Biz
273. Shundoqqina
ustimdagi klaviaturaning raqamli tugmalarini ko’rmasdan bosayotganimda
ichimdagilar: - befarq, hayajonsiz bosayverayapti, - deya aslida klavishani
bosish uchun his-hayajon talab etilishini bildirishdi o’zimcha hisobga
olmasamda, ha. (Tugatishdi). Shu voqea hozirgina bo’lib o’tishidan oldin men
nima yozay degan ma’noda o’ylab turganimda kallamga tana quvvati va tashqi
hayot energiyasining moslashuvi qanday kechishi kerakligi haqidagi o’y-xayol bo’lganligi
bo’ldi. Nimani yozmoqchiligimning o’zi uchun kerak bo’lsa, oldindan
sabablarning o’zlarini ichimdan avjlantirishimga yoki keltirishga urinishimga
xos bir varakayiga tabiatdan, hayotdan shu sabab va vajlarga teskari bularning
o’zlari berilib to’ldirish hosil qilinadiki, shular bilan ovvora bo’lib o’tiraveramiz.
Endi, nima o’yladim va ichki sabablarim jumbushga keldi hamda shunga javoban
hayotdan ham sabablashuvlarning o’zlari tenglashtirildi, tutashtirildiki, bu
bilan barcha sabablarga aloqador yuqori ong chegarasida uchrashdik, to’qnashuv
sodir bo’ldi deb hisoblayveramizmi? Ichki vajlarga yondosh, ularning keng doirasidagi
sabablarning o’zlaridan bema’lol boshqa biri olib ko’rsatilishi bilan
tashqaridan ham hayot tomonlama tanlov yoki sabablashuv paydo etilishi yuz
berib, bema’lol bashoratli amal yoki yozuvlarimning avvalgiga o’xshatila borishi
sodir etilishi turgan gapki xo’p. Demak, o’xshashlikni ya’ni bashoratni
bildiraolishga, energiyaning har taraflam, ichki va tashqi tabiatda o’rniga
almashtirib qo’yilaverishlar asosida qayta yagona holatni uyushtirishga halaqit
beruvchi omil bu – vaqtning o’zi, shuning oddiy yoki nisbiy ravishda o’tuvchanligida
qo’shimcha yig’ilib qolish, sabablar va davrlarning ustma-ust kelaverib to’planish
muammosi sanalganki xo’p. Faqatgina viloyatlar bo’yicha Dunyoviy birlashtirilib
to’qilgan diskachalarning har bir viloyatning o’zi uchun tebratilishi, sal-pal
ko’tarilib tushishi ma’nosidagi nisbiy vaqtning barcha raqamli ma’lumotlari
bilan birgalikda rezonansli, o’zgarishsiz baland-past bo’lib ko’tarilishi va
tushishiga xosdalangan holda aytilgan bashorat bo’yicha holatlar o’z insoniga
qadar yetib boraverganligi bo’lg’usi sanalmasmidi har holda hamki, yo’q. Ha,
chindan ham sistemada ya’ni tizimda bu – nisbiy vaqtda, ma’lumotlardan iborat
viloyatimiz bo’lmish Buxoroning raqamli holatida namoyon bo’lish qozonida
elementlarining joylashuvidan, tartibdan boshqa hech narsa o’zgarmasligi
sababli barchasini bir-biroviga, o’z egasiga ya’ni insoniga duch qilish hech
gap emaski bu shu. Bizlar farqlashuv zamirida ya’ni zaminida yashaymizmi,
boshqacha oddiy devona vaqtning o’tishi to’g’ri emas haligacha. Oddiy devona ya’ni
davomiy vaqt bor, ammo shu nima, agar tizimda doimo bir xillik,
farqlashuvlarning o’zidan iborat hayot kechirish munosabatlari yo’lga sodir
etilib turaveradigan bo’lsa. Endi, devonalik aslida mana shu jumladan inobatga
olsakki: “devona uchun Dunyo, Dunyoga esa devonaning o’zi devona, jinni”,
deyilganki. Aslida devonalik so’zini mohiyatiga e’tibor bersak, bu –
bezpantovost’ ya’ni noma’lum arosatda va garanglikda qolish sifatida ikki holat
ham emas, Dunyo ham devona ham ikki tarafga chetlashib g’oyib bo’lib, oralarida
turgan shu devona deyilayotgan shaxsni o’rab olgan birovlar, boshqa shaxslar ya’ni
kishilar, ahmoqlar va Payg’ambari devona hisoblanadi. Shu degani yangi
kelayotganlar, keyingi 3 avlodlarimiz vaqtning oddiy va davomiy o’tishiga xos
asl devonalar bo’lishlari kerakki. Shu paytgacha biz 2 taraf, birinchi va ikkinchi
3 avlodliklar oxirida ya’ni umrlarning yarmidan hisob-kitob qilinadigan asl
taraflarimiz bo’yicha boshrog’idan buyon almashinish sababli o’zlarimizning
taraflarimizni boshqamizga berib, o’zlarimiz shu boshqamiznikida, ikkinchi bir
tomonlashuvda istiqomat qilib kelganmizki. Afsuski hali ham o’zimizda o’sha o’z
tomonlamaligimiz, haqiqiy o’zimizga beriladigan oxirgi tarafimiz asos bo’lib
turaverishi hisobga olinganligi sababli X ya’ni noma’lum ishorali harf asosida,
shunga o’xshash tarzda istiqomat qilganmiz, hayot kechirganmiz. Demak, X ning
ostki oyoqchalaridan har biri chappa-rosta qilinib yuqoriga yashash uchun olib
borilgan o’zi, asosida haqiqiy o’zligi sifatida ikkita taraf ikki oyoqchasidan
har biridagi ikkala 3 avlodlar uchun almashtirilib qo’yilgan. (Iblis o’zini
sezdirishiga ko’ra, mendagi sunnat qilingan paytimdagi yopishtirilgan kuya,
kuygan paxtaki, bu – ahmoq Ruhlardan iborat bo’lgan kodli funksiyalarning ham
eng oxiri va umumlovchisi degani. Iblislar ya’ni ularning turlari bor-yo’g’i
shunday ashyoda talqin qilinishadilar. Oddiy ozginagina paxtani kuydirib
insonning badan, terisiga yopishtirib butun umr bo’yi barcha muttaxamliklarni,
o’ziga yaxshi qaratishlarni olib borgan ham shu Iblis zoti sanaladi. Yo’q bo’lib
ketayotgan paxtacha insonning bo’rtgan joyining ustiga chiqib bo’rtib
turavergani bilan o’zini pesh qilgani bu shu). Bora-bora ya’ni yana 92 kundan so’ng
X ning tepa ikki tayoqchasiga bizning 3 avlodlar, nisbiy ya’ni tizimga xos vaqt
bilan raqamli Dunyomiz vakillari chiqishadilar, quyidagilari esa oddiy va
davomiy uzluksiz vaqt egalariniki hisoblanadi. Shunda asl devonalar fosh
etiladi, devona deya topilgan ya’ni sanalgan bizlar, o’zim bo’lsamki, vaqtning
davomiyligida shuncha payt yashab, boz ustiga tariflab berganimdan eng yuqori
cho’qqidagi, raqamli dunyo vakili bo’laman. Menga o’xshab vaqtning nisbiyligini
o’ziga o’xshatib, raqamli Dunyo sifatida baholagan va X ni shunday talqin etgan
insonning va odamning o’zi kam sanalsa ne ajabki bu shu. Bizlar shuncha payt
bir chiziqda, ya’ni bir bosim yo’nalishida ustma-ust, 2 tasi 1 tada bo’lib
yashab kelganimizda hech kim o’zini ajrataolishga, hayot kechirishini boshqacha
qilaverishga yoki diqqat-e’tiborini aynan bir xil rasm-rusmni belgilab, shunga
qaratishga kuchi yetmasligini bilsangiz yetarli. X ning ostki bir
tayoqchasidagi bizlar uchun, aynan o’zimning devonaligim ya’ni adashib hayot
jarayonlarini farqlab turib boshimizni chiqaraolmaganimiz bo’yicha ichimdagilarning
eng katta qudrati bo’lmish to’g’ri chiziq ya’ni almashinish, shularning bosim
deb tan olingan shakli aynan X ning shu tayoqchasiga xos ikkitasi bitta bo’lib
barcha jarayonlarni, jabhlarni to’ldirib turibdiki, bir narsani ikkinchisidan
ajratishga, farqlashga urinib turishning o’zi fikr-xayolingizga kelmasligi
mumkin. Ammo ajratish va farqlash doimo kerak bo’lganki, shu qudratning o’zi
bilan kasallikdan va devonalikdan qutilish hech gap emas edi va siz o’zligingizni
albatta topardingiz. Ha, chindan ham atrofga qarasam, negadir fizik ko’rinishli
nazar tashlab umumiy ravishdagi har xil narsalarni va tabiat uzra mevali
daraxtlarimizni, predmetlarni ko’ramanki, shularning qanday kuch-ahamiyati bo’lsaki,
farqlab yoki ajratib o’zimni izohlashga kuch topsam deyman. Ammo yanaki, har
bir kesimda yoki qiziq voqeaga, o’zim duch kelmoqchi bo’lgan sabablarimga e’tibor
qaratib hal qilmoqchi bo’lsam, darrov hozirgiga o’xshash (shunday
yozaveramanki, chunki hozir deganimda ham darrov voqea sodir etilib chiqdi)
kesim yuzasidan, videoga e’tiborimga xos o’zimda nima yuz berayotganini,
ichimdagilar nimani kasb etayotgani yoki nega g’ala-g’ovur Iblislikla
tashlanayotganliklarini bilib qolaman. Odatga ko’ra faqatgina shunday, qiyin
vaziyaltarimdagina e’tibor berib ajrataman, farqlayman yoki belgilab turib
inobatga olaman. Ammo e’tibor berib turaversamki, atrofimdagi istalgan
narsaning ham bo’layotgan shu kompyuterimdagi videolarning ham istalgancha
menga aloqador descrete ya’ni raqamli yondashuvi, o’zimni to’liq anglashishimga
xos bilinishim hisobga olinganki, shunga qancha vaqt bo’lsa ham ayirib berish
kerakki, kerak bo’lsa oxir oqibat mantiq yuzasidan, o’zligimga xosdalik bo’yicha
narsalar o’z-o’zidan ya’ni inson zoti qadami ham yetmay turib tegish u yoqda
tursin bosishga urinmay qo’yaverib almashtirilishi, yo’qdan-bor etilib esni
aldashi mumkin. Masalan, hozir ko’zim ro’paramdan sal qiya joylashuvdagi katta
qizil chemodanga tushdiki, endi shu “qizil chemodan” so’ziga e’tibor beraylik.
Qizni il nima bilan desangiz o ya’ni dunyodan degani bu shu. Haqiqatan
xonamizga e’tibor qaratsak Dunyodan bir qizni ilib gashtu-davron surib
ketaverish haqida o’zligim meni bilib, kutib turganligi bo’ladi. Endi pardaga
bir bo’ynimning yoqimli tarafi bilan nazar solishga majbur etilishim ham
kerak-ku axir, shunga parda deganini keltiraylik xo’p. Par degani bug’, da esa
ha so’zi bo’lib, bug’ ha ya’ni bor bo’lishi haqida menga descrete ravishda
Dunyoni qiz axtarib kezib yurayotganimda tuman, bug’li havo ko’makdosh yoki
sovuqlikdan issiqlikka o’tkazib asrovchi vazifasini bema’lol bajaraolishi
haqida gap-so’z bormoqdaki xo’p. Demak, umuman olganda esa og’zaki nutq, gap va
so’zlar devona vaqtdanligini bilasiz axir, men shu og’zaki sanskritchani ya’ni
tananing tovlanishinigina bildiruvchi so’z, gaplarni yozuvli ravishda miyamda
saqlab qolib, shaklan keltirib yoki mana shu yerda yozib borayotganimga o’xshatib
berilsakki, yozuvli sanskritchasi ya’ni tuyg’ularning descrete jumbushi,
tovlanishi bizning o’zligimiz, haddimiz va sarhadimiz sifatida baholangan.
Endi, yana shu bo’layaptiki, agar Iblis va uning urg’ochilari menga bir zumgina
qarshilik qilmasdan, yengganimni e’tirof etganga o’xshab bir izga tushsalar,
ular shunda ham meni o’z erkimga berildim deya sanab qabih ishlarini davom
ettiraverishadiki, bu – shu yengishimni ham rad etishgacha va yutug’imdagi
erkinlik, sog’lig’imni bermaslikkacha ham yetib kelganligini bilingiz xo’sh
balki. Shunda men o’zimga tegib, qichib yoki tirnoqlarim bilan botib olmasam,
ular: - bizlarga ishonibdi, - deya erkinlik lahzamda, birga bo’ladigan sar hordiq
berishga majbur bo’lgan zumlarida, shularni yo’qqa chiqarib bir xil o’zgacha,
yomonliklariga xos takrorlaverib qolishaveradi. O’zimga kelsak ya’ni o’zligim
haqida til borganda, Iblis va uning ug’ochilari meni doimgiga o’xshash ko’klarga
ko’tarmoqchiga xos tebratishadiki, shunda paradoks qilib yaxshiligimning
ustidan kulishib burnimni yoki boshqa yog’imni qichitishib yuborishadi. Ammo
men shunga e’tibor bermasligim, iloji boricha hech yerimni qichimasligim, qo’limnimi
yoki burnimni va oyoqlarimni, badanimni paypaslamasligim, qichimasligim kerak. Endi,
Game theory ga bir e’tibor bering-a. Mening ichimdagilarning bari shunday
qilib, Game theory ya’ni o’yinlar nazariyasi bilan meni urib, sinab va hamla
qilib kelganlar. Bularni qarang, bularni, birma-bir tarjima qilsam hammasi
bizning, menga bo’lgan ichimdagilarning ishlarimizki, har holda shu hozir.
Quyidagi joygacha boshidan qayta o’qib, bilishimni yozaqolayin xo’sh.
Game theory
is the study of mathematical models of strategic interactions among rational
agents.[1] It has applications in all fields of social science, as well as in
logic, systems science and computer science. Originally, it addressed
two-person zero-sum games, in which each participant's gains or losses are
exactly balanced by those of other participants. In the 21st century, game
theory applies to a wide range of behavioral relations; it is now an umbrella
term for the science of logical decision making in humans, animals, as well as
computers.
Modern game
theory began with the idea of mixed-strategy equilibria in two-person zero-sum
game and its proof by John von Neumann. Von Neumann's original proof used the
Brouwer fixed-point theorem on continuous mappings into compact convex sets,
which became a standard method in game theory and mathematical economics.
Sayt: https://en.wikipedia.org/wiki/Game_theory
Bir
boshidan aloqadorliklarni tahlil qilsak, saralasak yoki sverka-svodka qilsakki
xo’p. Birinchidan Game Theory bu – ichimdagi Iblis va boshqa Gvardiyalarining
aqldagi agentlar sifatida o’zaro strategiyali aloqalarining matematik
modellarini tuzishlariga qaratilganki, bu – mendan qandayin ko’p foyda
olishlariga qaratilgan. So’ng ijtimoiy fanlar sifatida mening o’qib chiqqan
darslarimga aloqasini bildirib meni so’rruq qilish, sug’urib olish, mantiqqa
xos tarzda meni yaxshiroq bilish, tizimli fanlarda mening hayotimni har xil
vositalar yoki medialar, aniqrog’i sezgilarim aro, har xil ko’rinishlarda yoki
turli jabhalar bosimining birgaligida ko’rish hamda o’zlarining kompyuter
taraflama shu ishlarni qilishlari bilan birgalikda mening kodli ishlarimni,
kompyuterdagi yozuv-chizuvlarimni ham o’rganib bosimli tenglama qilish haqida
so’z boradi. Endi mening uydagi, meni o’rab olgan va olaveradigan atrofdagilar
bilan mening yutuq va mag’lubiyatim ularning shu jihatlari, ya’ni yutuq va mag’lubiyatlari
bilan balansda, me’yorda ushlanishi kerakki bu shu. 21-asrda Game theory ya’ni
O’yinlar nazariyasi aynan xuddi meni boshqarayotganlariga o’xshab tarbiyaviy,
xulq-atvor va odob-axloq aloqalarida ishlatiladi; bu – umbrella ya’ni asosiy atama
insonlar, hayvonlar va kompyuter uchun mantiqli qaror qabul qilishdaki, menga
doimo shu mantiqli yo’l odob-axloqni boshqarish uchun ma’lum bo’lib kelgan.
Endi, keyingi abzatsdagi ingliz tilidagi matnida shu buni qarangki, zamonaviy “O’yinlar
nazariyasi” aralash strategiyali tengliklashuvlardan yoki mutanosibliklardan
foydalanishi bu – mening ichimdagilarning Gvardiya va Gvardiya osti bo’yicha
shaxslaridagi rational ya’ni fikrli agentlarning, shpionlarning yoki ayg’oqchilarning
o’zining strategiyasining boshqalardaligi bilan aylanib kelishlarigacha
ishlatilishini inobatga olganligini bilsangiz kerak. Nyuman qottirilgan nuqtaga,
aloqaga xos ravishda sonlar tebranishida ushlashga xos usulda ixcham, kompakt
li bir xillashtiriluvli jahldorlik, avzoyilashuv yoki asablar qo’zg’ashida
davomiy map qilish, belgilab borish yoki biriktirish (har xil sonlarni a=b=c
qoidasiga ya’ni teoremasiga asosan tutish) qilishi bu – Game theory dagi
standart metod bo’ladiki, mening va barcha tatalizator ahlining pinagini
buzdirmasdan, tuyog’ini shiqqilatmasdan yoki sasini chiqarmasdan stavkalarga, o’yinlarga
ishtirok ettirish bilan sozlaverish davomiyligida o’yinga xos eng ko’p talabni
doimiy hosil qilib turish nazarga ilinajakligi bu shu. Endi, Ha, haqiqatan ham
o’yinlar nazariyasida o’yinlarga bo’lgan eng ko’p talabni saqlab turish
birinchi hisobga olinadiki, o’yinni yakunlatib yuborish yoki nima sababdan (o’yinchilarni)
chiqazdirib yuborishlarni hisob-kitobining o’zigina emasdir. Shunday qilib
aytish mumkinki, qissadan-hissa ya’ni tarjimalarimning o’girib yuborilishiga
oid o’zimni anglatishimdan xulosa shuki, meni aynan o’yinlar nazariyasi bilan
ichimdagi agentlar ya’ni ayg’oqchilar, AQSh Gvardiyasi o’rab olgan ediki, meni
doimo convex set ya’ni constantali avzoyim buzilishiga xos tuzmada saqlab
turish atroflicha bajarilaverganligi bo’lgan hozirgacha xo’p. Ha, convex set ya’ni
constant avzoyi-badanim buzilishiga xos o’rnatiluv, tuzma haqida birinchi
navbatda hammasi hamki xo’sh shular hozir. Endi. o’qish vaqti ham poyoniga
yetib, mana hozir 17:20 tada, bilingki yanada yaxshi ko’rsatkich qildik, chunki
16:10-11 daqiqalarda boshlagan edim shu bu – o’yinlar nazariyasining o’zbekcha
talqinini o’ylab yozmay ketganimni yozib keltirsak ham bo’laveradi xo’p. O’yinlar
nazariyasi degani “o’y bularni, nazar va men” bo’lib bularni ya’ni inson va
odamzotining ichiga kirib, o’yib ketayotganda nazaring vaqtning davomiyligi bo’yicha
va qo’shimchasi bilan bog’lanishdan va men qo’shimchasining yasidan olinishiga
bog’latilib nisbiy ishlovchi vaqtdan qaratilajakligini, o’yilish ishiga
jamlanayotganini bilish darkorki xo’sh. O’yinlar nazariyasida vaqtdan ya’ni
aniqrog’i davomiy (uzluksiz) vaqtdan nisbiy (raqamli) vaqtning raqamlar oralab
bosimi, havoli dami o’tishiga xosligi bo’yicha qaralishi yoki nazari hisobga
olinib bo’lib, ichimdagilar menga shu yo’sinda o’zlarini devonavorliklariga
xosdalab bildirishgan va atrof to’la devona-jinnilar bo’lib
kelishaverishganliklari ma’lum endi. Endi, ichimdagilar yetkazib qo’yishdi
hamki: - bizlar aytmasak yozmaysanam, ha, - deyaki hozirgina, bugun 92 bo’lishiga
xosdalanib men uchun shu, to’q o’g’ilning ikkilanishi boshlanishi bo’lsaki, to’q
o’g’ilning o’zi ya’ni Ibrohimning o’ziga esa nisbiy aniqlashuvli tarzgacha
yetkaziluvchi vaqtimizning ko’z bilan ko’rish, eslash va tushuncha bilan bog’lanishi.
Ha, mana nimaga, endi ayon bo’ldi kitobni nega sharroz, chalapa-chulpa
qilmasdan o’qishga qodir sanaldim. To’q o’g’ilning ikkilanishi sababli bu yoqqa
ya’ni boshimdagi nisbiy vaqtlashuv bilan tushunchaga oid o’qishga qodir
sanalganligim bo’ldi hammasiki, shu bularga aynan iqrorman ham ya’ni o’zimning
boshimdan o’tkazdim o’qishim davomida xo’p. Demak, to’q o’g’ilning yozuvdanliligini
(90 ni) birinchi olib, og’zakisi bo’lib topilgan tushuncha variantini ya’ni 2
sonini keyinga qo’ysak ham shu chiqsaki. 90 sonning nisbiy vaqtga o’xshatilishini
esa endi og’zaki so’zlashuvli tarzda topganimizdan olish orqali 2 ni ikkilanish
so’ziga monandligi bo’yicha yozuvimizga biriktirish kifoya bo’ladi xo’p.
Comments
Post a Comment