Bizga nima shu xayki bo'pti

 

212. Demak, Zapis mavjud va tanlov bordurki, shularning bir-birovidan farqi qandayin xo’sh bo’pti yoki bir-birlarini qanchalikda boshqarishadilar xo’sh ha. Kechangi suhbatimizdan, ya’ni ma’lumotli yozuvimdan bilgan bo’lsangiz ham ma’lum va mashhurki o’zim uchun kelajak onli lahzachalari yoki paytlashuvlari ko’proq sanalgan asl hoziroqning hayotiga kelib taqalmoqdaligini. Kelajak onida nimani va qachon-qayerda sezgilarim, eslashuvim hamda tushunchalarim bilan hisobga kiritmagayin, barchasi borayotgan asl hozirog’imizning o’tib borishida yoki vaqt osha ko’tarilishida o’z aksini yoki elementlarini barcha hayotiy jarayonlarda va kechinmalarimda, voqealarimizda topaqolayaptiki asti qo’yaturing xo’sh. Masalan, ko’p uzoqqa yoki o’tmish hozirog’ining ham tahliliga borib o’tirmasdan, mana shu harflarla jumlaviy so’zlarning o’zlarini o’zim kelajakda qaysidir bir onlashuvimizda Zapis aro ichida yozganmanki asti qo’yaturing xo’sh. Es-yodimdagi yaqindagina bo’lgan hayotiy voqeani ham olaylikki xo’sh, tremonni hozirgina ko’chirib qaytdim (ichimdagilar aytgan bo’lsalar kerakki, shu voqiani yozaqol deya uyushtirib), natijada shu hali ham esligida aytsam, barcha xotiram yoki o’tmish yodlashuvlarim baribir kelajakka sakrashlarimdan bosilgan ma’lumotlarning hoziroq bo’yicha o’tishli umrbod Zapisi sifatida hisobga kiritiladi. Lekin afsus, ha shular kelajakda yoki o’tmishda ro’y berib qaytganliklari ma’lum endi mashhurki xo’sh bo’pti. Shuning uchun barcha hayotiy jabhalarimdan, umrimdan to’liq foydalanib ko’rib chiqaman desak, kelasi zamondagi voqelikni endi hozirgina ko’rishim bilan boshqa ravishda kelajak o’z paytlashuvida uning o’rniga yana mutloq o’zga bir sakratilishni egallatgan holda shohidi bo’lamanki, shuning uchun bashorat qilishga hech ham imkon berilmagan deb hisoblaylik hozircha xo’sh. Faqatgina zamonning matoqlari va manbalari kelajakdanligini inson yoki odamning o’zi hisobga olaoladimi, ha xo’sh. Balkim shunga o’xshatilishlarni boylik, puldorlik va h.k lar bilan nomlasharki, hozircha bizga bunisidan yetarli bo’laqolishi ham shuni aytmoqdaligi ma’lum va mashhur xo’sh bo’pti. Demak, kelajak uzra bo’layotgan hoziroqning Zapislashuvida biror hayotiy jabha yoki jarayon, kechinmalar o’zingizniki emas, holbuki Zapisning elektron ma’lumotlashuv yoki ekran bo’ylab umrning oxirigacha davom etuvchi audio-video hayotiy joylashuvli kino-film matog’iga xosdalangan ma’lutmolar jamlanmasi, kuch talab etmaydigan tasavvur deb hisobga olaqolsak ham bo’pti xo’sh. Natijada tanlov degan g’oya ya’ni o’zgalashuv ma’lum va mashhur bo’lib turadimi, ha xo’shchi. Tanlov deganda hoziroqning ustidan nazoratda bo’luvchi bir g’oya, linza botiqchasi yoki oniy kelajakchasidan keluvchi bir tuyg’u hamki, bo’layotgan hoziroqli, o’tayotgan vaqtli Zapislashuvning yengilligini va osonlashtiriluvini ta’minlash uchun xizmat qilmog’i darkor xolos. Agar sezgilaringizdagi harakatingizda yoki tuyg’ularingizda endigi kutilayotgan tanlov noto’g’ri yoki mutloq farqlanuvchi bo’lsa, Zapisda bir xil kutilgan holat og’riqli va qiynoqli his etilishi, jonga tegishi hech gap emasligini bilingiz bo’pti mayli. Aksincha, tanlov to’g’ri qaralgan bo’lsaki, shunga Zapis uzra ichingizdagilar bilan kelishuvingiz aniq inobatga olinsa hamki, Zapisli tuyg’ularingiz va jonbozligingiz hamda sezgili hayotingizda xatolik bo’ldi deya xulosaga berilishingiz bo’lmay o’tadi va barchasi xursand kayfiyatda, yoqimli tuyg’ular qurshovida va jon sog’lig’iga xos hayot bilan birgalikni bag’shida etajakligi ma’lum bo’laqolsin bo’pti mayli. Ha, nisbiylik sifatidagi tanlovdan o’zgasi bekor. Fizikaviy shu nisbiylik barchasiga o’zi guvohi-shohidi a’zim sifatida hayotning o’tish jarayonlari sifatidagi vaqtning o’tishidagi barcha ma’lumotlashuv uslublari, insonning hayotiy kechinmalari bu – og’zaki gaplar, ko’rish-bichishlar va amartizatsiyali yurishlarni, yoki o’ylash va tuyish qiyoslashga xos hisob-kitoblari, to’lqinsifatlarning yergacha kelishlariga ketgan vaqtlari bari-barining asl egasi, shularda o’z shohidiga ega sanalmog’i tayin masala. Demak, kechangi yozuvlarimiz sirasiga kirgan bu – nisbiylikni hayotdagi jismlarda yotgan tanam va o’zimning bo’y-bastimga xos miyam sifatidagi jussamga borib-qaytib turishli kollinear o’zicha to’liq yetkazilib eng boricha atalgan chiziqdanligining oxirgi pallalarida yoki jabhasida shu chiziq kaltalik qiladi yoki yetmay yotadiki, natijada nisbiylik sifatida tanlov hoziroqdan sal kelajak onchasiga qadar uzilishli bo’lishga bag’shida sanalmoqdaligi ko’zga ilinaturgan gap ham edimi, xo’sh bo’pti. Demak, tanlovimning kuchi yetmayotganligi boisidan boshqalarning joylashuv manba’lariga xosdalashuvli hayotiy va sezgilarla boqib hisobga kiritish ishlarimiz o’zi noaniq va mujmal bo’lsada, ishonchimiz va haqiqatimiz chinakamiga ularning o’z qiyofalari va joylashuvlari uzra borligini aniq bayon etuvchi sifatida anglashilishi darkorligini bilgan juda ma’qul endi mashhur hamki xo’sh mayli. Shunda o’zimni chinakamiga ichimdagilarning qoralashidan, devona deya qiynashidan ularga seziladigan qarshilik, o’zlarining inobatlari bilan qutilishlar aro hisobga kiritishga majbur qilaman. Demak, o’zimga shu paytgacha bu borasida hamla va tajovvuzlar, tushuntirilmagan aktlar qo’zg’atilib keltirilganligi ma’lum endi mashhur hamki bo’pti mayli. Shuning uchun agar o’zimni ichimdagilar inobatga olishlariga majburlab harakat qilsam yoki ichimga kirib-chiquvchilar o’zlaridan ketib devonalikni bo’ynimga taqaversalar, darrov buning teskarisini miyamda yoki kallamda mashq qilaman. Aniqrog’i miyamning joyi qani, bittalik dirrilashi nechta yoki Y harfiga o’xshash ikkilamchi, tarmoqlangan deb ichimdagilarning devonaliklarini shundoqqina tashqi bo’layotgan kishilar, o’zlarining vakillarida o’zlariga bildirib qo’yaman, natijada ichimdagilar haqiqatan ham yumiladilar, miq etgan tovushlariyu nidolari ham chiqmaydi.