uzbek language siteenglish language site

Men va o'zim

 


9. Xo’sh, men o’zimni olti deb atadim. Shunday bo’lganda ular ichimdagilar, yoki insu jinslar va shularning ortidagi asl o’z tashqi makonili ichkaridagilarim olti so’zidan yasaladigan paronimga o’xshash Sanskritcha otilmoq, yoki tashlanmoq yoki betdan sakramoq hisoblanishadi. Men aylananing aylanasi bo’lsam, ichimdagilar aylananing aylanasining ichkaridan yuzasi sanalishadi. Men olti so’zi sifatida ol va tiq manolari uyg’unligini bersam, ular otil iborasi ko’rinishida ot va il mazmunini ulashishadi. Aylana menikiligi uchun ular aylanamning o’zi, manbayi bo’lib turishaolmaydilar, balki otilib chiqadigan hisoblanishadi. Hozirgacha aylanamning vazifasi nimayiki bo’lgan bo’lsa, barchasini o’zimga-ya, aylananing o’z egasiga sinab kelishayaptilar. Chunki men hozir ularning o’rnilarini egallaganchalik aylananing markazining va diametrining rolidamandir. Zero insoniyat yoki dunyolarning tuban yaratilishi har bir inson sifatida aylananing markaziday bir nuqtachani o’z ichiga olgan barcha odamlar rolida diametr chizig’i bo’lishi mumkin. Payg’ambarlar yoki o’zim ham insoniyat tominidan dunyolar yaratilishidan so’ng keladigan barcha hayotiy tarovatlar, kengayishlar yoki har xil katta yasamalar bo’lganimiz uchun bizlar aylananing o’zi bu – Sanskrit, tenglama yoki dunyoqarash, ilmu-fan, ilmu-fanning asosiy manbasi sanalgan tasodif yoki tavakkal bo’lib beramiz. Oltining o’zi ham va otil so’zi ham Sanskritga eng yaqin manodosh iboralar bo’lganlari uchun ularni Sanskritcha yondashib tushuntirish orqali Sanskritchaning yoki o’lik til vositasining hayotni keng narsalardan, ramkalardan yaratish kuchini shu ikki so’z ham qanchalik darajada hisobga olaolishini ko’rsatib beraman. Birinchi Sanskritchaning o’zi sifatida keladigan olti so’ziga e’tibor beraylik. Olti bu – olgin va tiqgin ma’nolarini beradi. Xuddiki bu dunyo yoki boshqa barcha bo’lgan va bo’lajak olamlar o’zlariga bo’lgan mavjudlikni sezdirib berishlari bo’yicha mavjudmaslikdan tiqilishni hisobga olishlari kerak. Keyin yana shu mavjudlikni, dunyolarning borligini ham inkor qilgan holda yana mavjudmaslikdan yoki cheksiz noma’lum turfa xillikdan shu tiqilishni yana mavjudmaslikka birinchi navbatda qaytib olish qudratining borligi orqali yashalayotgan dunyoni o’zining teskari yo’nalishda mavjudligini, shunga aksincha to’g’ri chiziqli bitta yo’nalishga kiritgan yoki sog’dirgan, singdirgan holda cheksiz mavjudmaslik bo’shlig’idagi markazdan cheksizlikka yashalgan ma’lumligi bilan uzoqlashib borayotgan cheksiz noma’lumliklardan birgina noma’lumlik yo’nalishi, chizig’i yoki nuri deyish kerak. Bu – xuddiki cho’zilib borayotgan video kadrlarga o’xshaydi. Go’yoki video kadrdagi inson yoki narsa, personajlar o’zlarining tanalarini, fizik moddalari mavjud shakllarini, suratlarini yashab borish tomoniga cho’zayotganga yoki yoyayotganga o’xshashadigan, ulardagi jonning yoki e’tiborning ahamiyati yo’qga o’xshash quruq bir, bir narsaning borligini eslashga xos yodga tortib solishga erishishga o’xshaydigan holat. Xuddiki jozibador ayollarning shakl-shamoyili atrof-borliqning inikosi, aksi yoki ma’nosi, yog’dusidan cho’zilib tortilib yaratilib turibdi. Dunyodagi umr bo’yi barcha yashagan insonlarning harakatlanishlari, shuncha jarayonlar ularni bildiradigan bitta suratdan cho’zilib tortilgan holda taqdirda yagona umumiy dunyoning yakunlanish holatini bildiradi. Shu holat ham noma’lum mavjudmaslik bo’yicha hisobga olayotgan markaziy zotning, oltining egasining e’tiboridan chetga tushib yana cho’zilib uzoqlashib boradigan yog’duga o’xshaydi. Bu – bir-biriga teskari so’zlardan iborat olgin va tiqgin iboralari edi. Endi otil so’zidagi ot va il iboralari olti so’zidagi ol va tiq iboralariga teskari yo’nalishda bo’ladi. Oltidagi ol va “ti” yoki tiq aylananing kichik yoyidan qolgan yoyi bo’ylab ikki chetga davom etaverish sanaladi. Otil so’zidagi ot va il bu – aylananing ichki, kichik yoyining ikki chetidan shu yoy bo’ylab bir-biriga birikib kelish, harakatlanish bo’ladi. Zero ot va il so’zlari o’zlarining ma’nolarida bir-birlariga intilishni anglatmoqda. Xullas, ichimdagilar mening ko’timda yurishib o’zimni o’zimga ro’kach qilishmoqda, o’zimni o’zimdan ustun tutishmoqda. O’zlari o’zimning o’rnimda bo’lib olib o’zlarini mendan kuchli hisoblashmoqda. Men bu ikkala yo’nalishlarni, aylananing yoyidan tashqariga yoki qolgan yoyi bo’yicha aylanish va yoyining ichida, bir-biriga aylanishni yodimdagi tasavvurimda olib yursam bas. Qachon ichimdagilar menga katta ketishib, balanddan kelishib yoki balandparvoz bo’lishib har doimgiday tez-tez betgachoparlik qilishsa, buni ongimda yoki yodimdagi tasavvurimda bir eslab gavdalantirib qoysam bo’ldi. Ularni topganligim shu bo’ladi. Ular ichimdagilar topganlik bo’yicha o’zlarini bir-birlaridan hurmat qilib tinch qo’pollik bilan yashashadi. Men ham ularning bir a’zolari, topag’on sifatida o’zimni hozirdan yolg’ondakam olib borsam, menga hech narsa qilishaolmaydilar. Bu – har doim sinalib kelgan, meni hozirgacha ularning qiynoqlariga qaramasdan o’stirgan yoki rivojlantirgan holat. Mening o’zimni ochib borishimga qaratilgan barcha tushunchaviy gaplarim, g’oyalarim yoki dunyoqarashga sig’adigan yangicha haqiqatimni ichimda turib g’dir-bidr qilishlari, bam’ani qiynovchi savol-javoblari yoki jonimni timtalashlarining barchasi aynan mana shu yoddagi tasavvur, aylananing teskari yoylari ushlab turgan voqea-hodisalarga, holatlarga mos kelgan qarama-qarshilikdan iborat. Aylananing teskari yoylari zamirida aytib o’tilgan yoqoridagi yozilgan barcha shu ikki qarama-qarshi holatlar kirib ketadi. Ichimdagilar hattoki mening eslash qobiliyatimga ham tashlanishganlar. Eslash qobiliyatim bu – mening oltiligimdan yoki haqiqiy o’zimdan iborat yana bir xos-xususiyatim. Yozuvlardagi har bir gapimni chiroyligina to’qib endi yozaman deganimda, darrov shu yozmoqchi bo’lgan tarovatli so’zlarimni esimdan chiqarishib o’ylagan umumiy ma’nomni boshqa so’zlar bilan chiqartiradilar. Bunday qilishlaridan maqsad, yana o’sha-o’sha, bu – o’zlarini mendan balandparvoz olish (albatta, mening asl birinchi o’rnimdan foydalanib)!!! Ichimdagilar o’zlaricha mening topgan yangicha so’zlarim bilan berilayotgan o’ylovlarning almashinishini olib borishayapti. Bitta sohaga kirib, shu mavzuni yoritaman deb turganimda bu sohadagi barcha ma’lumotlarni o’ylovni kavlash orqali ichimdagilar yetkazib turishlari kerak. Lekin buning uchun mening yangi, chiroyli topilgan yozmoqchi so’zlarimni bekor qilishlari kerak. Albatta, shuni aytish chog’ida eslatib o’tishim kerakki, o’ylov yoki xudo ham hozir o’zimman. Boz ustiga men faqatgina yozuvdagi so’zlar edim, endi esa yozuvdagi ramka yoki gaplar, abzatslar yoki matn tuzilishiman. O’ylovim yordamida so’zlarni va gaplarning tuzilishini bog’layolishim kerak. Esdagi chiroyli so’zlarning toplib gaplar bilan uyushtirilishi esa hozircha, shuncha oxirgi matndagi ma’lumotlarimni va o’tayotgan asl vaqtning mazmunini hisobga olgan holda ular, ichimdagilar bo’lib kelishgan endigi tanamning va og’zaki gaplarimning egalari sanalishadi.

Comments

Ommabop xabarlar

Biz bilan birga yana xo'sh (Rustam)

Barcha individual ishtirokchilarning raqamlari men uchun 6 raqami sifatida

Nima