"Hammamiz oyoq osti bo'lamiz" yoki ruscha velosipedda (velosipedda), men uni qaragan zahotim ko'rdim

 

47. Bilasizki, men raqamlarimdan yoki kunning hisobli sonlaridan, postim boshlanishida odatda yoziladigan kundalik sonlarimdan shu yoziladigan xabarlarimni keltirib, chiqarib tuzaman. Lekin odatda har birining o’z o’rnidagi, kundalik sonlarimga tegishli shu yozuvlarim yoki xabarlarim oldindan miyamda ishqalangan, kallamga kelib qolgan yoki yozuv rejamga kiritilgan bo’ladi. Qanday qilib shu kundalik yoki kunlik sonimga tegishli rejalar qilganimga o’zim ham hayron qolib baribir yozaveraman. Binobarin yozuvli rejalarimni yoki yozaman deb kelgan boshimdagi xabarlarimni men oldingi kundalik, kunlik yozuvim tugagandan so’nggiyoq tajribamdan yoki hattoki o’zimning o’xshashlikni bilib-bilmas, oddiy turmush hayotidagi gaplarimdan yig’ib yozmoqdaman. Chanqoqligim yoki niyatim odatda o’zimga qulaylikni oshirish borasida o’xshashlik gaplarini tuzish sanaladi. Albatta, gap sifatidagi hayot shakli turining ustunligi shundoqqina ko’rinib turadiki, gaplarim yoki so’zlarimga monand hayotiy chiqishlar, voqealarning sezilmas ondayoq tarixiy asoslanishi bilan, mutloq o’zgarishi ro’y bermoqda. Lekin men katta rejalarni yoki hayotiy dolzarblikni, kundalik kunlarimni chiqarishga urinmaganman. Shuning uchun aytish mumkinkim, keladigan kunning tartib raqamlari yoki soni o’z-o’zidan, bildirmasdan eng katta o’xshashlik rejasi bo’lib turaolmoqda. O’zim 1 kun oldingi tajribamda bo’lmasa, 1 kun keyingi postimni 1 kun oldin yozishga urinmasdim va to’g’ri eplayolmasdim ham deb o’ylayman. O’zim har doim 1 kunlik ma’lumotlarimni yig’ib so’ng keyingi kunisidayoq kundaligimga yoki postimda yozaman. O’zimning 4-dunyomda yurish-turishi tiriklarday o’liklar yoki fan bo’lgan, asosan hayotning moddiy shakli o’liklarning quruq jismlardan iboratligiga bag’ishlangan holda olamimni shunday tutuvchi yagona manba sifatida hisoblanaman. Xuddiki dunyom o’zimdan tortilayapti, kengayapti yoki tarqalayapti, lekin har xil yashash holatlarimni hisobga olib. Dunyom shunday yaratilganda, nima qilay?! O’zimga bo’lgan o’zimning dunyoviy sharxim juda keng ko’lamli sanalmoqda. O’zimning ilmu-fanim orqali barcha sun’iy yaratilishlar bo’lmoqda va jahonim Yer kurrasi sifatida tabiatan ham keng, havosi musaffo. Shuni qayta takidlash joizki, bu dunyom nafaqat yolg’iz o’zimniki, balki o’lib bo’lgan inson zotining mendan tarqalib o’z joylashuvida turish maskanidir ham. Albatta, dunyomning hamma yog’ida yoki hududlarida bo’lib chiqmaganman, shuning uchun o’lik nusxalarning nechtasining guvohi sanalaman, holi bilmayman. Balkim televizorda ko’rib ulgurganlarimning yoki endi tomosha qiladigan hududlarimning o’zlari qandaydir ma’noda yetarli sanalur. Borlig’imdagi voqealarning tarixiy yo’nalishlarini vaqtga bildirmay o’zgarib rivojlanishinib turishining dunyoviy ahamiyat kasb etishini ham e’tirof etsa bo’ladi. Bu degani o’zim dunyoviy vaqt bilan asosli ilmu-fanli haqiqiy voqealar rivojlanishi bor desam ham, shular o’zimning borlig’imda o’xshashlik yoki rezonans bilan qisilgan holda vaqtning o’ziday voqealarning o’zgarishlariga yo’l qo’yadi. Shu degani borliqdagi voqealar va hodisalar o’xshashlik bilan o’z-o’zidan keyin bo’ladiganday keltirib chiqariladi yoki bashorat mahsuli sanaladi. Borliqdagi o’zimga kelsak esa, atrof-borliq yanada qisilib o’zimning tanamni ham o’zidanda kamroq imkoniyatlar qoldirgan o’xshashlikka yoki birikishga singidiradi. Natijada o’zim aniq va oldindan ma’lum tarzda harakatlanishim yoki sezishim mumkin. O’zim o’liklarning bu turdagi o’zimdan tarqalishlariga yo’l qo’yib beraman-u, lekin izohli jarayonini yaratishga qodir emasman. Shuning uchun bashoratni tushunish maqsadida boshqa usulimdan foydalanaman. O’g’lim Ibrohim o’zimdan keyingi payg’ambar sifatida bo’lib beradi. Ibrohim men uchun so’zlar yoki gaplar, so’z mulkining sultoni sanaladi. Shu so’zlar bilan borsak, o’zim birinchi so’zlik bo’lib o’zim sifatidagi oltimdan Ibrohim sifatidagi 5,5 ga qarab bilaman. Ammo o’liklar saltanati, qazo qilganlarning ahli 0 raqami bo’lib 6 raqamiga yoki o’zimga eng teskari yoki zid joylashuvni bildirishadi. Shunday qilib o’liklar qo’rquvimdan kelib chiqib butun dunyoni egallayotgan holda tursalar men uchun, o’zim botirligim sifatida og’zaki nutq madaniyatimdan, so’zimdan foydalanib o’liklarning bashoratini o’zlaridanda birinchi navbatda amalda sinayman. Ibrohim menga eng yaqin va tushunarli so’zlashish, og’zaki gaplashish yo’nalishi bo’lib bergan holda tilimdagi suhbatlarimda bashoratni keltirib chiqarmoqda. Endi hayratdaman. Kunlarim tartibli sonlarini gaplarim keltirib turibdimi yoki shu kundalik sonlarim yozgan gaplarimni ham bir varakayiga keltirib chiqarayaptimi? Nima bo’lsa ham, men rejalab kelgan 1 kunlik gaplarimning barchasini yozib tugatishni bilaman xolos. Shu rejamda yozuv nima-yu, og’zaki nutq madaniyati nima degan savollarga bo’lgan javobli munosabatim yotuvdi. Yozuv bu – o’liklar desak mubolag’a bo’lmas, og’zaki nutq esa o’zim yoki payg’ambarlarning har birlaridir. Yozuv ostida o’liklar menga bildirmoqchi bo’lgan ma’nolarini qandaydir ravishda yozuvning shakliga bog’liq bo’lmagan holda tiqib berishadi. Ammo men yozuvlarimning shakllari, aniq tuzilishli har bir harflar jamlanmalari orqali shu tiqishtirilgan ma’nolarni o’xshashlikka, xaotikdan tartibga yoki rezonansga solaolaman. Natijada mening huzurimdan o’tgan ularning yozuvlari ular uchun bashorat qilish yo’li sifatida qaraladi. To’plangan yoki yig’ilgan holdagi tartiblangan yoki rezonansga tushgan ma’nolar, albatta, o’liklar uchun umumiy harakatlarini soddalashtirgan holda katta-katta guruhlarda birlashtiradi. Men dunyomizning kelajagini shu yozuvlarim orqali bilib turaman. Hamma qaysi katta-katta umumiylashgan yoki birlashgan yo’nalishllarga boqmoqdaki, shu ommabop dolzarblikni o’zim oldindan ma’lum sifatida bilaolmoqdaman. Har holda men uchun shunday dunyoviy masalalar yoki voqealar darrov ko’zga tashlanadi yoki hayotimda tiqilib ketgan holda sinaladi. Televizorni yoqishim bilanoq eng kerakli ma’lumotlar voqealar ravishida yo’qdan-bor bo’lib paydo bo’lib turaveradi. Og’zaki nutqimda esa ma’no yuzasidan men juda ko’p gapirib o’taman yani ma’noni shakllantirib beraman. Lekin shu manolarni tartiblab guruhlarga solish yoki tasniflash, o’xshatish ishini tirik jondagi o’liklar amalda sinashadi. Shu boisdirkim, mening kelajagimni qandaydir ma’noda ular gaplarimdan kelib chiqqan holda taxlab yurishadi. Og’zaki nutqimning yoki gaplarimning Sanskritining, g’udurlashining rezonansga tushurtiraolishlari orqali kerakli voqeani kelajakda oldindan yaratib, mana deb turishadi. Men dunyoga o’z nutq madaniyatimda ko’rinadigan tajribalarim orqali bosim o’tqazib jahonning kelajagini aniqlasam, dunyodagilar yoki o’liklar ahli mening borlig’imda vaqtning har bir kichik oniga ilingan xotiralar o’zgarishi orqali sodir etiladigan yangicha voqea-hodislarni yo’qdan-bor qilib yoki o’z-o’zidan paydo qilib chiqarib berishadi.