; har holda aslida esa men e’tibor bilan fe’llarini ham qo’yayapmanki, gavdalarini berib qo’yishgan, oldirib qo’yishgan va h.k. “o’liklar darrov seksga taqab o’zlariga xos kirdi-chiqdili ravishda shu so’zlarni tushunishlariga qarata” kesimlar bilan yakunlayapman; ularning jargonini qanchalik o’rganib olgan bo’lsam ham, ustimdan kulib go’yoki ko’timning teshigining asablarini ochib nimadirlarni, balki o’zlarining o’z tanlovlari, yoki turlari bo’yicha qaysidirlarining qo’toqlarini ko’timning teshigiga tiqishlariga baribir mening oldi-berdi so’zlarim o’z, tom ya’ni lug’aviy ma’nosida ishlatilishiga qarshi bormaolmayman) natijasida bo’yim, boshim barobar kun bo’yicha yashab o’tishim, qaysidir ma’noda miyam bo’ylab yuqoriga o’sishim, qandaydir boshimning tinch tomonlarini oldinga tashlab, o’zimdan o’zim ulug’vorlikni yasab va darrov yo’qotib, obro’yimga yetaolmay shu eng yuqori, - o’zi davom etadigan obro’yimni ishlab chiqarayotgandayin darrov berishim, ertalabdan yomon kayfiyat bilan bo’g’izlaridan o’zlari bilmay chiqayotgan gaplarini mening o’zim bilib gapiradigan gaplarimdan ko’p gapirganliklarini pesh qilib aytishlari va kayfiyatimni tushurishlari shundayki, bu – bir qarashdayoq sharoitni, voqea-hodisaning guvohi bo’ladigan ular, yoki begonalar, barcha insonlar bo’g’izlarining o’zidan-o’zi, havodan gap yaratish qobiliyatiga ishonib kallalarining ishlashlarini, g’amxo’rligu-olg’irligini bildirib, miyalarining cheksiz tinch holatdagi joylaridagi qo’zg’alishlarini so’z bilan egallash mumkinligiga ko’ra aytib turaveradilar. Xullas, gap shundaki, miyaning ishlashi ham matoqlarning ishlashiga o’xshab matematikaviy, ya’ni raqamli bo’htonlardan, safsatalardan, xom-xayollardan iboratdir. Demak, hash-pash demay yetib kelgan charchog’imizni bildirib shunday deyish mumkinki, o’lik Arvohlar menga o’zlari qarshi bo’lib, menga qarshilarni ham qo’llab-quvvatlayotganida aynan raqamlarning sanog’I, sonlari yordamida tuproqlarga xos har bitta bo’lakni, parchani, zarrachani ajratib, alohida qilib sanashga, o’z o’rnida sanoqli hisobga kiritishga yoki qandaydir tartiblashga oid qudrati shundan iboratki, bu – mening hozirgi miyamda bo’layotgan shu tashvishlar, shanti va masxarabozliklar raqamlarning yoki ular tuzgan sonlarning o’z o’rnida bitta bo’lakni, kesmani, miya jarayonidagi diqqat-e’tiborni, fahmni bildirgan zahotiyoq o’lik Arvohlar qo’liga tushib yoki o’lik Arvohlar bilan birga bildirilib, so’ng sonlar o’qida ikki tarafi bo’yicha cheksizliklarga ketaveradigan ravishda menga har narsani shu qarama-qarshi miya jarayonidagi raqam o’rni uchun topib beraolishlarini bildirish bu. Xullas aytganda, bir nimani, masalan, shu o’rinning o’zida o’zim inobatga olib yurgan “salom so’zini matnlarim boshidan yozaymi-yozmaymi” deb yurgan holatimga ko’ra kallamga shu g’oya, salom haqida jarayon qandaydir ishim davomidagi bog’liqliklar bilan bo’lib o’tayotganida darrov “salom so’zini yozmaganing uchun shunday ahvoldasan, yomonlik ko’rasan” deya, umuman har doim shunga o’xshash kallam ishlab ketishi bilanoq darrov menga yomon tarafini cheksizliklarga yo’g’ridirib, muqarrar, aniq qilib belgilab taqaydigan o’lik Arvohlar borki, ular chindan ham mening gavdamning koinotda o’z joyida, zarracha misoli o’z uyimda bo’lishiga qaramasdan, men bilan bog’lab qayerdagi miya yetaoladigan bitta toshni, tuproqni, zarrachani yoki shunga o’xshash holat, voqea-hodisa tizginini aytib o’tishib, bildirishib ya’ni bitta bo’lakli, ajratilgan, alohida songa chiqarishib, so’ng shu sonning ikki cheksizlik, plyusga ham va minusga ham o’tib ketadigan taraflaridan menga kattalik qilib turishadi. Go’yoki miyamning tinch (cheksilikni sezishga qodir, doimiy 65% li ishlamay turgan) tarafi pandemiya sababli o’zimga qarshidayin. Endi nima deysizlar, birinchidan men xo’p kelingki, devonaligimni bo’ynimga olib har bir kalladagi jarayonni ochiq-oydin ichimda yoki birovlarga so’zlab, monolog qilib aytib berishga majburman ham deylik, lekin diqqat-e’tiborim bo’yicha (fahm-farosat orqali) menga qarshilik tarafi olingan holatni, miyamdagi birdan kezib o’tgan va muammo qilib boshimga ko’tarilgan jarayon kesimini, mujmal ishni qanday qilib o’zimga o’girib to’g’irlab isbotlashim, javobini topib o’zimga qaratishim mumkin. Zero men ichimdagilar o’zlaricha shu jaryonlarni topayotgan va o’zlari tomonga ag’darayotgan kitoblar, Qur’oni-karimni bilmasam, yoki birdaniga hamma yog’idan foydalanib chiqib savol yuzasidan ayni javobni topaolmasam, xullas – qanday qilib shu sonning ikki cheksizligidan, yoki boshqa sonlar bo’yicha masala yuzasidan muammoni yechsam-da, bitta kesmali jarayonga, miyadagi alohida ko’rsatilayotgan holat soniga javob topib, hallash qilib ayni bir eng to’g’ri javobni ko’rsam. Ammo, shunday ham bo’lganki, ba’zi paytlari shunchalik kichik, har qanday bo’lishi mumkin, xayolimga o’z-o’zidan kelgan, yoqimsiz va keraksiz, jirkanchli, buzuqboshli muammoli jarayonlar ketma-ketligini it yoki shunga o’xshash ID ga o’xshatib oxirgi sonini belgilab, shu sonni ham aytmasdan, muammo yuzasidan ko’rib topishing kerak deb qo’yganda ham, xullas – ba’zi paytlar ayni javobni, yechimni topib gapirganimda, bildirganimda yovuzlik, o’liklarning so’ngan, erkin-chirkin jonlari “xay, seniki to’g’ri” deya o’zlarini orqaga olishgan paytlar ham bo’lgan. Xullas, shunday bo’ladiki, miyamdagi davomiy jarayonlar natijasida biror fikr, hisob-kitobli bilinadigan jarayon natijasi kelib qolib, shu – oxirgi son, bo’lak yoki alohidalik chegarasi bilan o’rab olinadiki, menga quruqasiga bir sonni aytib o’tirgandayin, shu sonning javobini topasan deb ichimdan turganlarida, ya’ni itlik, ID lik qilishayotganida, o’zlaricha bashoratga tashnaliklari shunchalik seziladiki, agar shu songacha keltirgan tuyg’u, miyamdagi hisob-kitobni, xayolni davomiy tahlil qilib bu songa bog’langan javobini aytsam, chindan ham bashoratimiz to’g’ri bo’lib chiqadi deyishadiki, afsuski shu sonning o’zi narigi, bashorat, to’g’ri chiziqning o’z ikkiga ajratgan qismidan karomat tarafiga o’tib olgan bo’lib, bo’sh, noma’lum kelajakdan to’liqlayin bashorat oralig’iga ega bo’laolmay, bitta zirapcha qo’lga kirib qolgandayin bashoratlari mukammal chiqmaydi. O’zlari o’zlariga qarshiligi shunchalik bilinib turganda, oxirgi holatga hali hech kim o’z yechimlari bilan bizni keltiraolmaydi deya, shunday bo’lib kelaverganiga, ishlari yurishmaganiga ya’ni sonning chap cheksizligidan o’zigacha yetib kelaolmaslikka qaramasdan, o’ng cheksizligidagi son ajratmasi bilan birgalikdagi bashorat ishiga tashna yurishadi. Bashorat noma’lum hudud, ya’ni vaqt oralig’ini, kelajakni topishda ishlatilib, u shunday to’liq bo’lmasa yoki bir narsa, soncha ham boshlanishidan, bir yog’idan kirib qolgan bo’lsa, u – o’zining to’liqligi sababli bashorat bo’laolmaydi. Xullas qilib aytganda, tuya hammomni orzu qilibdi. Shunday bir xulosa chiqarsak endi, bu – har kimning o’zidan yosh bo’lganlar miyalarining neyronlari ishlash 35% iga to’g’ri kelib xayol qilishga majbur bo’lishadi, kattalar esa bo’m-bo’sh, tinch 65% iga to’g’ri keladigan xayollar, tuyg’ular yuborishadi. Endi yana bir narsa, men xayollarimdan shunchalik qo’rqib qolgankiman, zero ular istalgan voqea-hodisani bildirib chiqishlari mumkin. Shuning uchun o’ylayapmanki, ichimdagilar o’zlariga atab miyamga bir narsani pixat’ qilishganda, miyam tinchligi davomida joylashtirib yuborganda, natijada menda shu narsalari, tuyg’ulari bilan qanchadir bog’liq xayol kelib chiqib, ya’ni shu xayolning qolgan qismi noma’lum bo’lib, ichimdagilar xayol orqali o’zlariga tegishli, miyamga yuborgan buzg’unchiliklarini, zo’ravonliklarini qanchadir qismini yoki odatda to’liqqa o’xshaydi, demak, to’liqlayin bo’lsa kerak, hamma qismini xayolimdan qo’rqib kelmasin, shu xayolim amalga oshmasin deb turganimda aynan ijro etishadi, boshqalar orqali chiqarib berishadi. Xullas, shu masalaning yechimi hali topilganicha yo’q, zero boshqalarga ichimni aytib bildiraman degunimcha, yoki xayolimning hammasi ham aytishga loyiq bo’lmagani sababli, boshqalar ichimda qolib ketgan xayolimni bizlar bilmagan edik, miyamiz bizning ham ichimizda, bizlar qanday qilib sening xayolingni chiqaramiz, deya ish bo’lib, xayolim tugab bo’lgandan va qarama-qarshiligi ham amalga oshgandan so’ng muhokamada aytishadi. Xullas, xayolimni aytsam, yoki undan qo’rqib kelajakni, hoziroq bo’lib o’tishi lozim bo’lgan vaqtni shunday xayol ostida, qo’rquvim bo’yicha “bo’ladi” desam bu ish, xayolim bo’lmay chiqishi mumkin. Demak, miya ichdalik shunchalik rol o’ynayaptiki, ichimdagi miyamni, xayolimni gaplarim, aloqalarim bilan bildirib qo’ysam, darrov aksiga olib xayolim bo’lmaydi, va men bashoratchilikdan, oldindan bildirib isbotlashim mumkin bo’lgan ishdan quruq qolaman. Demak, yana o’sha, xayolimni aytmasam, chiqarmasam, belgisini, priznakini bermasam, darrov o’z foydamni ko’zlab bo’lmasin deb yurgan, qo’rqqan xayolim, shu foydamga, o’zimga qarshi boshqalar, yaqinlar tomonidan chiqariladi, boshqalar ya’ni ular esa miyalarimiz alohida va ichimizda, boshimiz qobig’I ostida deya bunday bo’lishi mumkin emas, xayolga berilma deya meni devonaga chiqarishadi. Xullas, pandemiya davrida ikkala tarafdan, odam va insonlar bo’yicha odam miyasi va inson miyasi bo’lmish bu – odam olib bergan gavdasi o’rtasida xullas “miyalar” kurashi ketmoqda. O’zimni aytsam, men miyam bilan ko’p ham devonalikka, ya’ni “de von, jo’na aloqa”likka, o’zimni ifodalamaslikka berilmayman, har doim bo’sh vaqtimni topib yozishga, ishlashga kirishaman, televizor ko’rganimda ham bilib yurganingizga o’xshab televizor, ekran ortining asl ishlash tamoyillarini o’rganib ochib boraman, uxlaganimda tush ko’rib dam olgandayin bo’lsam ham, tushimda yaxshi ishlarni, o’zimni to’g’ri ifodalashlarni qilib chiqaman. Masalan, bugun Rossiya Prezidenti Vladimir Putin bilan qilichbozlik qilibmizki, bu – men va opamning qaysidir o’raga atom bombasini qo’yganimiz sababli bo’libdi tushimda. Mana hozir ham bo’ldiki, shu o’rinda bu – boshimning orqa sochlarini siypalab olganimda, nima bu, devonalik amali emasmi deya munosabat bildirganlarida, darrov “tartibini qilaymi yoki ishnimi” deya javob berdimki, umuman, - ichimdan tinch, osoyishta, deyarli bilinar-bilinmas munosabat chiqayotganining o’zidanoq darrov ichimdagilarning aloqasi, yondashuvini tushunib, bo’layotgan vaziyat, holat yuzasidan hisobot, ichki monologli ifoda, sharx berib o’taman. Shunday ichki sezilar-sezilmas munosabatlarining biri shuki, hozir eslatilganga yoki yana shunday munosabat orqali bildirilganga o’xshab bu – (hozir qandaydir o’z o’yinlarida meni ko’rib, o’yinlarini menga taqab natijadagi gapimni unuttirishdi)(ha esladim) videoga o’zingni suratga olsang, ko’rsatsang va eshittirsang ham kod qilganga o’xshab tepakal qilishimiz hech gap emas deyishmoqchi, degan ichki, yelkamdan boshimga o’rmalaydigan munosabatlari bor edi.

16:42. Shunisini ham aytish mumkinki, o’zimga qarshi voqea-hodisa bo’ladi, mana hozir kompyuterni keliboq yoqganimdan so’ng kutishim kerak deb turganimda, shu voqea-hodisa o’z-o’zidan bo’lib, kompyuter yonib meni kutib turadi. Ammo odatda men birovlardan, voqea-hodisalardan qochish, e’tibor-ongimga qarama-qarshi xayollarni ko’proq keltirishga majbur bo’layapman.

Xullas, bugungi rejada (yozuv davomidagi ishimda) odamning sezgilari bo’ylab ichidan, miyasidan kuzatuvi hamda insonlarning odimlashlari bo’yicha tashqaridan, hayotdan gavdasiga kuzatolmay, taqqa-turuq yopishib, yoki gavdaga (kiyim-boshiga) muhitidan masofasiz yaqin kelib, tegib qotib turishi o’rtasida o’liklar, vafot etganlar mening ichimga, miyamga kirib olib insonlar bilan birgalikdagi muhitimizda esimni chalg’itib qaragan joyimdagi narsalarni yo’qdan bor qilsalar, paydo qilsalar, insonlarning tashqi tabiatiga chiqib eslarini chalg’itib, yoddan chiqarib gavdalarini tashqaridan, sezgilar doirasidan, tashqi chegarasidan kuzatish chog’ida nimanidir yo’qdan bor qiladilar. Misol uchun, bugun ko’proq yaqqolroq bo’ldiki, list bumaga, oq standart A4 qog’oz soladigan salafan yo’q bo’lib turganda, shu joydan daftarlarning muqovasiga xos selofan olganimdan so’ng mijoz qaytib o’sha o’ringa, joyga qaratib boyagi A4 qog’oz bor deb chiqardi, hattoki mening shunga ishonmasligimga ham e’tibor bermadi. Xullas, bir muhitdagi yoki aloqa doirasidagi odam o’zim va insonlar o’rtasida sezgilarim doirasi o’zgarishi davomida o’liklar esimni chalg’itib insonlar bilishi mumkin bo’lgan yoqdan, insonlar va mening tutashmas rakurslarimizdan, yoqlama, yoylama qarashimizdan insonlarning ham esini chalg’itib, yoki insonlarga boshidan ma’lum bo’laverguniga xos narsalarni, voqea-hodisalarni har xil, ikkimizga ikki xil qilib uyushtirib chiqarishlari mumkin. Xullas, o’liklar sezgilar manbasi, chiqarayotgan tirik joni, mening ichimdan va shu sezgilar, ko’z bilan ko’rish borib taqalayotgan insonlar miyalari orqali gavdalariga (miya-gavdalariga) keladigan chegaradan oradagi tutashmas, to’liqmas yoqlar bo’yicha ikkalamizning, insonlarning va odamning ham hayotimizni bilishib men yoki insonlar uchun sezgilarimiz va o’ziga qarata odimlashlarimiz doirasida, yoqlarida narsalarni, voqealarni esga yangicha, chalg’itib kiritib joylashtirishlari mumkin. Misol uchun, yana bir shunga o’xshash voqea bo’lgani yodimga keldiki, enam qarag’ay menga dori berishlarida aylana stol ustida men kerakli narsani, piyolani yoki suvni topaolmasam, va topaolmadim degan nigoh, savol bilan enamga qarasam, enam qarag’ay darrov ko’zimga eshik ochilib yopilgandayin shamoli bilan shamg’alatganga xos ravishda o’zlari mening topaolmasligimdan ham oldinroq ko’rib, sezib yurgan piyolami, suvnimi, idishnimi “mana shu yerda-ku” deya menga bildirib ko’rsatadilar, yoki o’zlarining meniki bilan bo’lmagan, tutashmas ko’z qarashlarida, endi qidirganlarida, oxtarganlarida shu idishdagi suvlarga, idishlarga ko’z(lar)I tushib ketadi, ammo men u joyda bu idishlarni birinchi qidirganimda topaolmagan, ko’rmagan edim, chunki idish yo’q edi. Xullas qilib aytganda insonlar va odamlarining hayotlari tutashmas chegaralarida o’liklarning o’yinlari, nisbiy vaqt (sekin yoki tez) bo’yicha esni, ko’zni shamg’alak qilib nimalarnidir bildirmay, havodan, Ruh bo’lib to’g’irlab, chiqarib qo’yishlaridan tashqari insonlar va odam ko’zi, sezgilari va odamlashlari yetmaydigan muhitlar, tabiat joylari hamda inson gavdalari ekran ortida, televizorda zapislarga o’xshatilib o’liklar tomonidan saqlab, yozib qo’yilaveradi, qayta hayotiy saqlab qo’yiladi.