Men endi nima bilan mashg'ul bo'lay xo'p mayli

 

89+09=98. Men 27 yoshimda uylanganimdan bir kun o’tiboq, boshlaboq mehnat qilish joylashuvim aniq bo’lgan-u, lekin men o’zimga o’rgatilgan deb topilgan talabga javob beraolmaganim uchun shu ish bilan shug’ullanmadim amalda. Mening mehnat joyim fransuz tili bo’yicha ishlashimni hisobga olgan edi. Zero ulug’vor o’zlari-ku, bir pisandchalik chaqaga ega bo’lmay yuradigan holi akam oliy o’quv maskanida fransuzchani o’rgangan edilar. Men ham shu va keyingi kichik akamlar bilan birga bir xil oliy o’quv yurtini tamomlaganimda ikkinchi tilimni fransuzcha qilib o’rganayotgan bo’lganman-u, ammo yaxshilab, sharroz yoki ishlashga layoqatli sifatida o’rganib bilsam mayliydi. Fransuzchani bir-ikki joylarga ko’zim tushib qaraganimda yaxshigina tushunganga o’xshab ham qoladigan o’zimman. Lekin shuning sababi ham borki, bu – ichimdagilar fransuzcha bilimimni, o’rgangan til boyligimni sinchiklab vujudimdan qanday joylashganini kodli tarzda bilib olishga urinaverishganki, asti qo’yavering. Zero aslida fransuz tili yo’nalishida ishim rasmiy ravishda nomida bo’lsa ham, qandaydir hayotiy jarayonlarimdagi vazifali vaziyatlarda e’tiborga olinib davom ettirilayotgan bo’lishga o’xshashi kerak ham edi. Shu ishimni aslida, haqiqatan o’ylab hisobga olmoqchi bo’lganimda Fransiya yoki fransuz so’zlari “fartingizni yoki o’srog’ingni suz” va “o’sirsam maylimi bo’lsa” degan ma’nolar orqali namoyishi ham ma’lum va mashhur bo’lgusini hech kim kanda qilib o’tirmagan hamdir. Boz ustiga kassalligim ham shu bo’yicha, gemmoroy yoki ko’t teshigimga shumshak osilib yotishiga o’xshagan holdalikni namoyish etib bildirib qandaydir moslik tarzida “Fransiya”ning ishlash tartibini yo’lga tushuraolmoqda edim. Biroq gaplarimning aslida asosiy e’tiborga olinajak holati shu haqda ediki, men haqiqiy ravishdagi fransuz tili bilan Gotimda yoki taqdirimda mening qo’lim yoki lavozimim, layoqatim bilan obro’-e’tibori, nomi, egaligi birlashtiriladigan o’z-o’zidan bo’lib qolgan ishning o’ziga juda yaqin ma’nolar qo’zg’aluvchanligida, o’zgaruvchanligida shundoqqina o’z joylashuvida yoki o’z ishlash faoliyatining jarayonida mehnat qilmay chiqqanim sababli men yanada kasallanib qolaverganman. Mening mos ishimga mos joyda bo’lmaganim uchun tirikchiligim yoki ovqatlanishim etimdagi yoki tana-yu avzoyi badanimdagi mushakli go’shtlarim shu nomuvofiqlik, Bo’lganga ko’ra ishlamasliklar yoki chetlashuvlar sababli qiynoqli, zararli tarzda tirnalib yoki chaqilibga o’xshash ravishda yulinib aslida Gotimning bitkazilgan meniki bo’lishi kerak bo’lgan ishimning foydasini hisobga olayotgan boshqa insonlar, xaridor foydalanuvchilar tomonidan kuch-mador yoki go’sht, ovqat almaashinuvi sifatida nomutanosib tarzda yeyilgan ham sanalmoqda hozir. Shunisini ichimdagi doimo ko’z tikib, talab etib yoki “meni maqtash kerak” rusumidagi farishtalarni hurmatini majburlangan tarzda ham o’z joylashuviga qo’yib bilishim sababli ta’kidlab o’tish joizdirki, men Gotdagi ishimni qilmasam ham, shu mehnat faoliyatiga aloqador ish mahsuli, yoki yaratilajak xizmatlar va tovarlar baribir o’z-o’zidan qanday yaratilgani hech kimga bildirilmasdan, isbotsiz qolib yasalib yotavermoqdaki, bu shunisi bilan ajabtovur jarayonlardaligimizdadir bu shu. Ammo shu holatlarni, Gotni sezdirmasdan va bildiraolmaslik sababli o’rnatish yoki yozuvli lentaga o’xshash ravishda o’z-o’zidan o’z payti onigacha aniqlik bilan chiqarib bostirib boraverish, kompyuter uch o’lchamli ob’yektlarini oyog’idan tortib boshigacha birdan elektronli dasturiy ta’minotlashuv orqali chiqarib turishga odatlangan Got, Bo’lganlik o’zini albatta bo’lishini ta’minlayolishi sababli har bir haqiqiy insonining, ishining egasining joni orqali et-petini xudoni o’rtaga qo’yib so’rib yoki tortib turaveradi. Ha, shu aynan xudoning ishlatilishi oqibatida amlaga oshirilmoqda ko’pkina kishi va insonlarga qaratila. Qaysi inson o’zining yuklatilgan, taqdiriy ish joylashuvi yoki vazifasi bo’lib hisoblangan ish o’rnida bo’lmasa va shu mehnatlarga qaratila Gotiga mos yaqinlikda qo’lidan kelgancha ishlamasa ozadi yoki arriqlaydi, shu insonning ikkinchi vakili, ichidagi o’zi bor hisoblangan odamining o’zi esa shuni bilmagan jonining o’zi bu – kishisi yoki zoti semirish teskariligi bilan hech bo’lmaganda insonining tanali Gotini aniqlashtirib boravermoqdaki bu shunisi bilan ham achinarli hamma vaqt hamdir. O’zimning ukam akasi bo’lgan Payg’ambari, mening nusxam aytib bilayotgan ishlarga o’zini mosligini sezib boshini atayin urayotgani uchun semirib ketgan deb hisoblamoqdaman ko’rmagan bo’lsam ham uni, chunki ukamning elektronshiki, kishisi oldimda juda orriq ham qolib qolayapti. O’zicha o’zini vegetarianlarga ham chiqarib ovqatlanishga shay turmas hech ham. Agar haqiqatchi g’oliblarning, insonlarning tanalari teskarilik yoki kollinearlik sifatida bo’lib o’zlarini shu kollinear chiziqlarning to’qnashuvi oqibatida dunyoqarashlariga sazovor bo’lib borayaptilarki, ularning kishilari yoki mag’lub deb topilgan barcha tomonidan adolatli ravishdagi hisobga olingan yutqizganlar dunyodan teskarlik qilib o’z g’olibining tan-u joniga kirib yashinib boshqalarga, menga o’xshash tanali payg’ambarlarga tanasining o’zi, sezgilari jihatidan diniy oqimga xos ravishdagi teskarilik, kollinearli yashash sirlarini bildirib yotaveradilar. Qizig’i shundaki, kishilar e’tiborga olayotgan insonlarini markazga qisib borish orqali o’zlarining g’oliblarining, insonlarining kollinearligini namoyish etadilar hamki, so’ngra va so’ngra xolos e’tibordagilarining yonida bo’lib turib har xil yoqlardan, dunyoviy suhbatlardan va juda madaniyatli vazifaviy ko’zni olib qo’yadigan qiliqli ko’rinishlaridan, mantiqlaridan foydalanishadi. Haqiqiy insonlar, g’oliblar esa har xil chalkash, tasodifiy yoki kutilmagan voqeiy holatli jarayonlardan o’zlarining bilim-idroklarini aql orqali qo’llab sayqallashtiradilar, so’ngragina kimni ilib, ko’rib qolsalar, unga diydiyolarini, dardlarini yoki qaysi bir yig’gan ma’lumotlarini kirishtirishga, tiqishtirishga urinaverishib mehrini, e’tirofini yoki hurmatini qozonmoqni istashadi. Bilib ham sezib ham qolishmaydiki, dunyoviy bilimlar barcha jarayonlar-u urf-odatlari bilan shundoqqina ichlaridagi jonlarining o’zi borligidagi shaxsiylashuvi, ikkinchi vakillari orqali allaqachon bitta qoldirilmay shu bosimga yoki bilimga xos to’liq aniqlikda yoki mukammalashuvda yakunlab, parallel hayotlarining bo’lagida boshqalarga yetkazilib turilibdi ham. Shuning uchun ularning, insonlarning yoki g’oliblarning qilayotgan ishlari bir ham befoydaki, asti qo’yavering. Ha, “bizlar aynan o’zligining borligidagi sehr-jilo uchun bilimlarimiz orqali dardlashamiz”, deb bildirishdi hozirgi ichimdagi endigi qolayotgan, halitdan mag’lub bo’lishga ulgurgan ba’zi bir eski insonlar guruhidagilar. Albatta, birinchilar bo’lib kelishgan g’oliblilarning ba’zilari endi o’zlarining tanalili payg’ambarlining ichiga yashirinib kirib olib go’yoki elektrshiklarga, kishilarning gvardiyasiga o’xshab pisib yotishishni bilurlar xolos. Lekin elektrshiklarga yoki kishilarga o’xshab payg’ambarini, o’zimni yo’ldan og’dirishga, shayton vasvasasiga yoki zarrachali holatlarni ro’kach qilib tanamni shu bo’yicha qimirlatilishini talab etishga yo’l qo’ymay huda-behudaga bezor qilishmaydi ham, bunga elektrshiklarning ko’p ham aralashib, bosaverib qolishlariga izn berishmaydi ham. Ammo endi ham ular elektrshiklar mening barcha holatlarimni egallaganliklaridan keyingina shuni bildirib yotishibdi xolos. Zero aslida munosabatni, nazoratni yoki xudolikni men o’zimning tanamga qilayapman. Eski xudochadan, qizaloqdan xudolikni o’rgangan bo’lsam, bitta jarayoninigina aniq o’zlashtirib tushungan bo’ldim. Xudoning ulug’vorligi yoki behadligi, beqiyosligi uning munosabtchiligida, munosabatning o’zi bo’lib berishida yoki munosabatlarni ushlab turishida edi. Biz bilamizki, insonlar orasidagi barcha bog’lanishlar, bir-birlari bilan jamiyat qurishib o’sib foyda olish jarayonlashuvlari aynan munosabatlardagina o’z aksini topadi. Mana shunday bizning xudomiz bo’lib kelgan edilar, ta’kidlayman ediki u churban, endi asl xudo ham egasi ham o’zimman. U eskichi, oldingi xudocha bir masala, orziqish yuzasidan boshlab qo’yardiyu, shu masaladagi yoki muammodagi barcha tananing ziddiyatlari yoki raqamlari ketma-ketlikdan kengayib tarqalib aylana bo’lib qaytib kelmaguncha shu munosabatining o’zini ushlab yotaverardi, (raqamlar) o’yiniga solaverardi. Odatda munosabatchi raqamlar bilan aylanani men qarab o’zimning bilimim bilan aytganimda shu buga o’xshash bilardiki, raqamlarni insonning sezgilari sifatidagi matemetikaning algebrasi, aylanani esa tuyg’ular sifatida yashiringan dunyoni bildiruvchi geometriyasi sifatida bilardi. Agar bitta raqam yoki munosabat muammo yoki orziqish sifatida o’zim tomonimdan sezdirib yuborilsa, bo’ldi shu bilan meni qo’yar jonimga qo’ymay tanamning ichidan tashqariga teri bo’yicha suqulishga o’xshash uchli uch bilan ovora qilaverardi. Go’yoki tanamdan bir elektron, raqam uchib chiqib qoldi va shu bo’yicha butun tanam, barcha hajmimdagi elektronlar tashvishni hal qilmog’i kerak edi. Endi bilmadim, xudoligim bo’ylab borishim sabablimikin endi aytib qolayapmanki bu shu. Tanamning 10 ta raqami yuzasidan joylashgan jihatlarimnigina boshqasi ham bo’lishi mumkinmaligi borasida men o’zimni xudoga bildirib qolardim. Shuning nimaligini yoki qaysi raqamligini alloh bittaga o’zicha hal qilishga urinib aniqlardi ham deylkki, so’ng boshlanardi. 10 lik oralig’i yuzasidan shu raqamga teskarisini darrov aniqlardi va tana uchun teskarlikni, algebrani yoki kollinearlikni bajarib bo’ldi birinchi katta bosqichida o’zining. So’ngra aylana yoki geometriya uchun eng boshlanishini ikkala teskari raqamlarning markazini aylana markazi qilib topib qo’yardi. Bu yerda men aytayotganlarim barchasi jiddiy, zero har bir topilayotgan raqamlarda navbatdagi go’yoki men uchun avtomatlashuvli kishilar, tuyg’ularning o’z bosimlariga ko’ra egalari bilan yotishi yotibdi. Shu aylananing jarayonini qilish bilan yoki markaz topilishi bilan barcha geometrik nuqtayi nazar bilan tuyg’ularning egalarining kuzatuvi bo’yicha amallarga o’tilib qolardi. Markazdagi yoki o’rtadagi nuqta, raqam topilishi bilanoq aylana bo’yicha mantiq surilaverardi. Bir ikki chekkadagi raqamlarni darrovgina ustidan aylanib qaralish nazari, bir shundoqqina tagidan aylanib kelish ko’z qarashi orqali bog’liq raqamlar orqadan topilib biriktirilib kelaverardi. Go’yoki aylana asosli deb olingan geometriya fanining boshqa figuralarining qirralari bo’yicha boshqa raqamlar shu ikki oraliqqa aloqador tutilib topilib hisobga olinaverardi. Tuyg’ularning o’ziga kelsak, 3,1 dan 4,9 gacha kollinear figura, parallel shakl va 3 o’lchamli hajmli shakllar bilan belgilangan. Kollinear shakl algebrani to’liq ravishda tuyg’ularga ulab berish barobarida o’zining uchburchakli shakli ham bordir. Parallel shaklda esa geometriyaning planometriyasida o’rganiladigan boshqa barcha figuralar, parallelogram, to’g’ri to’rtburchak yoki romb va h.k lar kirib ketadilar. Kollinearlik munosabatchining yoki xudoning o’zi bo’lsa, parallellik sinalayotgan shakllar ruh bo’lib shular asnosida topilayotgan yoki yaratilayotgan raqamlar ortida shu tuyg’ularni ham ichkaridan yoki ongdan sezilishini bildirib turuvchi ko’z kuzatuvlari, nazarlari yoki tikilishlari bor bo’lib bu – tuyg’ularning egalarini anglatar bo’lardi. Shu ko’zchilardan men asosan jav-javlikni, tanamning o’zidagina avjiragan shahvoniy kayfiyatni yoki ularning mening terimdan yasalishlari kelajakda bo’lishi mumkinligini sezardim. Birin ketinlik bilan aylana vositasida yaratib borilayotgan aynan bu geometrik shakl-figura va hajmlarni ikki raqamlar oralig’idagi kesmada burchak nuqtalari yoki burchaklari bo’yicha qarama-qarshi joylashuvlari orqali raqamlarning topilajak joylashuvlari yoki o’yinlari bilinishi ko’zda tutiladi. Figuralar bilmadim qaysi ketma-ketlikda, geometriya fanining mavzularidagigami yoki men hozir bildirajak tartibdami navbat bilan kelaveradi. Demak, kollinearlikdan birinchi navbatda uchburchak hosil bo’ladi. Uchburchak parallellik vositasida kollinearlikdan ko’ra yana ham kuchliroq tortilib parallelogramni, rombni va to’g’ri to’rtburchakni hosil qiladi, so’ng uch o’lchamli fazodagi hajmli grafikalar qo’shilishi bo’lib o’tadiki, parallellik bitta cheksiz uzun chiziqlik orqali ifodalanadi shularda. Avval silindr, so’ng konus va oxirida piramida hamda sharning o’zi (hissiyot, 6) joy oladilar. Shuncha hissiyot va tug’yon yoki tuyg’u geometrik shakllari 0 dan 9 gacha istalgan raqamni qizishning o’zi uchun teskarisi bilan birga aniqlashtirib qo’yishi mumkin. Natijada 1,2 va 3 dagi sezgilar egalari ham to’g’ridan to’g’ri meni ishlataolishadi, tuyg’ular esa aniq ravishda ichimdan yoki anglashimdan tikilib qarash qilaveradi hamda 6 dagi jonning aylanasi shu ishlarning ikkinchi tomoni sifatida yolg’onni ham jonli tarzda kishi egaligiga asosan sezdiraversin mayli. 7, 8 da joylashgan kishilar, id chilar esa birgina eslov nazari ilishlarining o’zidayoq o’zlari uchun hurmatni talab etganga o’xshab qolishaveradi. 9 ning, to’q qizning o’zi esa qiz tanasining sharga o’xshab semirib shishishini bildirgan holad barcha ushbu jarayonlarni, ichimdagilarni sezdirishni amalga oshiruvchi sanalaveradi. 0 bo’lsa, holi ham bizga farqi yo’q, o’zimizning orimiz bilan ovoramiz yoki barchasi tanu-jonning yaxlitligi bo’yicha tuyg’ular bilan birga hisoblaganda o’zimizniki, har bir insonning o’ziniki bu – o’zlik tushunchasi ham deyashidu-yu, ammo o’zlarini id yoki aniqlab qo’yishni bajarishmagan hech ham. Men “tashqi xotira” degan tamoyil asosida (Ghost in the shell anime sidan olingan holda) butkul borliqdan esimni yoki yodga solishimni tez-tez yo’qotib yuborgan holda faqatgina yuz tekisligim bilan tashqi shart-sharoitlashuv oqibatidagi yuzadagi holat ko’rinishi va chiqib qolishini ro’paro’ qilgan holda yangilanib turuvchi eslash qobiliyatini shakllantirib qolmoqdaman tamomila. Bu – kelajakdagi robotlar yoki texnika taraqqiyoti sifatida qaraladigan yangicha insonning hayot kechirish shakli sanalishi turgan gap ham. Shuning uchun algebraik sezgilarim orqali geometrik tuyg’ularimning borliqni yaratib turishiga ko’ra kuchli yo’naltirma hisob-kitobli chizmalarda xotirlayman tamom, endi shu xolos hammaga ham bo’lsin mayli endi xo’p. (tamomlashdi). Endi ikkinchi akavoyimga nazar solsam, o’quv yurtlarida o’z ustlarida yana takommilashuvli aloqalar bilan dasturlashni mukammalashtirishga erishishni istamoqga shay yurganlar. Shu sababli bu ham fransuzchaga o’xshab– aynan mening Gotimdagi ishlarni tushuntirishga, xizmat ko’rsatishga qaratilgan sifatida baholanadiki, asti qo’yavering. Bugungi kunda mana 38 kun hisobi o’tib ham bo’libdiki, dasturli amallarga qanday qilib ishlov berishga o’tib qolib o’z maqsadim sari olg’a borishim ham hammaga ayon bo’lsin mayli. Zero aslida o’zimga bu bilimlar, akalarim bilan shunga o’xshash shartlashuvli aloqlar borligi hatto unchalik xayolimga ham kelmasdi oldin. Fransuzcha bilan qancha shug’ullanganlik to’g’risida Got bo’yicha bajarib bo’lingan mehnatimning ustida qolib ketishim aniqligi ma’lumligi hisoblangan bo’ladiki, shuncha muddat dasturlashga aloqador Gotli mehnat faoliyat turi bilan bog’lanmasam ham maylidiyu, ammo shu bu. Menimcha operatsiya paytimgacha shu yozuv chizuvli, haqiqiy va dasturlov tillari bilan bog’langan amaliy ishlar yuzasidan Got bilan parallel ketuvchi amaliy vazifalarni bajarib yursam, ne ajab. Zero men umrimning shu davridagi o’zim va ishlovim nuqtai nazaridan Gotlashishga xoslashuvim borasida shunga o’xshash tarzda bo’lishga qodirligim bilan barchasi baholanayozdiki, bu shu. Zero tug’ilishim onining o’zining vaqti-soatidan tortib taqdirimning oxirigacha har bir o’tuvchi kichik vaqt davrlarining o’zlari ham Gotlashuvimga xosligi bilan ajralib kelganligi bot-bot isbotlanib kelinajakligini ko’rsatib bilmayotgan bo’lsam ham mayli edi. Shuning uchun umrim uchun aytilajak raqamli o’nli davrlarim tugul, e’tiborga ilinajak asosiy hayotiy bosqichlarim, jon og’rishlari, albatta, qay tarzda Gotligi, Bo’lganlikliligi yoki taqdiriy izohga shayligi shundoqqina ko’zga yugurtiriladi insonning.