Nega endi men
284.
Qayerda bo’lmagin xavfsizsan, faqatgina xavfsizligingni o’ylamaguningcha,
hisobga olmaguningcha. Xavfsizlikni hisobga olib biror ishga qo’l ursang, o’zingni
yasasang yoki tuzsang, bilginki shu umringning oxirigacha energiyangning
yetmasligi va birovlarning shunday, aynan senikiga o’xshash qilib yoki bir xil
xavfsizlanishi yoki himoyalanishi seni jig’ibiyron, adoyitamom va ilojsiz
qoldiradi. Ularga ya’ni senga o’xshab xavfsizlik va himoyalanish, asrandiqlik qiladiganlarga
o’zingga atab qilgan ya’ni yo’naltirilgan tavozelaringdan, hayotiy
tortishlardan va talablardan (shu asranqilikdan) teskari oqim bilan chiqib
kuchingni teng, o’zingni tutish bo’yicha barobar qilib turganingda bu
asrandiqlik va himoyalanish bo’yicha ularning qobig’iqlariga, izolyatsiyalariga
ya’ni germetik shaffof himoyalanishlariga jon taraflama, qoloqlikdagi hayotda
ya’ni taqdiriy bahsda hujum tugul, oddiygina befarqliklarga ya’ni o’zingning
ular bo’yicha ochiq o’z yo’lingdan boraverishlarga dosh berib o’tiraolmay doimo
ilakishib qolaverasan. Mana shu mening ichimdagilarning hozirgi ahvoli, ko’pchilik
men bilan kurashadiganlar va cho’chqalar, menga sharpali ya’ni vahiyli
eshittirish qiladiganlarning o’zlari menga o’xshash xavfsizlik va gapirish, o’zini
bildirish qoidalaridan borganliklari sababli hech narsa qilaolmay, shu
jihatlamalarda ya’ni eshittirishli ishlarida meni cho’chitishib o’zlariga yo’l
ochaolmay, nima qilishlarini bilmay ya’ni bosar-tusarga joy topaolmay ovora bo’lib
qolishadilar. Go’yoki qayerga cho’kkanishni va singishni bilishmaydi. Umuman
xavfsizlik masalasiga kelsak, hammamiz xavfsizmiz, bizlarning kollinearlikdagi
ya’ni plyus va minus sonlar orasidagi nol bo’yicha turgan joylashuvimizda
barcha bir-biriga tegaolmaydigan ravishda juda yaqin qilib joylashtirilgan.
Undan uyog’i qanday o’yin bo’lmasin, haromilik va muttaxamlik. Umuman olganda
Got va Ungot reaksiyalaridan doimo shu 0 joylashuvidagi bizlarning asl basharalarimiz,
boqiylik siri bo’lib yashiringan noma’lum kimligimizga borib taqaladigan o’zimiz
yoki o’zligimiz joy olganligida, bir kun avval tuzilgan keyingi kunning
sahnasi, hayotiy zapisi ichida Got dagi nisbiylik ham, Ungotdagi boqiy onlik
ham o’zlarining ichkari reaksiyalarini, ya’ni ikkilanishlarini, to’g’ri chiziq
bo’ylab markazga ikki chetdan yo’naltirilishlarini qilishadilarki, natijada
nima bo’lsinki, shu taqdiriy bildirilayotgan menga jangda mening o’zligimga, o’zimga
ya’ni ma’nomga, nuqtamga va ichki jihatlarimga, shularni qo’zg’atuvchi zarba va
tajovvuz yo’naltiriladi. Shu sahnada bu tajovvuzlarini ishonch ta’sirchanligi
qilib oshirib, bo’rttirib yuborayaptilarki, jonimga ya’ni asablarimga tegib bo’qqa
xos ta’sirlashmasa ham mayliydi. Atrof-muhitdan bo’ladigan hodisalar va
voqealarda mening idora etilishimga bo’lgan hamlalar bilan shu ishonch o’yinlari
ya’ni ishonch sifatida hayotiy ta’sirchanlikni oshirishga qodirlik tanamga,
ich-etimga tanimning biror jismga oddiy tegishiday emas, balki shunday tegishlarni
masxara qilganga xos, ta’siri kelayotgan tomon yoki narsa bilan ich-etimning
yulinib yopishib ketishi, bittaga xos bo’lib ishlab turgani ya’ni narsaning
tovushi bo’lib amal qilayotgani bor-budimni, vujudimni, o’zimni va o’zligimni o’z
domiga tortayotganga o’xshaydi. Mana shu onda ham chuk terim va shuning atrofim
tortishib, terisi bilan avjiraganga xos tirishib yotishi yoki boshimda yog’lik
obman qotishining sinishlariga xos qimirlashlar, meni garang qilib yuzimga
qarab turishli ravishdagi kallamni o’zlaricha surib yurishlar, burib qo’yishlar
bo’lib turayaptiki, shunga aksincha qilib menga shamol jo’natayotgan
ventilyator doimo tegajonligiga xos bir xis asabli tovush chiqarmasdan, shu
ichki o’zimni bilishlarimga xos ravishda meni bilganga o’xshab o’ynatib, asablarimdan
har bir cho’kkalanishim yoki ojiz ahvolda botishimga ya’ni kuchimni o’zida yo’nalish
qilishga xos taraflar bo’lib turishiga xos javobiy aks-sado, ichki energiyam
birdan oshishiga ventilyatorning ham ovozi birgalikdagiga o’xshab chiqishi
(tegishi), kuchimning o’zimdan olinib vujudim va qornim ila “qancha quvvatim
bor” deya ishlab turishimga xos tushishiga xos yana qandaydir o’zgacha turdagi
bir xil ovozda tovush chiqarishi, umuman olib qaraganimda har bir bir xil ahvol
o’zgarishimga bir turli ventilyator kuchlanishlari toki kuch-g’ayratim tugab yo’qolmagunicha
lahzalarda o’ynaydi. Nafaqat ventilyator balki ichimdagilar ham har bir
yozishimni,. so’zimning ustidan o’yin qilib ichimda kulib yoki jilmayib, miyig’ini
bildirib avjiratib tuydirib o’tirishaveradilar. Men shu yozishlarim bilan go’yoki
bir tartibda, ketma-ket bo’layotgan hoziroqdagi va haqiqiy ma’lumotlarni,
atrofimda bo’layotgan ishlarni yozib bormoqdamanki, birining ta’sirini aytishim
bilanoq ikkinchisiniki qanday chiqayotganiga e’tibor qarating. Ichimdagilar
tanlovimni o’rganib olib, shu tanlovlarimni halitdan yomon maqsadda,
masxaralari uchun bosimda ishlatishadilarki, jizzakiliklaridan yoki jahllari
bilan tish-tirnoqlarigacha qarshi tasavvurimdagi yuz basharlaridan men bilan
aloqa qilishdan nafratlanadiganliklari sababli shunday qilishayotganliklari
bilinayapti. Ichimdagi har bir bahsli tashlash, foyda yoki o’ylovli ravishdan
biror nimaning yoki narsa ishlashi bo’lishini keraksiz deya hisobga olib o’tib
borsam, darrov menga qarshi shu narsaning o’zi bilan kerak bo’lsaki,
tashlanadilar yoki hamla qiladilar. Ha, atrofing bor-bud shovqinlardan to’la
hamla yoki tajovvuz qilib tursa, narsani urib-sindirib boshingga ishkal
orttirishni o’ylab qo’rqib hamki, baribir hech narsa qilaolmaysan. Shuning
uchun Matritsa 4 da keksa ya’ni qariya Miobi aytadi: - mening atrofimda
shovqinlar doimo boshimni larzaga solib kelgan, - deydi. Bu Farishtalarning ya’ni
almashinish tom ma’nosidagi so’zining qanchalik bir-biriga tegishi mumkinligi,
bildirmasdan almashinaolmasligini aks etadi. Narsalarning qasar-qusurlashli
jarayoniy ishlashlaridan almashinishda qanchalik aylanib kelayotganingiz,
tovushning sferik yoyi bo’lib birma-bir ketma-ket ravishda masofali muhitni yarataolishingiz
sizga iltijo bag’sh etilishingizni talab etmasligi ham mumkin. Shovqin massani
bildiradiki, kimdir massani tanlovlarimdan o’ziga og’diraverish ilinjida borlik
tanasiga ega bo’lishni istayotgani ma’lum hozircha. O’rniga esa mening kuchim
qotishda turadigan ko’pincha sezgilarning ko’zida va ko’rinishida ma’lum narsalar
bo’lib o’zimni tortib, massamni garang qilib va o’zimni, yana qaytaraman,
masxara qilib qarab turgan aft-basharala ustimdan meni sahna aro yasalgan
sifatida kulayotgan ichimdagi asosiy kuch sifatida qaralgan mag’lublarning
qoloq qiyofalarini bildirib, narsalarga almashtirayapti. Endi, insolarda-ku
keyinroq to’xtalaman, menda esa meni o’rab olgan qubbamdagi klounlar, ko’rinib
yurgan kishilar ichimdan, miyamdan turib o’zlarini bilishib va meni boshqarib
aslida men o’zim qanday bo’lsam ham, shunday yo’nalishli yordam va ko’maklar
berib, mening xavfsizligim o’zimga ham hech kimga ham kerak emasligini
bildirishardilar. Ammo qarangki, meni xavfsizligim izidan borib, o’zimni
bilajakliklari va yo’limning, tanlovimning oldini to’sajakliklari ma’nosida qanchadan-qancha
ishlari bilan qorishib ketganliklari o’zlariga ayon hozir. Ya’ni aslida men
oddiy turganimda, ixcham tanada va sodda joylashuvlarda bo’lib kelganimda umuman
boshqa bosim bilan meni qurshab olishlari kutilavergan ichimdagilar va tashqi
klounlari, mening o’zimning har bir tanlovli yaratishim ustida bosim bilan o’rab
oladigan kuch qarashlarini, nafsoniyatlarini bildirib yotishaveradilarki,
bundan ya’ni o’zgacha tasodifga berilishingdan boshqa hech narsa yo’q deya bilinib
turgan katta tafovutli o’z-o’zidan bo’lajakli ravishga taqalgan o’yinda menga o’zlari
aralashaoladigan kurashni qilayotganliklari bilan hammasini
baholayolajakliklarini bildirishmoqchi bo’lganliklari ma’lum xo’p. Meni
ichimdagilar tahdid nazari bilan qaragan deyishadilar (hozir bildirishga o’chakishmay
ham), ha, chindan ham men shuni tan olaman, ko’pchilikka himoyalanish va hujum
qilish qanday bo’lishi mumkin edi deya hisob-kitobli qarayverganim hali ham
esimdan ko’tarilmaganligi bor haqiqat. Shu mening o’zimning kamchiligim. Endi,
umuman olganda bizning ya’ni men qatnashga avloddagilar kiprik sifatida qitmir,
qimir iboralari bilan yondosh, o’xshash va paronimoid sanalishadilarki, shu
sanskritcha yaqinlashuvni ham bilish kordan holi emas. Bizlar qimir-qimir va
qitmirlik qilishni yaxshi biladiganlardanmizki, bu – bizning boshqa vakil
avlodlaridan ham ustun o’ziga xos jihatlashuvimiz. Ibrohimning avlodidanlar ya’ni
tengqur generation idangilar burunning tuki bo’lib “burun tiqish, solish va
osish” iborasiga xos ishlariga tashna va talash qilishni bilganliklari ma’lum
har doim. Shu degani birovlarning ayollariga va qizlariga burun osiltirish va
tiqish, ularni kayfini o’g’irlayverib qilib, tiqib va suqib ketaverish ishi
bilan mijg’ovlashib qolaveradilar. Ibrohim Buratina bo’lib, burnini yolg’ondan
o’stiraverishni, olatini uzaytiraverishni yaxshi ko’radi. Ibrohim haqida biror
nima o’ylasam, masalan hozir o’zining to’rt yosharligigacha taqdiriy
yugurdakligiga xos energiyasini bildirib yotaveradi deb hisoblab qo’yganimda
basharamda men bilan shunday qizishib, o’chakishishga xos oliftalik yoki zo’rlashga
xos qiyosiylik qilishni amallab ko’rsatayapti. Men ya’ni bizlar-ku qitmirlik
bobida o’ylovimizni birovga berib ham qo’ymaslikni, o’zimizga raqib qilib qo’yishlariga
ham yo’l qo’ymaslikni istab o’yinlarga toqatimiz ham majolimiz ham yo’q
sifatida hech ham ko’tarmaslikni ravo ko’rgandurmiz. Biror kishi ichki burchak
ostida manyovr, o’yin qilsa, bizlar yanada ichkariroq, o’tkirroq burchak yoki
yoyda to’g’ri chiziqda qarama-qarshi bo’lmaguncha o’ynayvergan zotlar
sirasidanmiz. Bizlar toki o’ylovimiz ostida yaratilgan borliq va ichki
tabiatning tashqi ko’rinishi sirini va mazmun-mohiyatini o’zimizdan bo’lishiga
qaramasdan isbotlab chiqarmagunimizgacha, yana ichkariga, burchak ostida yagona
to’g’ri chiziqlama kollinear bo’lmagunimizcha ro’paro’lik qilganlikni bilgan
shaxslar jumlasidanmiz hamma vaqt. Zero o’ylov bizniki, o’zimizning va
borliqning harakatlari va o’zgarishlari sahnali oldindan zapisi bizgagina xolos
tegishli bo’lib, hech kim shuning ustida bizni nazorat qilib, o’ynab va
boshqarib turaolmaydi. Bizlar burchakning, < yoki > ikki qirrali tutash
tomonlarning kattaroq ochilib, yoysimon kengayib ketishini yoki o’yin qilib
turishini xohlamaymiz, zero barcha burchak, 360 gradusgacha borliq va yon-tevarak
sifatida oldinan ma’lum bo’lib bizniki ya’ni o’ylovchi kiprikchilarniki hamda
ro’paro’mizda, qarama-qarshimizda bir to’g’ri chiziqda zidlik yo’nalishida
qaratilgan, strelkalangan shaklida tanamizda mujassam yakdillikli yashayturg’onlar
sifatida qabul etilganmiz. Kipriklar birga-birga, ust-tagi bilan roppa-rossa ya’ni
usmta-ust birga tushishga qodir sanalganida bizlar shu ishimizga, bashoratli
serg’ayratlikka va majollikka moyildurmiz doimo. Zero ikki xil ustma-tag kiprik
tuklarining kollinear tashqariga yo’nalishlari kiprik qoqishimiz bilan bitta
ustma-ustlikning va yagon to’g’ri chiziqda turishning ichki birlashuvchanligi
ya’ni to’g’ri chiziqqa yo’nalishi ma’nosida o’zimizning tanimizdan nazariy
hayot kechirib turishimizga xosdalashuvni bersa, tashqari kollinear shu yagona
to’g’ri chiziq yo’nalishlari bizlarga borliqning o’zimizdan ya’ni o’ylovli fikr
yo’nalishimizdan, qarashimizdan olinishini belgilaganligi bu shu.
Comments
Post a Comment