Menga nima xay?

 

227-228. Sal avvaldan kechangi kun, bir kun oldin yoza boshlaganlarimni shu tarzda chiziqcha bilan yozayapmiz. Endi, shu desangiz o’zimga bo’layotgan ishlarda ichimdagi buzaroklar, kishilar hech ham to’g’ri bo’lishaolishmadiki asti qo’yaqoling. Shuning sababi hozircha darrov o’ylashimga bog’liq buki, agar yoshlik davrimda devonalik qilib ichimdagilarni olib kirb tashqaridagilarimga ya’ni hayotimdagi insonlarga o’zimni ahdimni, shahdimni yoki noma’ul bilimimni ishontirishli amallarni qilgan bo’lsam, shu ichimdagilar o’zimni qo’llab-quvvatlaganlari uchungina barchasi silliq o’tajakligi ma’lum va mashhur. Endi bo’lsa shu devonaligimning teskarisi amalda sinalayaptiki, bu avvalgi ichimga kirgan kishilar o’zlarining badallarini, o’lponlarini yoki qarzlarini so’rashib yana xatoli ishimizga yo’l qo’yishgacha borayapmiz. Ichimdagilar o’zimdan foydaga xos o’zimni tutushli ishlashimni, bildirishimni talab etishaverib, o’zlari foydaga xos yashashlarini o’zimning shu nafimdan egallab olib haqiqiy devonalik bilan, ko’zga yaqqol tushadigan jinniqo’ylik orqali muammolarini to’liq hal etganliklarini bilib yurishmoqchiga kerakki o’xshaydi. Zero men o’zim axiyri bora-bora baribir o’zimning bilishimda, shu yoshligimdagi devonalikka xos bo’lishi mumkin deb hisoblagan chiqishimda ya’ni harakatimda boshqalar, atrofimdagi insonlarimi yoki kishilarmi, shular bilan o’zimni yaqqol bildiraolib, to’liq umumiy hayotdan sezdiraolib yoki ko’rsataolib qo’yishga erishdimmi yoki yo’qmi degan haqiqatni tovlanishi, xayol bilan go’yoki o’zimni devona nomuvofiqlashuvliliklarda hisoblab, sanab yurganman. Go’yoki o’zimning ortimdan qoldirayotgan izim, changim va hattoki havoni kesib o’tishimga xos qanchalik aniqlikdagi jarayonlar umumiy ravishda boshqalar, atrofimdagilar tomonidan inobatga olinaolishini aniq bildiraolmadimmi ma’nosida ham o’zimni ular shu borasidagi qarashli boraliklarida aynan devona bo’lishim mumkinligi haqida qayg’urib kelganman. Ha, aniq fanlar shunday ishlaydi, men o’zimni go’yoki raqamli dunyoga solgan bo’lib qolganligim ma’lum va mashhur sanalganligi bo’ladi. Aslida bir oz orqada ham qolgandurmanki, shu Got bo’yicha har doim, tabiiy bo’lib o’tgan aniqlikdagi yoshligim, ishlashim hisoblanaqolsin. Tasodif uchun changchaga, zarraga ham o’rin yo’q sanalurligi bu shu. Nima bo’lganda ham got bo’yicha har kim o’ziga javob berishi kerak va o’zini tasodifiy yoki tanlovli deb baholavermasligi shart va majbur hisoblanganligi sanaladiki, ko’p ham boshqalarning o’zining shunaqaligiga, tanloviga xos harakat ishlariga, faoliyatiga ishonchini so’ravermaslik kerakki, har holda boshqalar ya’ni atrof to’la insonlar ham tanlov bor bo’lishiga haqiqatan ko’nikib ketaverganliklari rost bo’lsa ham. Yoshligimda yo’l-yo’lakay insonlar ham o’zlariga yoki aynan o’zimga ham aytib bildirishganlardurki, inson tanlov bilan ishlaydi deya, ammo Got Zapisligini qilib har kimni baribir ajratib qo’yaqo’yaverganligini bilingiz xo’p. Ya’ni shu gaplari ham Gotli sanalurligi bu. Tanlov degani haqiqatan ham bor, ammo u gotni o’zgartiraolmaganki, faqatgina insonlarning ichida qolib ketavergan zarar yoki ziyon sifatida talqin etilajak. Tanlov so’zining tub mohiyatiga parronimlashuvidan, Sanskritcha o’z yo’limizdan topilishidan e’tibor bersak, “tan ya’ni tanani love yoki sevaman” degan tanani sevaman ma’nosi kelib turadi xolos. Kimdir ichingizdan sizni Dunyo bo’yicha qandaydir aniqloviga xos sevib yetib kelsa, mantig’ingizga oshiq va shaydo bo’lsa, mana shu tanani sevaman deb turgan sizga jo’r bo’luvchi bir kishidir. Agar o’zimning tanlovim, mantig’im butun Buxoro bo’yicha hisobga tutilajak o’z saldaramiga xos aholi guruhlari oralab tarqalajakligi ma’lum va mashhur bo’lib, o’zim ularni ishlatajakli zarar berishgacha foydalarini oshirishga xos turib beramanki, shu guruh insonlari kishilari keltirib insonlarining tanalariga, jussalarini sevadigan ahvolda bildirilajakli joylagan o’zimning mantig’imni haqiqiy devonlik qilib foydani yoki nafni, atroflaridagi insonlar bilan mukammal bog’lanishli aloqlarni bo’lib, kesib yuborishga ishlatadilar. Agar insonlarning mantiqlari o’z kishilari yoki jonli nusxalari orqali o’zimgacha yetib kelsa, o’zim devonalik sanaluvchi harakat faoliyatimni, gaplarimni mulozamatli yakunlab ko’p ham jig’ibiyronlikka, jinniqo’ylikkacha bo’ladigan yon-atrofdagilarning aloqasiga yoki munosabatiga yo’l qo’yaolmayman. Ikki tomonlashuvlarimiz ham kimni olib kalayapsan degan ishlashlariga xosdalanib javob qaytarajakli zararli munosabatlari, gaplari (aslida shu boshqacha, foydali tus olishi ham mumkin edi, agar hech kim ichda bo’laolmaganida) got orqali ko’zga tashlanadi yoki bilinadi. Mantiq degani bir kishining xayoliy hisoblayotgan holat ko’rinishi, tasavvurli borliqning aniq namoyish etilishini “bildiraman” deb turajakli surati. Umuman sal o’ylaganda hamki, mantiq degani meni tiq o’zingga ya’ni o’zing bo’lib beray bir oniy shuuring, ongingning yagona tasavvurli surati topilishiga xosdalanuvli tarzda. Iblis o’zimni doimo mantiqlarga kirishishimda ayblab, aksiga olib o’zi kiritib mantig’imni, xarakterimni yoki ichki tabiatimni davom etishiga o’zicha sen bunaqasan deya, qandaydir bir aybli bahosini yo’llab turib shartta kesivorishli, uzivorishli ya’ni aynan shular yuzasidan ichki o’zini bildirishli (yomonligini ko’rsatuvli qilishli) zararlarni bergan. Ha, aslida ham mantiq qanday ruhiyatdan, tuyg’ulardan umumiy ravishda, uzoq vaqt hayot kechiruvlarni hisobga olib paydo bo’lgan bo’lsa, shundayligicha bitta tasavvur yoki suratga xos qalqishli yoki yuzaga otlanuvchan, bo’rtib hayotga qo’shilib boruvchan holda o’zini davomiy tarzda qanchadir vaqt hoziroqda ushlab turmasa bo’lmasligi sanaladi. Endi (228), shu desangiz yaxshilar o’zimga obxodnoy punkt, znacheniye yoki napravleniye (aylanma yechim) kerakmi, ha. Doimo bir nafasda, bir xil tashvishda yuribmanki, Got bilan o’zimning foydamni ajrataolmay, ichimdagilarning zararlariga yo’l qo’yib turibman. Ichimdagilar doimo buni qil, uni bajar degan sababli tanlovlarini ro’kach qilavermasalar bo’lmasligi shu. Doimo tafakkurimni, xayollarimni yoki o’ylovimni shundoqqina qoldirib tark etib, aylanma yo’l yoki yechimni topish izidan borishga majbur qilamanki o’zimni, boshqa ilojim ham qolmaganligidan bu. Bir hodisaviylikka yoki tuyg’umga boshqa nuqtayi-nazar qidirib tuyg’ularim bilan o’zimning harakatlarimning yopishqoqligini, sababli tanlovlarga berilib bag’ishlanaverishini tark etmasam ilojim qolmagan. Zero barchasi sababli yoki tanlovli berilishlarda emas, o’rganib qolgan xarakterimning tasodifanlikka chog’lanuvchi xulosalari yoki tushunchalaridan emasdur, balki aslida to’la ravishda bog’langan Got ning lazzatbaror, kayfu-safoli ya’ni to’laqonli foydali ma’no va mazmun berilishidan iboratki, shuni yaxshilab to’liqligiga xos topishning iloji yo’q hali beri o’zimga. Mana hozir ham bo’ldi va shu ichimdagilarning qing’irliklari doirasida doimo bo’lib o’zimga halaqit berayotgan bu hodisaviylik shundaki, qandaydir birovlariga yaxshilik qilaman deb aytganlarini qilishim bilanoq boshqa biri shu hodisaning yoki voqeaning jarayoniga chaqib, zararni bildirishli o’qtalib o’zimni kiritib, o’zimga bildirib yuboradi. Shularning barchasi salbiy qarashlar xolos, aslida boshqacha ham bo’lishi mumkin ediki, o’zim bema’lol hech narsaga e’tibor ham diqqat ham qilmasdan zararli chaqishlarini, yomonliklarini sezmasdan, bilmasdan o’tishim mumkin yoki nari borsa foyda ham chiqarib ketishim mumkin sanalurligi Got ning sahnani, tabiatni va hayotiy barcha jarayonlarni hech o’zgartirmasligi bilan ta’minlanganligi bu shu. Aylanaviy yoki “tornadoli” qarashimni, yechimimni quyi girdob joylashuvlaridan, ramkasining uchlaridan boshlab kengaytirib tarqatib borsam, barcha pachava, ikr-chikr va bema’ni o’z sabablariga ko’ra bo’lgan chalkash tuyg’ular ketma-ketligidan, o’ylov va xayol hamda tafakkurlardan qutilib, shularning zavqli tarafidan kulib, yaxshi boqardimki asti qo’yaqoling. Tuyg’ularni yechganimdan yoki aylanma har xil doira diametrli girdobidan ochganimdan so’ng shu birinchi Jonning o’zini, aylanani to’g’ri egasiga o’zgarib olardimmi, haki, so’ngra jonimning kayfu-safosini tafakkur yoki Farishtaning tasirchanlikni orttirib bilishga qaratilgan hayotidan lazzatlanardim. Zero hozircha barchasi ko’pincha shu ikkalasiga borib taqalib qolib ketayotganga o’xshayab qolayapti. Zararni ham foydani ham tasirchanlikdan, effekt larning oshishidan his etayapmanmi yoki sezayapmanmi, ha. O’ylaymanki, boshqacha qarashli nuqtai-nazarlardan boqaolsam yoki qarayolsam, xarakterimni o’zgartirmagan holda o’zga insonlarning ham mantiqlashuvlari, xarakterlari yuzasidan nazar tashlashim, qarashim mumkin bo’ladiki, bu o’zimga koni foyda. Maqsad, boshqacha xarakter qilishning uslubi bu – o’zgacha tahlillarni tezroq hayotiy jarayonlashuvlarga, e’tibor va diqqatlarga, idroklarga kiritaolishlikdan iboratligini bilsangiz bas. Bo’layotgan ishlarga yoki voqealarga, jarayonlarga boshqacha bo’lib o’tgan yetarlicha (ko’p) sabablarni, nuqtai-nazarlarni birlashtirish yoki bog’lab bilish kerak sanaladimi, ha. Farishta ko’p insonlarning har birining o’z, bir xil xarakteri yuzasidan qarab turaveradi, Payg’ambar (jon) esa shu ko’pchilik xalqning barcha xarakter egalarining mantiqlariyu xarakterlarini birgalikda his etilishiga doir masallarda o’z ishini amalda sezayotishni istayur hozirgina ham xo’p. Endi, umuman olib qaraganda tuyg’ularni boshqaruvchi proton atrofidan elektron aylanishda eng ko’p aylanishlar bo’lib turadigan bosqichdagi o’rta oraliqlarda bu – o’zimning oddiygina xarakterim yoki e’tiborim, gaplarim bo’lishi mumkinligi haqidagi umumiy yoshligimdan bag’ishlangan Got bilan mutanosiblikda parallel boruvchi Foyda masalasi joy tortadi. Shu oraliqdan pastdagi bo’ladigan sababli ravishning o’zida kam elektron aylanishlar bo’lish bilan birgalikda Zarar belgilanib va berilib turiladi. Bu o’rtadan, elektronlar ko’p aylanish doirasidan yoki halqasidan yuqorida o’zimning noma’lum ravishda oshirishim mumkin bo’lgan Foydam ko’pgina sabablar, ichki tahlillar yoki hayotiy jarayonlarning turli jilvakorlikdagi, asoslardagi bog’lanishlarini bilishim natijasida yaratilgan. Aslida barcha Gotni oldindan ko’rib turgan, 8 daqiqa kelajakdan yoki boshqa ichimdagilar yana uzoqroq zamonlashuvlarga xos joylashuvlarga egalik qilishdan ko’rib yurganlar darrovgina elektron yo’nalishlarni belgilab, izidan borib yoki o’zlarining ishlariga birlashtirib yuboradilarki, mobodo zararli ya’ni kam aylanuvchi elektron halqasidan o’taolmasligim bo’lib qolishi chinakam qanchlik foizli ulushda, tekshiriluvli tarzda inobatga olinsa, darrov shu zararni ham ziyon qilib bermasalar asti qo’yaqoling hamki, bor gapim shu zahotiyoq ma’qullandi hamma qatorasiga xo’sh. Demak, o’tib borayotgan yoki yashab kechinmalarimda yeb borayotgan hoziroqda kelajakdan kuzatilgan elektron aylanishga, trayektroyiga bo’lgan ma’lum o’z chizmasi yoki ichimdagilar tomonidan berilgan 2 tasi 1 dali hisobga olib qo’yish, saqlash ishlariga yetib kelishim bilanoq 3-eng yuqori halqadagi elektron qavariq yoki har xil bo’rtishli o’ziga xos uslubli aylnashilarda yuqori hamohanglik, kayfiyat belgilayotganim boshlanishidanoq ichimdagilar ya’ni ruhimdagilar shuning borligini bilib-bilmasdanoq Zararli chiqishlaridan ham tezkorroq Foydamni sezdirishga majbur bo’lib o’zimga baralla qo’shilmasalar bo’lmasligi bu shu. Mana shu joylashuvimizda ichimdagilarning o’zlari aytishayaptilarki, “zararingdan ko’ra foydang ko’p shu dunyoda, to hozirgacha xo’sh” deyaptilar. Demak, foydalarimni zararlar bilan tenglashtirmasalar bo’lmaydiganga o’xshayapti. Mana hozirgina bo’lib o’tdiki, shu Foyda va Zararlar haqida kelajakni bilib turishga xosdalab yozganlarim sababli hamki, tomosha qilishga bir-bir ko’z tashlab turayotgan televizorda sal oldindan foyda yoki zararga oid ravishda ichimdagilarning kayfiyati yoki xursandchiligi sezilib belgilandimi, ha. Demak, o’zim o’zimning sog’lig’im ya’ni kashfiyotim yuzasidan oldinga, yuqori bosqichli kelajakka odimlab o’taolmoqdaligim bo’lsin shu bu. Endi, doimo shu kuzatilmoqdaki, barchasi maromida, o’rtacha bo’lib yoki o’z holicha turganida, Got shularni ta’minlagnligini sal bildiriboq, moboda o’zimni ushlayolmay, o’zim bilib-bilmay qandaydir maqtanchoqlikka berilib qolganligimni sezishimga ham qarab turmasdan, Zapisning o’zi “A” harfini klaviaturamdan qo’zg’atib joyidan chiqarishgacha yetib borganligi bilanoq Zararini bildirib qo’ymasa ham mayliydimi, ha xo’sh. O’zi foydamni bazo’r oshirishga talpinib, noma’lum ravishda topib-yo’qotib borayotganimda, yana nafimdan maqtanishimni jilovini shunchalik o’z holi joniga qo’ymasdan ayblashga uringan shu Got ning hozirgi boshqaruvchisi bo’lg’usi 20 yillardan so’ng dunyo yuzini yorug’ ravishda ko’ruvchi o’g’lim Diyor hisoblanishini bilsangiz bas. Bildirib qo’yish o’rinliki, Diyor o’zimga jajji chaqaloqni sevib ardoqlashga xos qaraysan, deb yolvorib yurganini bilsangiz ahamiyatga sazovor ishlarimizga ham yo’liqqanligimni bilingiz xo’sh. Zero haqiqatan hamki, sal ilg’ab hisobga olsam, uncha paytdagi hayotimda yosh chaqaloq bilan ovoragarchilikni hamma qanday baholashini bilib turganligingizga ham rahmat bo’pti. Endi, agar Iblis o’zining o’zimga bog’lab bilgan o’zim uchun kelajagini Quyoshdan keladigan nur bo’sag’asidagi 8 daqiqalikda anglab turib izidan boraqolayotganda, uning hamtavoqlari bu – elektron kishilar Iblisning asl o’zidan biri sanaluvchi Oydan keladigan 1 ga xos soniya bo’yicha shu hoziroqdan keladigan, 1 soniya kelajakdagi elektronni oldindan o’zimga xosdalab aniqlashga erishishlari orqali Iblisga Zarar berish yoki bermaslik g’oyasini berib o’tadilarki xo’p bo’pti. Quyosh oydan qancha uzoqligigi bilan baholanishda oy o’zining Yerdan qariyb 346 yoki esimda bo’lsa 356 ming kilometrli uzoqligi bilan atigi 1 soniyaga yaqin (nurning tezligi 300 000 km ga yaqin) vaqtni egallashidan bilingizki, shu 8 daqiqa uchun 480 kishiga yaqin aholigarchilikka xosdalanganligini bilsangiz bas. Bu - 1111111/480=2314,81458333333 ya’ni 2314 nafarga yaqin holdagi kishilar o’zimning Zararimni aniqlashtirish, tekshir-tekshir ishlariga qatnashishini belgilashini bilsangiz bas. Umuman olganda kishilarning o’zlarining iqror bo’lishlariga baho qaratajakligimiz ma’lum va mashhur bo’lsinki, makondan zamonni aniqlashga erishmoqchi bo’lgan shu kishilar o’zlarining insonlarining tana egachiligi orqali, makonning yasalishini shundan bilib uzoq kelajaklarni ham narsalar va rivojlanishning barcha sohaviy jarayonlaridan kelib chiqib bilib qo’yganga o’xshash his etishadilar. Ammo shunga qaramasdan haqiqatan, aslida kelajak ularga noma’lum yoki qorong’u degan aniq bir holat ustida o’zlarini yana ham idrok aralashganchalik his etishni yoqtirishni bilishganlar o’zlarini hammadan ham ustun va ma’lum bilishga doimo sazovorliklari orqali ham kelishib qo’yishganlarida har birlari shu davrada o’ziga berilgan barchadan baho bo’yicha ham, o’zi bo’yicha ham bu qaralishga xos boshqa barchadan, insonlar aholisidan va o’zga kishilar davralaridan ustun, g’olib deb hisoblashni odat tusiga kiritib qo’yishganliklari ma’lum va mashhur. Zero raqamli dunyoda elektronchi kishilarning o’zlari kompyuter klasi yoki turdosh nomiga xos barcha kompyuterlarga qarovchi bo’lib turishganliklari ma’lum va mashhur ediki, ular shu matoq ichida Iblisga aniqlikda ishlab beruvchi har bir insonning o’zigagina ma’lum dasturlar ishlovi, oynalar va ramkalar (grafalar) aniqligi bo’lib xizmat qilishadilar. Mana shu yozuvlarimning ham bu aniqlikda turishiga, harflarning izchil chizmalari yoki shakl-shamoyillarida ko’rinishiga sababchi ichimdagi kishilar sastavi sanalurligini bilsangiz bas xo’sh. Albatta, bu – Gotda egachilikka xosdalangan qaralish xoloski, barcha Zapis (hayotiy ham matoqlardagi Zapis) uchun oddiy, qachon demang, kelajakmi u yoki o’tmishmi, bo’lib o’tgan ishtirokchilar xolos. Faqatgina egachilik yoki Got bilan yonma-yon boruvchi shu Gotning, Zapisning o’zligi har bir taraflarning o’zlari sifatida Got da yashaydi yoki hayot kechiradi, idrok etadi (parallel yopishuvda boradi).