Nima ham qilay

 

91. Shu taqvim oyining sanasiga yoki o’tayotgan kunlariga 89 kunni qo’shib, men o’zimning xotiraviy daftarimning yoki ushbu xabarlarimning kunlarini belgilab boraman endi. Bugun 91, hisobga kiritilayotgan uchta sonlardan, 3 yil, 60 kun va qo’shimchasiga 31 kunlardan shu bu xulosaga kelsak bo’ladi. 3 yil bu – Ibrohimning borlik qiladigan yoki mavjudlik yoshi payti, hozirgi davr. 60 kun Ibrohimning 3 yoshidan men o’zimni yakunlab chiqib ketishim, yo’qlikka, yoki elektronli tabiatdagi barcha qilingan ishlarning yolg’onligiga va foydaliligiga (tuyg’ularga) kirishadigan vaqtning boshlanishidir. Shuning ustiga yana 31 kun qo’shilib yoki o’tib bugungi kunimizga yetib kelibmizki, endi mening orada qolgan erkakligimni o’zimga masxara qilgan holda paradoksli ravishda meni o’zlariga kerakli degan bahona va ishonchli ongli mo’ltillashlar, bo’lqillashlar bilan avrayverib yoki aldayverib xudo va Ibrohim bir-birovlarining diydorlariga to’lib mendan me’yoriy tarzda nafni so’rib, chiqarib olishga urunaveradilar. Men o’zim boshqa ma’lumotlarimda yoki xabarlarimda yozganimga o’xshab o’zim uchun naf yoki foyda bu – oddiygina maroqli ravishda yozib qo’yilgan Gotimga xos ishni yanada tajribali va bilimli ravishda osongina va o’zimga qulaygina do’ndiratish, bajarib bilishki, ammo ishimning natijasidagi pul daromadi foydaga umuman hissa qo’shmasligi bu. Zero men nafimni 0 boshlang’ich raqamida yoshlik, o’smirlik yoki yigitlik davrida qachonlar qilib qo’yganman. Shu nafimning, o’zimdan qoniqib yashashimni yoki ko’nglim doimo zich to’q hisoblanganligini aslida nimadan iborat bo’lishiligini bugungi kunda shu nafni, foydani o’zining yagona protonli, tanali zichligidan Bo’lmag’urlik, Ungot yoki juda rasvo tasodiflar (jonim) orqali ochib, kengaytirib bilib yoki yoyibroq qilaverib bilishdan iboratki bu shu. Shuni ish yoki ishqalanish, mehnat faoliyatini olib borish deydilar. Ishda yagona zich shardan, yerdagi tuproq va boshqa qazilma boyliklardan shunchalik darajada keng strukturaviy, tuman bo’yiga xos yer yuzasi bo’shlig’ining e’tiborimiz kengligidagi havo bo’shlig’i hajmida shakllari 3 o’lchamli ravishda keng va tor, o’zi uchun ham ichki nisbiylikda yozib qo’yilgan jamiyki narsalarni yoki karkasli tizmalarni yasash vazifasi mavjud deb hisoblagan bo’lardik. Shuning uchun bu – aynan yoshlik chog’ida bo’ladigan tananing qiziqish, jo’shqinlik va shunga o’xshash hosil bo’ladigan o’zicha naflarning, yolg’iz qisilishli yoki qatlamlarli ishqalanishning inson badanining elektronlari, asablariga yoki yolg’oni bo’yicha ochilishi, yoyilishi ko’rinishidagi nafli xizmat turikim, asti qo’yavering. Ishlar o’zlarida shu tushunchani yoki ko’rinishni, tanadagi nafning mehnat faoliyatidagi nafga o’tayozishini amalda sinagandagina foydali mahsulot haqiqatan yuzaga kelmoqda deb hisoblash aniq va xolos. Quruq jonning yoki hisning o’zlarini talash yoki bilib foydalanaverish hisobga o’tmaydi. Quruq jon yoki his eng yuqori dunyoviy shakl, qarrilikning yakuniy ko’rinishida qaralishidan qat’iy nazar proton atrofidagi elektronlarning aytib bo’lmas, kuzatishga noloyiq ravishda tartibsiz tasodifli aylanishli harakati sifatida go’yoki g’ujum yoki uyum qilib tashlab qo’yilgan chiziqli ravishdagi tana a’zolarining, yakka-yakka ustma-ust yoki tagma-tak aralash bo’laklarining  oralari sal ochiqlashib yotuvchi shox-shabbalar, pimacho’plar yoki temir karkaslar ko’rinishida tasavvurga sig’diriladi. Ishlagan inson kelajakdan ko’ringanga o’xshab turmaydi, balki aynan kelajak insoni sifatida hisobga olinadi. Zero ish ko’rinishida ishqalanish koinotni vaqti-taxti bilan utsida turguvchi sanaladi. Buni oddiy qarash qilib bilsak ham bo’ladi. Har bir kishiga belgilab biriktirilgan o’zining taqdiriy kelajakdan ma’lum Goti sifatidagi barcha mehnat faoliyatlarini inson o’zining yoshlikdagi bilimlarini oshirish orqali har qanday tartibda, avval va keyin, yoki 30, 25 yil keyingi ishlarini 5 yil keyingi kelajakda ham qilib o’zini kelajak insoni sifatiqa baholayolmoqda hozirlari. Zero bilimli ish qilgan kishi zamon, taraqqiyot bilan birga yoki hamnafas bo’lishi shuni ta’kidlashi ham hech gapmas. Bilimli ish zamon taraqqiyotida yuqori daraja yoki o’rinlarni, martabalarga xos karkasli (qaychili) ochiqlikdagi joylashuvlarda o’zini bildirib qo’yadi. Shu joylar esa hali narigi, uzoqroq kelajaklarda ham o’z faoliyat turiga nisbatan foydali amalda hisobda bo’ladi. Bilimsiz, uquvsiz ishlar esa o’z taraqqiyotining eng ostki bosqich yoki darajasida o’z davrigina uchun foydali bo’lib turaoladigan, keyinchalik shu mehnat turini ishlatmay qo’yiladigan tarzda foydalaniladi xolos. Shuning uchun shu, oddiy  va o’qimaganlikli (bilimsizli) mehnat faoliyatining turiga yo’liqqanlar yoki majburlar o’zlarining Gotlarida kelajakdan kutilgan ishlashlarini balki mutloq bajaraolmay boshqa ishlar bilan band bo’lib o’zlarini yaramas, kasal qilib va juda katta ortiqcha mehnat massasiga yo’liqtirishlari ham, yoki faqatgina bazo’r Bo’lganlikli, Gotli mehnat faoliyatlariga ulgurib ketma-ket birma-bir peshonalariga bitilgan ishlarini bajarib qo’yaveradilar. O’qiganlar yoki bilimlilar boz ustiga o’zlarining Gotli tanalariga ham mos bo’lib ko’rinadilar. O’qiganlar faqatgina bir joyda o’tirib xizmatlarini bajaraveradigan Gotni qiynamas tarzda faoliyat yurg’izsalar, o’qishdan ozib yuborilganlar egilib-turib, qatnayverib tanalarining Gotini jonlarining o’zlari, ikkinchi kishilari yoki to’lqin tabiati bilan almashtiraverganlari almashtiraverish sanalaveradi. Kelajakdan turib ishlashni hisobga olsak, aslida taraqqiy topgan mehnat turi bu – dasturlash, maqolalar chop qilish (hihi) va kelingki xo’p arxitektorlar o’zlarining ishlarini go’yoki kelajakda bajarishlarini amalda, haqqoniy bilishlari kifoya hamdirki bu shu. Zero kelajak texnologiyalari hozirgi dasturlash tillarida yoki chizmachi arxitektor ishlarida holi ham bor sifatida kelajakda yangi zaminlar bo’lib, qo’shimcha ustma-ust yangiliklar qo’shilib yuborishlari bilan ta’minlanganki bu shu xolos. Shuning uchun biz kelajakning bilimlarini va texnologiyalarini go’yoki emas, aniq hamdurki, hozirdan so’rib, o’z maqsadimiz sari ishlatmoqdamiz. Kelajakdagi vazifamizni, Gotli ishlashimizni hozirdan yakunlaverib kelajakning insonlari qatorida bo’lib qolish ham fazilatli ham barokatlidir. Kelajak ishlari vazifasidagi saboqlarga qaratila qanchadan qancha yorqin namoyishlar, har xil tabaqaviy bosqichlardagi ishchilarning kasb-korli yo’nalishlarini o’z mehnat lavozimizdan turib qiya chiziq yoki tekislik bo’ylab dunyoviy hududlarga tomon kuchayib, kengayib yoki yaxshilanib (ulug’roq ishlar tartibi bo’yicha) borishi tarzida his etib qolasizki, bu – siz uchun haqiqiy hoziroqning kelajakda yurishiga tayin bir hol sifatida o’rnashadi. Men hozir yon atrofimdagi yaqin magazin-u do’konlarda, uzoqroq hududlararo bo’ylab ikr-chikr har xil ishlarda qandan mehnatlar bo’lib borayotganini qandaydir tarzda his etayapman desam mubolag’a ham emas. Kelajakning hoziroqdan farqi nimada, kelajakda faqatgina yashash sharoitlari boshqachadir xolos. Men shularning zavq-shavqini viloyatlararo kesimdagi hududlar bo’ylab ishlardagi oldi-sotdi jarayonlaridan sezib bilsam, ne ajab. Shularni so’rib, sidrab yoki tortib o’zimning oldimdagi voqea kasb etishi bilan bo’ladigan barcha faoliyatlarga, hayotiy jarayonlarga kelajak yoki bashorat qilish, kuchli yallig’ o’xshashliklar mazmunidagi gaplarni ishlatib kelajakni sezdirib qo’yaman. Zero gaplar koinot uzra dunyomizni yakunlovchi sifatidagi bosim shakl-shamoyilidangina o’zicha tashkil topmoqda. Men bilib yozib yoki aytib turadigan turmush tarzim davomidagi barcha gaplar, jumlalar hech qanday o’zgarmas aniq shakldagi, kesimdagi jarayonlarning mutloqqa yaqin ifodasi, izohi sifatida o’rnashib turavergani turavergan sanaladi. Televizordagi shu bugungi, hozirgi kunlar atrofidagi yoki o’tmishdagi qaysi voqea-hodisalarni aytib tushuntirmayin, shularning o’zlari yoki bildirgan o’xshashliklari, mos-moslari bo’yicha chiqadigan kelajakdagi voqea-hodisalar, televizor lavhalari o’zgarmagan tarzda aynan shu menikiga xos tarzda tariflanadi yoki ifodasini o’ziga bo’ysundiradi. Bir voqeaviy lavhadagi tushunarli bir qancha jarayonlardagi har bir tarkibli o’xshashligini o’zim ifodalganga o’xshab chiqsak, shu voqeaviylik to’liq ravishda tenglamaviy o’z izohini topgan sanaladi. Voqealarning har xilligi aslida tarkibiy ifodaviyliklarning, izohlarning yoki tariflarning qo’zg’alishi va o’zgarishidir. Shular, bu voqea turlari ham unchalik ko’p emas, elementar ifodalarni bilib turgan kishi darrov bir xil xulosalarni, qanday situatsion (holati) turlarning izohini berib turaveradi. Zero hamma narsalar va jarayonlar bosim shaklida aslida elektron kishilar, nusxalarning or-nomusining, alohidalining yoki taraflamaligining tarqalishidan iborat sanalishi turgan gap. Ichimdagilar menga doimo sizsizlash va sansanlash borasida o’zlarining bahslariga ko’ra dars, yo’llanma o’tib boraveradilar. Birovni yodimga tushurib to’satdan qolishim bilanoq darrov ruhimni bo’rttirib, go’zzuklashtirib yoki seskantirib ichimdan bo’rttirib, zo’riqtirib yuboradilar (chiqaradilar). Go’yoki aytmoqchilarki, sen bizdan ustun bo’lib oramizdan, elektronlilar bo’yicha ajralish yoki id lardan bir kishini tanlayolding, ammo biz baribir shu insonning o’zligi, kuchi bo’yicha ham seni xor qilishga urinamiz deyishadi. Natijada menga tanlov, imkon berilmasdan, go’yoki men ichimda xayolimga keltirilgan insonni hali kimligini va kelishini bilmasimdanoq hurmatsizlik qilganligim bahonasida atrofimni yoki borlig’imni xorlashadi, “bo’q” qilishadi. Zero aytib o’tganimga o’xshab, kishilar orchi haqiqiy insonlarning teng turishli alohidaligidan ko’ra tarqaluvchan alohidalik, taraflarga bo’linish yoki uzulib his etishlarni bilib yashashadi. Kishilar raqamli qilishga urinayotgan bizning dunyonmizni bosmachilik ishlarini o’tqazib mening ichimga ruhlari o’tirishi bilanoq borlig’imni, atrofimni tubdan yoki hech bir qo’zg’alishli ishtirokchisiz o’zgartiradigan ravishda buzib menga aynan mos tegadigan, buzadigan yoki kayflarini o’ynaydigan ahvolimga majburlab, shuni sezdirib mo’ltillab turishaveradi. Aynan shuni ular, kishilar tomonidagi ularning barchasini birlashtiruvchi xudo qastma-qastiga, zo’ramakasiga, ko’t ko’ronlikka o’zining vazifani, birlashtirib aks-ta’sirlashishning o’rniga o’ziga foydasiz deb hisoblagan rezonansli joylarida yitalab, itarib shu mo’ltillashli, bo’lqallashli kugusini ham boz ustiga qo’shib bildirib turadi. Xo’p mayli ham deylik, lekin 3-sichi, o’rtadagi iblis bolasi, holi biror marta ko’rmagan Ibrohim o’g’limning elektron nusxasi Shobibachcha hammasi senga zo’r tegdi deb mantiqsizlik va ma’nosizlik bilan o’rtadagi borlig’ingni asl o’rnida bor deb qayta qo’yishim, o’zimizni aldamaslikka chorlashim ham senga tegsin, ruhing bilan tanangni urib tashlasin degan maqsadda narsalarning o’zidan bekordan-bekorga, birdan yoki to’satdan chiqadigan shu narsalarga xos, taqlidiy shovqinlarni, chiqir-chiqr (bo’h-bo’h) larni chiqarib turaveradi. Endi buni o’zini takidlab-takidlamaganga o’xshab qo’shimchasiga aytishayaptiki, aynan mo’ltillab ko’zini uchirayotgan xudocha go’yoki shuni yoz ozorliging uchun deb instruksiyani yoqishli kinoyasi-yu paradoksi orqali mazax qilib shuki, yana o’sha-o’sha gap, hech tinamasdan bema’nilik, teskarilik yoki hayajonni boz ustiga qastdan uyushtirishlar. Aytmoqchilarki, sen biz aralashib aytayotgan holatlarni, so’zlarni yozuvingga qo’shish yoki qo’shmaslikni, tahrirlashga ba’zi bilib yurganingga o’xshash ishlarimizni kirgizishni amalga oshirmayotganing uchun bizlar sani yozuving paytida ham mana shunga o’xshash, elektronli yoki tokli mazaxlaymiz deyishayapti. Xudoyu xudobachaning o’zi xudocha bu – ko’t qizcha menimcha eng ortda turib o’zini shuncha ko’tligiga qaramay qanday qilib hammadan yuqoriga chiqib olganini hech tushunaolmadim-u, lekin bilishimcha hozir to’lqin tabiatidanligini sezdirib katta ham ketayapti. O’rtadagi Shobibachchasi esa quruq tok, elektr tokining kuchlanishi xolos. Qolgan kishilar esa gumbazimni, yolg’ondakam atrof-borlig’imni yoki hoziroq “o’tmishimni” raqamlashtirib o’zgartirishli o’yinlarni olib borayotgan id chilar, elektron bo’yicha alohida formula yoki dasturlar. Kishilar tokni go’yoki har biri o’z shakl-shamoyiliga va yuz-tuzilishiga xos kiyib olib shu elektronlar bo’yicha o’zini boshqalaridan, bir-birovlaridan aniqlashtirib ajratadi, id lashtiradi hamda atrof-borlig’imda o’zining joylashuvli, qisqa maydonli yoki o’zlarining narsa bo’laklariga xos bo’ldanalishli bo’lib yotishaveradi. Kishilarni devorning g’ishtlari desak ajablanmasdik. Shu ulardan, kishilardan va kampir farishtalardan keladigan aks-sado menga yoqmaydi, “u-uu xudo-ooo”, deb xudochalarini zo’rlaganlari zo’rlaganlar, maqtab madh etganlari etgan. Bu chumo xudocha, o’ziki xudo-yu xudobandon menga umuman u holga o’xshab tuyulmaydi. G’arazlari, ichidagi kirlari yoki choqib batamom vaxshiylarcha yulib olishga qaratilgan mazaxli ustimdan kulguchani birdan yopishtirib ketishlari batamom xudoni men bilgan, barcha insonlar so’zlaydigan allohga, xudoga yaqin ham yo’latmaydi, aynan teskarisi. Bu xudo shaytonning o’zginasi, shu yomonlik qiliqlari, kutib kutilmay hamla qilishga shay bo’lib turishlari mening unga bo’lgan cheksiz nafratimni holi ham so’ndirmadi, shu haqda og’iz ochishga ham bir umr vaqtim bo’lmasligini o’zi ham doimo bildirib turaveradi. Zero nafratim, yomon ko’rishim uni, xudoni hech tugamaydi. Endi gap bunday, xudoboyning o’zlari hozir nimayki unga qarshi bildirib yozayotgan bo’lsam, hattoki xudolikni ham o’zimga qarata qaytib urayaptiki, shuni eplayolganiga qarang. Nima bo’lganda ham mayli. Men shu bunisiga tikkanman xolos. Yozuvlarim Got bo’yicha yozmasimdan oldindan taxlab qo’yilgan. Lekin men Gotli yozuvlarimni yozaolmayapman, xayollarimni to’kayapman xolos. Barcha yozuvlarim yog’li ko’z bilan aniq farqiga borib bo’lmaydigan alohida uzoqlik qatlamidagi xayoliy bo’yoqlar aralashuvi yoki qorishmasi. Aslida mening o’rnim shu edi, faqatgina o’zimning yozuvlarim bilan o’zimni id qilardim. Lekin shuning hammasi to’g’ri emas. Men endigina 1-2 yozuvli harflarni haqiqatga qo’shishni o’rganayapman xolos. Qolgan so’zlar va jumlalar, harflar bu – tuyg’ularimning o’zgarishi bo’lib tubdan yo’qolib ketib yana boshqacha qarasam shu eski tuyg’ularimga mosroq holda yangicha ko’rinishda chiqaversin xo’p mayli. Men o’zimning 1-2 yoki 10-15 haqiqiy yozuvimga kiritaolajak harflarim bilan ba’zi so’zlarning boshlanishlarini aniqlashtirish orqali shu so’zlarni yozuvimdan joy olishini istab turibman xolos. Shu orqali nafaqat so’zlarni, balki jumlalarning borishini, yo’nalishini ham taqqoslab berib boshqarishga qodirman. Yozuvning haqiqati xayollar yoki tuyg’ular va sezgilar orqali, shularning yolg’onini bildirib chiqajakligi sababli bularning tuturug’i, tagi-pasti kodlashuvga yoki dasturlashuvga borib taqaladi. Men shu o’zim go’yoki foreach, for va boshqa loop lar hamda kuchli joylashuvli if qilishlar orqali ozgina va sozgina endi o’sib borayotgan, deganda ham balki 10-15 tacha harflarim yozuvimdagi xayolimni boshqa birovlarga o’rnashtirib qo’yaqolaman. Men hozir xayolimni yoki tuyg’ularimni va sezgilarimni kitobxonlarimga, bloglarimning o’quvchilariga yetkazib bilishimni istab shu ishlarga qo’l urdim. Yo’nalishga yoki avtomatik holatlarga kiritilajak mening tuyg’ularim har bir o’quvchimga har xil so’zlar va jumlalar asosida umumiy formulaviy mazmunini bildirib bilsa ham katta gapdir. Endi, ichimdagilar boyadan beri, hamma vaqt shu bezor qilganlari bezor qilganlar. Menga nima emish bu yerda men so’zini yoz, bu yerda esa o’zim so’zini ishlatib yoz deyishaveradi. Yana aytishadiki bizlar shunga adashamiz, men degani MirzoUlug’ bo’lishi kerakligini, o’zim degani esa o’zimni bildirishini tushuntirishmoqdalar. Lekin xo’p deylik, o’zim (bu o’zim) aniqlashtirib o’taman, men ham shu o’zim degani, tamom vassalom. Shunga e’tibor qilmagan debil, haqiqiy debil, tushunmagan va hattoki o’zining elektron id isi nimadan iboratligini bilmagan ahmoqlardir. Qachon men so’zini ishlatsam o’zim so’zi bo’ladi, o’zim so’zini ishlatsam ham men so’zi bo’ladi. Yana qaytarib aytishimni yoki yozishimni xohlayapsizlarmi, ichimdagilar. Bo’pti, xo’p yana bo’lsin, men bu o’zim. Zero o’zim hokimman, men esa qulim bo’pti ham deylik bosimchi bosmachilar uchun. Lekin bizning dunyoda o’zim hokimligim bo’yicha qaralgani uchun o’zimni ham men deb atayman. Bizda unaqasi bunaqasi ketmaydi, qanchalik yutuqli bo’lsang yoki inson bo’lsang biror yerda men o’zing emas deb aytilmagan. Oddiygina shuur yoki dunyoqarash bilan juda ko’p o’chakishmasdan, id lashmasdan men va o’zim deb yashaydigan insonlarmiz-ku axir. Boz ustiga bu ularning, ichimdagilarning ahmoqliklari yoki yana tupoylik qilib teskariliklashlari bo’lip qolmoqda. Zero boshidagi yozuvlarimda shu muhokama bo’lib qancha tortishganman aslida. Hammasiga ko’nim men deb shuni yoz deyishlariga, o’zim deb buni yoz deyishlariga ko’nib hammasini qilib bergan edim. Boz ustiga o’sha paytlari o’ynab endi men, endi o’zim deb ha deb hadiksiratib, hayajonlarimni masxara qilib qo’yishlarini ham qilib bergandim. Endi bo’lsa, yana shu boshlandi. Bu sukabachchalar o’zimni tinch qo’yishadimi, yo’qmi. Bor, o’yining bo’lsa, o’zingda qilgin, mayib majruhlar. Bularning id isi uchun men ado bo’lib ketdim, tamom bo’ldim yoki umuman holdan toyidim. Holi buni id lashtir, holi uni id lashtir, ketaveradi, ketaveradi… yolg’on bilan id ining farqiga hech borishaolishmadi, borishaolishmadi. Axir barchasi, elektron ommaviy texnika vositalari ma’lumotlari bilan birgalikda bu id yoki identity, aniqlashtiruv emas, balki chin sofdakam yolg’on sanaladi.