Nima bu o'zi xo'sh shu mayli bo'pti!

 

59. Bugun hayot shakli sifatida inson tana shakli yaratilgan kun. Chunki 5 bu – almashinish va harakatlanish, 9 esa raqamli Dunyo bo’lgani uchun 0 yoki inson tana shakli, siymosi uzra badan, qo’l va oyoq hamda boshi, ko’t-po’t tazi yechim yoki nisbiylik bo’lib joydan qisilib, yagona ustun va tartibli o’rin bo’lib chiqadi. Umuman olganda barcha masalalarning, matematikaning yechimlari joyning yagonalagi uchun kurash va qisilgan yoki taraflar bilan o’rab olinib qistovdan chiqarish uchun ham faqatgina yagona joylashuv, joy yoki o’rin hajmi, mezoni va belgisi mavjud xo’p. Joy bu – haqiqat va haqiqatni tuzuvchi yechim omili bo’lgan doimo xo’p. Bir joyda faqatgina bitta narsa yoki modda, materiya va h.k bo’lishi kerak xo’sh. Hattoki bitta joy uchun kurashib birlashish degan ichma-ichlikka xos parallel holat bo’lsa hamki, shuning iloji yo’q hisoblanib dirrilash, qaltirash va tebranish orqali o’z joyidan boshqasini chiqarib tashlaydi. Masalan, zirapcha ham suqilgan joychasidan qachondir chiqarilgan va nima bo’lsa ham yoki it, mushuk bolasini olsakki kirib qolgan chuqalog’idan, teshikli oralig’idan chiqarib qo’yilishi doimo hammaga manzur xo’p. Yoki boshingizni panjaraga qiyinchilik bilan o’ynoqqilik aralash kirgizib yuborsangiz ham shunday qayta urunish borki, sal kutib qiynalib baribir panjaradan, qamoq simlaridan orqaga chiqaraolasiz albatta xo’p. Umuman olganda esa bizning ya’ni o’zimning ko’pgina misollarimda dirrilash degan so’z masalasi qo’llaniladiki, bu – joy masalasi hattoki parallel haqiqatlarning bir-biroviga o’tajakligida bitta joyda ichma-ich, ustma-ust yoki rangiga-rang baribir bitta qilingan 2 ta holat yoki joylashuv bir-birovlari bilan nazarda yoki tasavvurda juda yaqin ravishda parallel qaltirash, tebratilish hisobiga hammasi ayon bo’lib turganmi, ha. Nima bo’lganda ham inson ya’ni haqiqatgo’ylar tarafida bir taraflama qisilib kirgan yoki parallellik sir-asrori bilan dirrilash joylashuvlaridan yog’langan dick qinidan o’z tashqi etining terisi bo’ylab bosilishli siljishlariga, sal ezilishli bukilishlariga sirpanganga o’xshash chiqib-kirib (tor, qis(zg)qa yo’lakdan ha, “albatta!”) mirzolashtiraverishiga xos ravishda yagona to’liq joy masalasi ko’rilganchalik teshik qoldirilish, boshqa yoqlari to’liq, aylana bilan o’rab olingan joylashuvdan hosil bo’ladigan irg’itish, sarqitga chiqarish yoki dirrilashdan tashqariga olib tashlash bittagina aniq, kutilgan va o’z joyini bilganchalik oldindan ma’lium, tartibli ravishdagi ketma-ketliklar ilinjini bag’shida etgan joy ustiga, o’rniga borib sayqal topganligi, qolaverganligi, siqilib chiqib tushaverganligi ma’lum xo’p. Shu – joy sababli bitta yechimli, navbati aniqlashuvli aloqalar, o’rinlar yoki joylar matematika masala shartlarini kuzatib, yarmini tushunish orqali yechgandan so’ng metamatikaviy yechimga xos topiladi, tenglamasi tuzilib operatorlar (+, -, /, *) orqali noma’lum x ni bir tarafga va ma’lum yechimni ikkinchi tomonga qoldirish kolleniarlik amalidan so’ng bittagina oralab chiqqan, navbatdagi yechim qilib ildizi aniqlanadi. Haqiqatan ham, endi bilsak ham bo’lavergani ma’qulligi bilan ham ahamiyatliga o’xshab, yagona tartibga, chiqib qolgan joyga yoki kuzatuvda kutiladigan aloqa shakllariga xos yechim, ildiz yoki kerak bo’lsa eng kichik zarracha va eng katta materiya, holat va mavhum qarashlar, o’y-fikrlar uchun operatorlar, ifodalarni amallashga urintiruvchi bog’lovchilarimiz qarama-qarshi, kollinear yoki simmetriyali tashqi amal, masalaning yoki misolning yechimi, ildizini topishga atalgan tarifini yagona ziddiyatli anglash uchun xos-xususiyat sanalganligi hammaga ma’lum endi. Endi matematik masalaning sharti uchun berilganlarni yetarliligicha baholashga ham urinmasdan to’g’ri misol uchun darrov yarim yechimini shartidan, berilishidan tushunish orqali, yechim joyi uchun qistov (aylana) to’liqligi bo’yicha hal qildik ham deb olaylik. Shu yarim yechimini hal qilishdan so’ng tenglama operatorlarini, bog’lovchi ishoralari va belgilarini, ya’ni +, - va * (ko’paytiruv belgisi), : (bo’luv ishorasini) qanday qilib berilganlarga va noma’lumga, qistovda yoki o’rtada qolgan joy o’rniga, biron bir narsaga, ya’ni x bu – hayotga nisbatan joylashtirish masala shartidagi yo’nalishlari, ona-tili bilan belgilanayotgan va tushuntirilayotgan izlari, urunishlari, yetaklashlari (“-ga”lari) bilan hal qilingan qo’yilgan xo’sh. Muhimi, noma’lumni, x ni ya’ni qistalayotgan ahamiyatga molik joylashuvni, (mavhum, jismoniy yoki tuyg’uli) holat o’rnini misol va masala so’zlaridagi berilganliklar bilan mos ko’rilishini belgilashga qodir qiyinchilik hisobga olingan. Shu qiyinchilik masala shartida “toping” yoki “aniqlang” te’b va shunga o’xshash oxirgi belgilanishdan, ko’rsatma yoki yo’l-yo’riqdan, topshiriqdan so’ng noma’lum x holida belgilab olingan masalada izlanayotgan mohiyat, “-ni toping” dan oldingi so’z yoki ibora to’g’ri berilgan masala sharti yo’nalishlari, ishoraviy aloqalari, baholanishlari bo’yicha birma-bir teskari amallar bog’lanishida ya’ni berilishining oxiridan boshlab birinchi boshlanishiga, asosidan yozila borishiga yo’naltirila tenglama tuzib olish orqali aniqlanadi. Masala sharti oxiridan boshlanishiga, yozuvi bo’yicha yakunidan ibtidosiga qarata ishoraviy bog’lanishlarni aniqlash har doim ham oson kechasdan, balki yuqoriroq nazd bilan baholashga to’g’ri kelib qolishi hech gap ham emaski xo’sh. Ba’zida esa har xil joylashuvlardan orqa-oldinmasiga operatorlar kesimini va bahosini, yo’nalishini, ma’nosini ya’ni tanlovini aniqlashga ham to’g’ri kelishi hech gap emaski xo’p shu. Ammo umuman olib qaraganda bir inson zoti yoki davrada o’zgalar bilan suhbatlashishda “masalani go’sala” qilmay, “bir boshidan” yoki “sen toqdan kelsang, men bog’dan kelaman” demasdan gapni po’sti-kallasi bilan tushuntiraborishga o’xshash hayotimizda kitobdagi yoki darsliklardagi masalalar ham to’g’ri ma’noda, tushunarli ravishda berilib, muammoga solinib, topshirilib hal qilinadi. Mana shuning uchun ham o’zimning kallamdan doimo so’zlarimga aloqalanib har qaysi jabhamga aloqador ravishda istak va xohishni, tanlovni joy misolida bag’shidalash orqali hayotda chiqarib beradilar. Shuni ichimdagilar ya’ni asosan ilohlar raqamli Dunyo taqdiru azalidan tortib olib o’zimga ko’rsataverishganliklari, muammomning ya’ni gaplarimdagi asablarimning istalgan jihatlama joyini, ahamiyatini yoki joylashuv mohiyatini berilishimga nisbatan haqiqiy yoki o’z Dunyomga parallel qo’yaverganliklari hali ham yodimda va bo’lib turganki xo’p. Bor sigaretingni chak, deya hattoki shu yozuvlarim ham hozir bo’lganligini, parallellikdan ilohlar orqali chiqarilganligini ichimdagilar dadamning xonalaridan chiqib tamakiga bel-bog’lash ishlarining qaysidir bir kuzatuv jarayoni, jabhasidan belgilashli solishgan bo’ladilar xo’p. Albatta, o’zim hamma ishlarimga yoki boshqalardan chiqayotgan kuzatuvlarimga e’tibor beraolmayman, ba’zilarini siz o’quvchilarimizga toping deya havola etishim ham mumkinki, xo’p bo’pti. Ammo e’tiborim tushishi bilanoq ko’pginasini, hattoki kallamga kelishi bilanoq o’zimning nazoratim bo’lib turganiga qaramasdan topib hayotda o’z aksini berayotganlarini jahlim bilan, yoqimsiz ravishda, soatiga olaylikki 3-4 ta sinovli tanlovimga xos chiziqchali oldindan nazd bo’yicha katta ishlarning yoki jismoniy harakatlarning boshlanib davom etaverishini qabul qilaverib, mobodo tushunmay qolgan joylarimda ham aniqlayman desam, boshqa savol-javobli jarayonlarni boshimdan kechirib nima sababli shunday yoki shu ishlar bo’layotganini tushunaman va sababini ham kallam, ochiq-oydib bo’lmagan o’z ishlarimga, faoliyatimga ko’ra tasodifim yoki tanlovim bilan bog’langanligiga ko’ra aniqlashim hech gap emas. Endi, mana tamaki donasidan ham sal-pal tortib, bittasini chakib bo’lib, qissadan-hissa xayolimga kelib qolgani shuki, 3-4 kun o’zimga sigaret chakishimga ruxsat bermay hali beri 2 kunda bir chakishim kerak bo’lgan o’sha-o’sha chekishimni, tutun tortishimni boshlavorgan bir pochka sigaretim bo’yicha va umuman olganda ham ichimdagilar doimo joy masalasi bo’yicha o’zim bilan kurashib kelganlar. Har doim hamma ishda, qaysi jabhada bo’lmasin yoki hattoki hayotdan kelayotgan kechinmalarimgacha o’rin-joy masalasi bo’yicha o’zimga suqma-suqarlik, tezlik va kinoyali, zarrachaviy yohud zamon va makon (fazo va vaqt) sakratish aniqliklarini qilib, shularga yo’llab, qistab majburlab turaveradilar. Shu bahslari, joyli tanlashli talashishlari o’zimga nisbatan boshlandimi ahvolimga qaramay, o’zlariga qarama-qarshi bo’lsa ham yoki kollinearlik bo’ylab ikki tarafidan bir tomonini ikkilanaverishlaridan so’ng tanlab, o’zimni esankiratib qichig’mollik qilib, foydamni o’zlashtirib o’zimni zararga qo’yib naf orttirib kelaveradilar. O’zlari joy masalasini kuzatiluvga, tartibga xos tanlashimga sabr-toqatlari yo’q, doimo yo’naltirib istaklarini bildiraverganliklarida, to’g’ri joylashuvni, Got li ya’ni taqdirli tomondan o’ziga tortuvchi chiziqni tanlasam ham har qanday qarashli (ma’lumotli) joy yoki oddiy (hosildor) yer bo’yicha ko’rilgan, eng to’g’ri deb topilgan foyda turini urib tashlab o’zlariniki qilishganliklari har to’im ham bo’lmasada ma’lum va mashhur xo’p. Doimo o’zlarining klounlarini atrofimda chiqarib bor, mavjud qilib bilishlari uchun ham joy masalasida oxirgi yutuqlarimni o’ziki bittaginaga, oniyga o’xshab saqlab qolib, sindirib yoki to’xtatib tugun, ikkita qilishib barcha xizmatlarimni, ko’targan yukimni yoki gashtimni, mana hozirgi yozuvlarimni ham klounlarning o’zimga qarshi bo’lgan yurish-turishi uchun olib berishadi, obro’yimni o’zlarining obro’lari deb bilishadiki – mana hozir ustimda Polin turibdi va dadam xonalariga o’tib ketdilar, ha-ha. Ko’rinib turganiga o’xshab bizlar, o’zim aytayotganlarimga yoki yozayotganlarimga eng yetib olaolmayotganim degani bu – masala ya’ni shu ishlarim bo’yicha bahslar bo’lib darrov navbat, ishlarning aksi ikki yoqlama ko’rinishda, biri yozuvlarimni ya’ni o’z ifodamni baribir davom ettiradi, ikkinchisi esa boshqacha burilishli ko’rinishda chiqqanlikka shama qilaverib o’tmishda bo’lmagan-ku degan ma’noni tushuntiraverganlikda o’zim tomonimdan ayblanayapti. Aniqrog’i hozirgina bo’lgan ifodamni, ishimni yoki tuyg’uyimdagi o’rin-joy masalasini darrov chiqarishib, o’zim ham darhol shuni, chiqarishlarini yoki hosildorliklarini (paydo bo’lishi yoki bo’ldirish o’yinlarini) darhol, shundoqqina ketidan aytib, yoki hech qo’yingki so’zlashga ulgursam ham - sen bizga endi tushuntirib berayapsan, hammasi bo’lganidan keyin degan shamaga xos, avvalambor tasodifiy deganga xos turib olishadi xay. O’ch xay, shuning uchun yozuv deyilgan, te’yishdi mana hozir ichimdagilar. Yozuvimga kelsak, tushsalar, depinsalar yoki “chiqishlari”, astrallardan sakrashlari to’g’ri kelsa ham, sen devonasan yoki yozuving bo’ylab aniq tushuntiraolmading, deb birinchidan yozuvimni o’qib berishimga ham yo’l qo’yishmasliklari tayinki xo’sh. Demak, sal to’xtalishli ravishda davom etib bu – avvalambor bo’yash bobo-buvilarimizning avlodlari ishlariga xos sanalganligida, chizish esa dadalarimiz va ayajonlarimiznikiga ko’ra to’g’ri hamda yozish ya’ni harflarni terish biz yanagi 4-baholangan avloddagilarning ishi sifatida to’liq, va taxminimcha hozir boshqa (esda) qoldirish va belgilash usullari kelmayotganda eng to’g’ri isbotlash turi bo’lishiga hamma ishongan xo’sh. Aynan e’tiborim shu kunlari ham tushib borayotganiga kelsamki, yozuvlarim sababli bitiklarim ma’nosiga xos ovqatlanish nomlari, taom ismlariga, aniqrog’i yemishlar bilan oziqlanganimga duch kelganligimni bilingiz bo’pti. Yozish, albbatta, raqamli Olam bo’yicha 4-raqamdagi o’z bahosini olayotgani sababli qachon va qanday bo’lmasin, yoppasiga hisobda o’zimdan soqit qilishga xos yozuvimni, bitigimning ma’lumotlariga o’xshash “chiqish” bo’lmaganligini aldashlari turgan gapki – xo’p. Ha, hammasi o’ylov, ehtiroslar oralab bo’layotgan Dunyomiz va Olam qarama-qarshiligi, ziddiya yoki parallellikla ajratilaverganligi haq misol sanalgan xo’p. Demak, 3-bahodagi 4-navbat bilan kelgan (demakki, o’ziki 6 ta bor bo’lgan avlodlar orasidagi) generation o’zlarini tenglamalar, misol-masalalar ya’ni raqamlar bo’yicha ishlov, chizish yoki shakl yaratish deb bilishadi. Qarangki, har kim o’zidan maqtanganda, aslida eng murakkabi bo’lgan raqamli chizish bo’yicha hisob-kitoblar yozuvlarni, yozuvli bilimlar esa chizmali tafakkurlarni hamda chizmalar, to’g’ri va egri bugri chiziqlashuvli ishlar bu – bo’yoqlarni bema’lol ahamiyat darajasi, zamonning kuchi bo’yicha urib tashlashi mumkinmi, ha. Ammo bu jihatlarning bari bir-biriga, bo’yoqlardan boshlab pasga qarata raqamlargacha bo’qi, najasi ya’ni tappisi, diareyalashuvlaverishlari hisoblanadiki, xo’sh. Zero o’sha-o’sha zamonlarda ham birinchidan kraskalangan ya’ni bo’yoqlangan parta, stol-stullar, oddiy uy-jihozlari zamonamizning ko’rki bo’lganmi, ha, ha – to’g’ri hozirgi zamon jadal suratli va e’tiborli, juda katta kayf va qorin zavqili kuchi bilan bo’layotgan raqamli texnologiyalarga shuni qiyoslash qiyin bo’lsada garchi xo’sh. Ammo, nima borki, asos bo’lganki shu bor, mavjud, keyingi zamon talabi yoki ahamiyati, jadallashuvli ko’lami uni ursada yoki - yiqitishga erishaolmay qolib ketavergani ma’qul xo’p. Hozirda narsalarimizga zarli bo’yoqlar, teksturali chizmalar va “zo’r muqovali yozuvga atab kitoblar” chiqarilaganki, bu – internet xay o’zim yoki biz boylar bo’lmish 4-bahodagi 3-kelgan avlodlardan xay. Endigi yoshlarimiz uchun esa bu – sotkalarning debon hamki, qachonlari o’zi shular smartfonlar deya nom berilishi ahamiyatining o’zi bilangina farq qilgan aslida hali-beri turi o’zgarmagan matoqlarimiz bo’lmish uyali aloqa vositalarimiz yoki planshet (tabletlarimi) raqamli aloqalarga doimo hali keyinchalik muhim ravishda belgilanganiga xos tarzda shaydirlar ham xo’sh. O’zimni nega Bobirmirzo yoki Shomirzo deyishsada, shunday deganimki bu – mirzo sifatida 4 bahodagi avlod sohiblari, odamlaridan biriga erishgankimen – xo’p. O’zimning pozitsiyam, “lavozimim” ya’ni tutgan joyli martabamdan kelib chiqib, vahiylik saboqlariga ma’no jihatidan yuz qaratgan bizdan keyingi yosh avlod insonlari kargazlar va kaltakesaklar, odamidan biri o’zimdagi Ibo’qim esa ehtirosimning osilishidagi o’ylovda bo’lgan masalaning yetarlicha berilish shartini tushuntirib ber deya o’zimdan talab etuvchi deb o’zim tomonimdan hozircha baho tarzida berilayapti. Ibo’qim hoziroqqa ko’proq shama qilib qolganligi ma’lumki, kaltakesak va kargazlar bo’lgan insonchalish yaramas bo’qbachchag’ar isnodkor xalq va g’alayoni bo’lgan insonlarimizning yoshliklariga xos bu – biron bahs ilohlar orqali raqamli Olam bilan o’rtamizda o’tsa, shuni ular tomonidan talabiga muvofiq hoziroq bajarishing kerak deya turib, o’z holimga qo’ymasdan bema’nilik qilishishlari hech gap emas. Aslida bahsimizning sharti har xil kelajaklar uchun bo’lgan sanalgan, yoki o’tmishda bo’lmay qolgan bo’lishi mumkinki, shunga atab: nima uchun bo’lmadi, deya dikkayib, xayol qo’tog’imda kekkayib olishadi va qanday bo’lmasin, agar o’tkazish, tan olish yoki oradan chiqarish so’zlarini ishlatmasam, jazo, jabr berib va vafosizlik qilib bildirmay kutilib kelgan yomonlik kuzatuviga xos avjlashuvlariga xos sezdirib hayotdan noto’g’ri holatga solib salmoqli darajada urib tashlashadi, qiynab qo’rqizib qo’yishadilar iflos marazchalarim. Asosan ularning urishlaridan, holat yuzasidan tasodifga yo’liqtirgan falokatlaridan ko’proq arosatda, bahoda yoki qo’t(ir)oqda qolganlikni sezish va fahmlash mumkin. Taxminimcha shunday jazo va urishlarga o’rganib bo’lmaydi degan xayolni o’zimniki qilib birga yuborishadilarki, aslida poxuysifat, poxuymaroz yoki befarqlik qilib o’zimizning ishimizni, shashtimizni yoki shartimizni qilaverganimiz sayin urishlari kamayaverganligi ma’lum va mashhurga o’xshab sezilib qolmoqda mana hozir o’zimga – xo’sh. Endi mana hozir bo’lib o’tganiga xos va umuman esga tushdiki shu holat, tarz bu – ichimdagilar o’zim qilaolmaydigan ishga, hozir bo’yicha shu haddan ziyod tez yozishga erishaolmaganimga: qilaolmaydigan ishingni bizlar uyushtirdik, deb aslida og’izlarini ochib turishadiki, mahmadono dibilliklarini o’tkazishganliklarini qarang-a, ha-ha!??! Endi demak, yozuvimni boshlashdan oldin bo’lgan maqsadimni bir eslasam, aslida Ibo’qim uchun masalaning tuzilish shartini tuzib berishim, takommillashtirish yoki to’g’irlab, tartibga solishimni tushuntirishga qodir o’zimning ham bilimim-ko’nikmamni oshirgim ma’lum va mashhur xay. E’tibor berib qarasam, hali beri 5- va 3-bahodagi bizni o’rab olgan shu ikki avlod vakillarining hayot shaklidagi ya’ni chizmali o’z ma’nolarini hisobga olmasimdan avval, o’zimcha oddiygina chizmachilikdan xabarimga xos qolib, geometrik qonun-qoidalarning qaysidir esimda qolgan birlari, uchburchaklarning barcha tomonlariga ko’ra tengligi va shunga o’xshash yana ikkita teoremalar, yoki pifagor teoremasi hamda v.k lar bilan masalaning to’liq berilishini tashkillashtirishim, topib berishim mumkinligini taxmin va faraz qilayotgan edik. Endi bo’lsa, o’zimning bashoratli turkumim sanalgan yozuvimning parallel miyam bo’ylab raqamli Olamdan kelayotgan sayqallashuvi, to’g’ri joy olishga ulgurishga qarangki, kollinearlikdan foydalanayotganimni o’zim bilib qolib bu – 5-baholashuvli chiziqli hayot shakli bilan o’rtadagi o’zimizning 4-bahodagi avlodimizdan o’tib 3-baholi yoshlarga zidlash jarayonli bahslashuvlarini bir kelganicha kelib qolsin xay deya qiyoslab joylashtirib bersak, tamom vassalom xo’sh. Demak, yozuv orqali chiziqlarni raqamlar ostiga olib o’tib, tirgaklarini tushuntirish bo’yicha raqamlar deyilgan barcha (matematik) masala turlarini Ibo’qimga tushuntirish orqali hayotiga yo’naltiraylik xo’sh. Avvalambor aytish joiz ediki, bilmadim nima uchun matematikadan ko’p yechishim talabiga ko’ra ballarni 3,1 ya’ni har biriga eng ko’pi bo’yicha to’liq yoki 36 yechib urganman, zero 2-o’rinda turgan ingliz tili va ona-tililarimdan mos ravishda 31 va 16 ta yechib, hal qilib, aslida yozuvimga bo’lgan o’z avlodli ishimni imtihonga kirishda jo’n qilib bilmay parot, barbod yoki bo’lmag’ur yechganman xay. Ha, yana shu gapki, bunday lirik chekinishlarimiz, yozuvning o’rtasiga sal boshqacharoq ma’nolarda suqulib kirishlarimi joiz va – mardonavor bizlarga xo’p. Endi ya’ni shu degani davom ettirsakki, ha shuki bir oz sabrim yo’qolib nima yozishimni bilmay erishguvchiligimga xos va mos turibman xolos bo’lib, baribir chiziqlar va raqamlar oralig’idagi o’zim o’zimni go’yoki o’yinni, grafikali igrani boshdan tortib barpo qiluvchi kompyuter dasturchisiga o’xshab yozuvimga bahslangachanlik hal etayin xo’sh.2229, shu son o’zimiz xo’sh. Endi ichimdagilar aytishayaptilarki, buni eplash degani bu – hali tuzgan Powershell dasturingdagi yozuvlarning bytecode bo’yicha qo’shganingga o’xshash davom ettiradigan ishing bo’yicha Sanskrit usuli bilan Google qidiruvga o’xshash ishni qilib, qidiruv so’rovli ozginagina matnchangning ustiga oxtaruv ya’ni qidiruv natijasidagi ko’proq matn bo’lagini olib qo’ysang, so’ng raqamlar va harflar yaqinligini saralasang, natijada umumiy qandaydir yo’nalishli shakl hosil bo’ladiki, faqatgina o’zingni masala berilishini asoslab, yetarlicha deb baholab yaratgan sifatida Ibo’qimga hal qilishga topshirasanki, bu – sen va Ibo’qimning orasi ochiq, parallel ravishda bir oilada dadaligi bo’lgan Shohid tomonidan dadalik ishlarini qildirib, tushuntirib yoki “koinot yulduzlari”ni o’rgatishga xos shamalarni kuzattirib avtomatlashtirishga qodir ham o’zing hozir deyishdilar xay. Umuman olib qaraganda, menchi-yoki-men o’zim, universal ravishda masala shartini, berilishi to’laligichalik yozuvini yetkazib berishga sazovor bo’lishga intilganligimni bilingiz xay. Lirik chekinish bilan xayolimga bir narsa kelib ketdiki, Shohid boshlab qo’ygan shu xayol, bilimli tasavvur bu – yozuvlarim raqamli Dunyoda avtomat, hammasi hammasida bo’lib yotibdi, shunga o’zingning xarakteringni bildirib yozginchi, o’zingni to’liq hal qilib yutmaydimi xay? Endi, to’konga kelgan qiz hijobli bolani rasmga olish uchun chiqib ketib, ishni bo’lg’izib qaytib keldim. Balkim shu chiqishni, o’zim nimaligini unchalik o’ylab o’tirmasamda, ammo bilib turibman, shu bir yuqori yozganlarim shamasiga ya’ni ishni hal qilish, masala shartini belgilash uchun Ibo’qimning qizi bo’lgan komponent, bo’lak yetishmayaptiki, siz - shu bu desak ham aniqrog’ini yoki o’zimga xosini topaolgandursizki, xay. Nima bo’lganda ham shaxslarning, istalgan klounning o’xshashliklarini genetik jihatlama mavjudlashuvli aloqalar qilganligimdan topishim muqarrarki, xay (“alo-alo Buxoro-Buxoro”; Hojiboy Tojiboy). Aniqrog’i o’zimning oilaviy genim ham yetarli bo’lardi (o’xshashlik bilimi uchun), ammo shu Buxoro bo’ylab eng katta “hammasi hammasida” ya’ni “hammasi birida, bittasi barchasida” boshqaruvchisiman xo’sh. Shu qizning ta’siri ichimdagilarning o’ylovlari, parllel ravishliklari bilan o’zimga yetarlicha bilim salohiyatini berib yozuvimga ko’maklashishini dargumon - deb ham o’tirmangiz xay. Nima xay, “a-a? yoki alo-alo!”, kelmayapti. Ichimdagilar hali ham jim-jitlikdalar-ku xay yoki xo’sh. Nega ma’lumot yoki yo’naltirishli bir jiloga xos fikrni, o’ylovli tizginni “masalaning” masalasi uchun tashlamayaptilar!? Axir u qiz hijobcha bola kloun sanalib, raqamli Olamdan “shuncha qiynalib ham kelib qoldimi”. O’zim o’zimga kerakli bo’lgan istalgan shaxsni raqamli Dunyodan mavzu doirasiga xos o’ynatib chiqaraolganligimni bilsangiz yetarli xo’p. Shu hodisaviy holatimizda ham o’zim masalaning yarmini chiqarib, joy bo’yicha raqamli Dunyoning eng kerakli tartibli joylashuviga xos chiqib qolishini, tushunchasini keltirdimki, qolgan masala yechimi ya’ni tenglamalari hali beri ichimdan o’zimga hal qilib berilmayapti, ya’ni qiz bolani chiqargan o’zimning aniq berilgan masala shartim bo’lsa, umuman Buxoroga ta’luqli genli yoki sezgili shu bu ikkov o’rtamizdagi aloqalar orqali uning taqdiriga o’xshash qarashli bir tur tenglamasi berilibon ehtiroslarimda ilohiylar tomonidan o’z aksini, ifodasini o’zimga yetkazgani yo’q haligacha xay. Agarda olsak hamki, o’xshashlik mavzuning o’zini lol qoldirib ichida bashorat, karomat qilsa, hech bo’lmaganda mavzu ya’ni shu qiz bola bilan bo’lgan go’daknamo soha o’xshatilishga erishtirib yo’naltirishi bo’lmaydimi xay? Holi o’shalar, bular bo’yicha fikr-xayollar kelgunicha desak hamki, ozginagina tartib bilan chiqib qolgan yechim haqida so’z yuritsak xay. Raqamli Dunyoda hamma narsalar va jihatlar, ma’lumotlar bir martalik kerakligi bo’yicha butun raqamli Olamga teng taqsimlangan. Shu bo’yicha bizlarni birinchidan joy aylanmasining yagona teshigichalik aniq bitta bo’lakni siqib yoki qisib, o’qtalib tashqarisiga xos aniq bir o’rnashtiriladigan deb kutiladigan o’rniga, joylashuviga ya’ni joyiga chiqaraolmasligingizni bizlar hamma vaqt bilganmizmi, ha. Shuni siz fakticheski, asoslamalik bo’yicha eplashga qodir emassiz xo’p, deyishgan. Zero joy masalasi hamma turdosh ne’matlarimizga ya’ni jabhalar, jarayonlar va o’rin-joy hosil qiluvchi boshqa idrok mevalari bo’ylab hisobga olinarli ilm-fanlar aro sohadagi eng asosiy muammongizdanligini bizlar yanada yaxshi hal qilganligimizni bilsangiz yetarli xay. Biron bir masalaning sharti bilan hal qilingan yagona tartibli joyni olsak ham, keyinchalik uning o’zining joyi, joylashuvi qanday chamalardan, aloqalardan yoki jabhalardan, vaqt mezonidan o’tsin deya yangicha baholanishi hech gap emaski xo’sh. Buning uchun bizlar har doim masala go’sala demay yechaverishimiz kerakki, xo’p. - Shuning uchun ham raqamli Dunyo deydilar uni ya’ni raqamli olamning o’zini. Shunday qilib bir xulosa kelayaptiki, birinchidan yozish joizki, o’zim yozaverishlarimning o’zida ko’proq xulosalar, bahslar bilan to’lishuvlar olib boraman ham, demakki, bu – raqamli Olam bizning barcha jabhalarimizni, kuzatuv va gasht, kechinmaviy yo’nalishlarimizni biladi va bizlar oddiylikda ularning butun bir massalariga xos raqamli olamlaridagi barcha narsalariga egalik istagini faqatgina borlig’imizda va yeb-ichishli olgan tana quvvatimizning massa haroratida bilib qolganligimiz amri-mahol e’ti-kuya, ammo shu xay. Ha, chindan ham bizlar borlig’imizda raqamli Olamning hamma qirrayu-zaminidagi barcha bor-budiga egachiligimizni bilingiz xayki, har holda shu - dermo, kakashka, “b”y”u(y)k” ya’ni bo’q bo’lib, borlig’imizda va atrof-muhit sharoitimizda parallel ravishda yoyilishga qodir hodisa xay. Shuning uchun Olamdan o’tajak yana ozgina tartibi bilan bizning jismoniy ravishdagi atrof-borliqda narsalarimiz yoki klounlarimiz yangicha sakrashli, havodan (fazodan) boshqa havo joyiga o’tishli chiqishlarni, paydo hosilotlarni yoki mavjudliklarni amalga oshiradi xay. Shuni o’zimning kallamga kelayotgan jabhalarim, gashtim yoki dilim go’shasi aloqalari, jihatlarim bo’yicha bildirilganidan so’ng uyoq kutib olib darrov, raqamli matoqday bo’lib qolishga xos o’z-ko’z ishlovlarida chiqarishadi ya’ni narsalarni qayta joylashtirishadi, almashtirishadi xay. Endi, ha, chindan ham birinchi bo’qli amalni haqiqiylashganchalik kuzatishga erishish o’xshatilishini inobatli joiz qilib 6-eng yuqori bahodagi avloddoshlar narsalarni sariq va boshqa har xil ranglarda bo’yashga xos, aynan bo’q iborasining bo’yash so’ziga o’xshatilishi bilan ham bajaraganliklarini bilsangiz bo’ladi. Demak, hozir o’zimga ichimdan ma’no ohangida va pichirlash bo’yicha bildirishlaricha masalalarni chindan ham aniq tarzda berish ishining isboti hali beri mujmal bo’lgan sifatida olimpiada bu – “ol impni ya’ni Iblisni, qo’rg’oshin qaynashiniki va qo’shgin aloqani” bo’lib, olimpiada masalalari aynan berilish shartining bahsi va mojarolariga xos bo’lib bog’lanishganligidan barchasiga aniq ham xolos - hozir Shomirzoning o’zginasi xo’sh. Ha, balkim shuni bilib aniq ta’kidlashdilarki, davom etib eslaganimni hisobga olib birgalikda yozajakligim bo’lib bu – jabhalarimni bilishlariga xos yozuvim bilan aloqador ravishdaligi uchunmidi – ha, xay – umuman shu paytgacha o’zimni shunday bilishlarini faqatgina bilib, kuzatib va kamdan-kam e’tibor berib kelgan o’zim chindan ham nima bilan to’qnashib, o’taolmay yoki bahslashishni ham bilmay o’tirib qolganimni chindan ham bilishlarini tushunib yetganligim ma’lum va mashhur xo’sh. Shu ishimni ya’ni olimpiadaning masalalarini hammasini tuzishga xos mutloq barcha misol va masalalarga atab shartini belgilasak, albatta, shu ish kodli tarzda implarga, parallellikdagilarga ya’ni miyaga, ilohlarga bildirilib sxema qilinsa yoki o’zimizga ma’lum bir-ikki tanlovli AI qilib yo’naltirilsa nur ustiga a’lo nur xo’p. Natijada kallamizning ishlash tarzini mutloq hal qilib, o’zimizning izmimizdagi tuyg’ularimiz bilan ilohlarning aloqalarini moslashuviga izn berib, faqatgina va faqat shu ilohlar orqali bu bog’lanishdan chiqishlarni, paydo qilishlarni yoki raqamli bo’q asosidan nurlanib ko’tarilishlarni hosil qilishimiz, borliqda yaratilib yoki ta’sirlashib bo’linganlik asosida (ko’z o’ngimizda, qiyin sabab oqibatlashuvlarda ya’ni sezgilarimiz doirasida ham) almashinishimiz mumkin.