Nima ham derdik biz axir

 

85. Hammasi Got! Bugun birinchi haqiqiy o’z qo’lim va kuch qudratim bilan ish deb baholanadigan mehnatni qilish jarayonining so’nggida mehnatimning mahsulini qabul qilib, tekshirdim oldim. Ishim shundan iborat bo’libdiki, barchasi o’z-o’zidan ishlayapti yoki ish tugallanib bo’lgan. Aniqrog’i ish Gotda avvaldan yakunlanib yoki tugallanib bo’lgan sanalgan. Mening birinchi va haqqoniy pul topadigan ishim kod qilish bo’lib ushbu sanalmoqda. Yasagan kodimni, aniqrog’i Got bilan almashtirib qo’yilib yangi sifatida yakun topgan mening ish faoliyatli kodimni o’z jarayoniga yoki amaliga qo’llab chiqdim. Natijada Got o’zining ishini qilib chiqdi. Butun bir kitobni kodimda, aniqrog’i yolg’on haqiqat bilan Got sifatida yaratilgan kodda qo’llab yoki ishlatib amaliy ishini bajartirdim. Bu shuki, kod soatlab ishlashiga to’g’ri keldi. Kitobdagi yozuvlarni to’g’irlab chiqishi yoki tahrirlashi kerak edi. Shu ishim Got sifatida bajarib qo’yilganligi va aslida osonligi sababli bu joyning o’zida pumacho’p yoki chang’aloq tashishga chaqirildim. Kodimning kompyuter tomonidan qancha avtomatik, aniqlikdagi jarayonlar bajarayotgani hech kimning aqliga birdaniga kelmas va shu kod Got sifatida menga taqalgandir. Natijada men Gotni oldindan, hozirgi umr paytimgacha yoki erkakligimgacha qanchalik darajada tushunishga ulgurgan bo’lsam, shunchalik haqiqat, saboq bilan Got, ishim meni mehnatning borishi yoki kodning bajarilishi bo’yicha yolg’ondakam ishonch yasab berishga majbur bo’ldi. Albatta, mening Gotimni, ishli Gotimni yoki Bo’lganlikli kodimni (foydali mahsulini) boshqalar, istalgan inson ixtiyoriy joylashuviga ko’ra benuqson yoki aynan Gotlashlgan kod bo’yicha yaratilganini hisobga olib tekshiraoladi. Lekin avvalambor kodni mening o’zimning ishim davomiyligida Got bo’yicha shu, aniqrog’i bu bo’yicha taxlab qo’yilgan yoki tugallangan dastur, kod moslashuvi orqali men o’zimniki deb bilishim kerakki bu shu. Shuning uchun sof Gotli mehnat mahsulidan, shuning o’ziga o’xshab, aynan  o’zidan hamma foydalanaoladi, ammo buning ortida mening jonim, beqaror yoki boshqa holatli yo’nalishlarda ketgan mehnat faoliyatim yotgani uchun ishim bo’yicha Gotga moslashuvimning ishonchini qadrim va qiymatim, og’riqli ruhiy tarzda Gotli ishdan so’rib foydalanadilar. Go’yoki qachon Got bilan birlik yoki uyg’unlikni his etaolmagunimcha, ishonchimni biriktirmagunimcha Gotli ishning mahsulidan foydani foydalanuvchilar yoki mijozlar mening og’rig’im, qiynalishim evaziga teskarilik sababli tortib turishaveradi. Shu sababli ishimning davom etaverishidayoq, Gotning o’z boshqa teskari Gotga, pumacho’p tashishga jalb etib meni majburladiki, qani qanchalik darajada men Gotga yoki Bo’lganlikliga mos bo’lishimni o’zim sinayolishimni bilishim kerakligi sababli. Haqiqatan ham pumacho’p tashish bir ham qiyin kechdiki, asti qo’yavering. Tuyg’ularim va hislarimdan har balo yoki bo’lmag’ur ishonch o’yinlariga xos gaplar mehnat yukimga qaramasdan otilib turaverdi. Go’yoki o’zimning kalla-boshim, maynam yoki miyam qanday to’lgan holda bo’layotgan umumiy yoki ishli jarayonlarga javob bergan holini sinash menga atalib qolgan. Go’yoki jinsiy a’zom bilan boshim almashinib bir-birovini umumiy to’laqonli yoki sog’lom muvozanatda, Gotga javoban tutib, ushlab turishga majbur sodda o’yinga o’xshaydi. Pumacho’plarni quchoqlab tashishda bir ham noqulaylik, erkinlikning buzilishlari bo’lib o’tdiki, asti qo’yavering. Qilgan kodli ishing haqiqatan ham Gotli dasturga o’xshaydimi yoki yo’qmi, shuning sinovi yoki tushunchasiga o’xshash holat kuzatildi. Haqiqatan yanada zo’r urib, armonda qolib yoki yolg’ondakam o’ynatildi. Haqiqat yoki dunyoviy asl tabiiy qonun-qoida o’zimning sezgilarimga taqalgan ishonchimga o’ch holda bostirib kelaverdi. Elektronshiklar yoki kishilar soddalashganroq jarayonlarda mening ishonchim va haqiqiy dunyoning tabiiy qoidalari orasida o’zlarini sal bildirib qo’ygan holda aldov bilan bostirib kelishgan bo’lganlar. Lekin aynan pumacho’p tashishimda va shunga o’xshash ba’zi paytlari bo’ladiki, oddiygina tabiiy jarayonlar, qo’zg’alishlar yoki jonsiz obyektlarning ishlashlari kutilmagan, sezgim bo’yicha ishonchimni o’ynayeradigan ishlarni qilib jig’imga tegaveradi yoki mazax qilaveradi. Pumacho’p tashishimda qayerga e’tibor berib ishlasam, diqqatim yo’q bo’lgan joy darrov tushuncha bilan topilib shu o’rindan beo’xshovliklar, jonsiz va jonli kishili obyektlarning bo’lmag’urliklari bo’lib o’tadi. Bir qarasam, pumacho’p shoxlari birdaniga o’z-o’zidan quchog’imning ortidan tushib oyog’imga o’ralashib yo’l yoki tashish bo’yi halaqit berib ketaveradi. Yana bir ishimning davomiyligida tabiiy nosozlikni sezib turib kutib tursam, qo’limning barmoqlari yo’qdir bo’lib qolganga o’xshash go’yoki tushunarli-ku axir degan holda pumacho’p novdalari tushib ketadi. Ba’zida esa ketib borayotganimda pumacho’p o’z-o’zidan oyog’imga o’rmalashib ketaveradi. Biram g’ashimga, jig’imga tegdi va maynamga o’ynadiki, asti qo’yavering. Aslida bu – men aytib takidlab o’tayotganimga o’xshab birinchi qilgan ishim, kodim bo’yicha tuyg’ularimni va tanamni moslash jarayoni bo’lib o’tayapti xolos. Aynan Got bo’yicha moslash! Go’yoki koding yoki dasturing qanday uzoq yo’l qilib o’zining avtomatligini o’tkazishi, majburlashi yoki surishi kerakki, sen shu bo’yicha bosimni umumiylashuvini yoki cho’zilishini sezib turishing kerak deganga o’xshaydi. Go’yoki ozginagina kodimning ishlatilishi jarayonida men bajarilayotgan ishning umumiy mazmunini tushunsam, hazm qilayotgan bo’lavorishga o’xshab qolishim kerak emish. Qisqagina kod axir kattagina kalta-kulta borish yoki amalga oshirish yo’llarini chappa kamgina o’ziga kiritilgan mazmunda yoki shartlashuvda chappa-rosta qilib boraveradi. Shunga o’xshash mazmunda pumacho’p bilan ishlayotganimda Gotning dunyoqarashni poymol qiluvchimi, yo’qmi, shu o’ziga havola – tuyg’uli va sezgili o’yinlarida kodning jonimning tuyg’ularidagi kalta-kulta uzun chappa-rosta o’yinlarini bosim bilan hajmdor chiziqli tarzda mening tanamga, jismimga tegadigan ravishda bosilishini sezdim. Nima bo’lsa ham, bugun 85-kun, gotligimdan 25 kuncha sifatida sezgilarni yakunlab tuyg’ularga bo’lgan aloqaning boshlanishiga o’tish jarayonida ishim ham o’zimning ham Gotlashuvim, Bo’lganliklashuvim yoki kelajakdan ma’lum bo’lishim aqliy va jismoniy mehnatlar orqali har taraflama sezildi. Tanam yoki sezgilarim va tuyg’ularim o’zlarida hamda bir-birovlarida po’kkak, yuzaki yolg’ondakam o’ynashlar qilib, aynan hissiyotimning zararli oqibati sababli bir-biriga Got bo’yicha moslashuvni aldovli tarzda amalga oshirdi. Aslida esa Got bo’yicha barcha tuyg’ularim va sezgilarim uyg’unlashib ulgurishgan, oldindan bo’lgan sanaladi, faqatgina hissiyotimning orqadan meni boshqarishi sababli u ikkalasi, ruhiyatim va tanam jumbushga, bo’rtishga o’tib qolib zarar yetkazayapti xolos. Men o’zimni yaxshiligimni bilishim uchun ichki hissiyotimdan o’rtada qolgan tuyg’u va sezgimni bosmasdan, tashqi hayotli foyda zahirasidan g’ajishim kerak. Kodli yoki dasturiy ishqalanishni, nafni o’z-o’zidan, Gotlash sababli ayni paytida yakunlatib yozuvli amallarni shundoqqina ko’plashtirib yuborganim sababli qo’limdan chiqarib yubordim. Natijada orqadan hissiyot bostirib o’rtaga bosti-bosti, o’zini bosib olaolmasdan kirdi.