Biz bilan birga yana deb yakunlamoqda Mustafo ila Ibrohim o'g'illarim

 

200. Mana bizda ikki yuz bo’lsa, Yurtimizda eng ulug’ bayramimiz Navro’z-u Olamning 21-marti bo’layaptiki asti qo’yaqoling. Bizlar odatda, hozircha o’zim deganda olsak, kunlar bilan ishlayapmizki, aslida esa soniya va millisoniyalarimizgacha Zapisligini bilingiz doimo xo’sh. Endi, o’zim ham hech narsa qilmayapmanki, mana hozirgina yaqin qo’shnilarimizdan birinikiga o’tirishga borib ovqatidan ozgina olganimizda devonalaridan bor bo’lib kelganligiga bazo’r e’tiborimiz tushdiki, shu degani ularning jinniqo’y birlari o’zimchalik boydorroqli insoniy qiyofadagi bo’lsada odami bilan bellashaolmasligi ko’zga tashlanmoqdaligi bu shu. Zero Zapis baribir hayot oralab shu hayotni ya’ni umrni to’liq egasi sanalaturishida aslida shu Zapisning, Gotning barchasi insonning ichida, o’y-fikr va xayollarida ya’ni insu jinslarda bo’lib o’tishi boshlanib o’tishi bilanoq inson o’zining bu Zapisida, umr ziyoli ravishidagi harakatchanligida yanada kelasi bo’lmish vaqtdagi qilmish va amallariga sakrayolishi kerak va Zapisini shu insu-jinsli faoliyatida yanada mustahkamlab oralarida qo’yish nazariyasiga ega ravishida o’z yashash yosharligiga qaytishi mumkin. Zapis haqiqatan ham insonning ichidagi tuyg’ularda bo’lib yashiringan sifatida chindan ravishda hayotdagi bo’lib o’tadigan rostakam Zapislardan iboratligi bilan, shu zapislarni oldinga ya’ni kelajakka o’tib ustida asl bir xil borish vaqtidan ilgariroq o’tib turganingizdan so’ng bu tuyg’ularingizda, o’y-fikr va xayollaringizda nimani bilib va ushlab, mohir ustasi bo’lib (egasiga aylanib) yurimog’ingiz darrov inobatga olinib turaverganligini bilingiz doimo xo’sh. Endi aniqroq qilsakki, ichingizdagini kelajakka chiqib zapisda qoldirsangiz, yozsangiz va dasturlasangiz desak hamki, natijada o’z yosharligingizda yurib yashaverishingiz yoki hayot kechirishingiz, faoliyat yurg’izishingiz albatta shu yozganlaringiz doirasida boshlagan tuyg’ularingiz bo’yicha davom ettirilaverganligini bilingiz doimo xo’sh mayli. Hech qanday ravishda o’ylovim yoki boshqa ikki tuyg’uyimni o’zim bilan inobatda saqlagan holda esimni chigali bo’yicha ilgariga doimo yurg’izib bilishim kerak degan vasvasa va ikkilanishli holatlar kuzatilmasligi ta’yinligiga o’zim shohidmanki, bu – kelajakka chiqib kelganligingiz sifatida o’zingizni ifodangiz, avvaldan bilishingiz yoki hisobda saqlashingiz bo’lib osongina yana kelajakka intiltiraverishi, olib o’tishga qodir bo’lishi sanaladi. Tuyg’ularingiz bilan aslida doimo kelajakni bildirayotgan bo’lasizki, ammo hech ham vaqtning bir xil oldinga uzluksiz o’taverishida shu tuyg’ularni bilib, hisobga olib ya’ni belgilab yurishim kerak demasligingiz kerakligi ta’yin bo’lsin. Barcha devonalarning xatosi shunda hamki bo’pti xo’sh. O’zim shunday bilimning egasi bo’ldim deya tuyg’u bilan kelajakka chiqqanda hech narsa qilishni bilmay, yana shu bilim yoki o’ylovni, fikrni boshda aylantiraverib orqaga o’tmish joylashuvingizga qaytsangiz ya’ni kelajakni sezmadim degan haqiqiysifatnamo shama qilsangiz, bilimingizni ushlab va ko’tarib yurishli “o’zimcha eng zo’r yo’nalishni tanlganman hayotimda” degan zahmatli va qaqshatqichli ravishdagi doimiy qarama-qarshilikli hayotga yoki jismoniy ravishdagi qiyinchiliklarning kinoyasiga ro’paro’ qilinasiz. Shuning uchun o’zimning Zapislarimdan aylanayin. Oxirgi jumlamni davom ettirib aniqrog’i so’zi bilan bormoqchi bo’luvdimki, ichimdan ichimdagilarning gapi kelib, yozma deyishdi. Qissadan hissa shuki, zapisli kelajaklarga sakraverishda joylashuv yoki mazmunli va mohiyatli aloqalar doimo turaturishi mumkin bo’lib go’yoki bir ishning davomidan kelajakdagi boshqa amal bo’lib borayotganligi kuzatilmasligi mumkin emasdurmi, ha. Shuning uchun aslida aniqrog’i so’zim ko’tarilib boshqa ekran tekisligiga oldindan kelgan so’ziga sal jaftlashibroq yozilayotganga o’xshagan bo’lgandagiga o’xshab sinalgan bo’lib tuyuldi o’zimga. Ichimdagilarning o’zlari “nima xayolinga kelishi bilanoq ko’p shaklan jilo berishga harakat qilmay yozishni boshlayqol” deverishgani deverishganligini ham bilingizki, bu – o’zimning kerakli kelajak davridagi Zapisimga, yozilgan taqdiriy umr bo’sag’amga tushishimni va aynan shu davrchani to’ldirishga urinishimda o’z-o’zidan boshqa yondosh yozuvlarga ko’zim tushib qolishi orqali yozuvimni shu bosqichda vremennoy shkala bo’yicha o’taolishimga xos bildiradi. Aniqrog’i ham deb olganda, bizlar Zapis bilan borayotganimizda zapisdan o’zga hech narsa qilmaymizki, vaqt va joylashuv o’z-o’zidan aniq tarzdaligiga xosdalanib o’tib borishida bizlarning ichimizdan ya’ni zapislig ongimizdan dunyomizga ya’ni shu borlig’imizdagi ishlashimizga boqishimiz hech ham shu bo’ladigan aniqlikdan o’zgacha sanalmasligini, faqatgina uzunlik borasida ozgina o’zgarishini bilib qolaylikki bu – bo’layotgan shu voqealarning o’tishiga deyarli ahamiyatsizligini bildiradi hamki xo’sh bo’pti. Bizning o’zimiz degan yoki o’zimiz xohish-iroda bilan qilayapmiz degan vajimiz asosan Zapisni o’zimizning ichimizda to’liq egallab bo’lganimizdan so’ng yana qanday qilib zapisga xizmat qilamiz sababi orqali ko’zga ilinsa ham kerakligi bu shu. Nima bo’lganda ham istak, xohish, iroda va ixtiyor Zapisli tashqi hayotli bosqichda yolg’onchi hisoblanadiki, asosiysi shu aldovning tagida Zapisda tez darajadagi sakratilishlarimiz mavjudilgidan deb bilguvchi bobiringiz mana o’zimman xo’sh. Ha, e’tibor berib bilsangiz agar, har bir “o’zim bilan bog’liq” degan amalingiz yoki xatti-harakatingiz hamki, aynan ichingizda bo’lib turayotgan dirrilashlar oqibatida ko’chirilishlar, sakratilishlar yoki tebratilishlardan kelib turganiga guvohi-shohid ham o’zimizmiz. Taningiz yoki miyangizning go’sht-po’shti go’yoki simmetrik tomonlariga xos dirrilashlarni, tebranishlarni ya’ni qaltiratilishlarga xos 2 tasi birida hisobli joyga kirib-kiraolmasliklarni ko’zga ilg’amay ham turaolmasligi bu shu. Endi, birovlar bilan qo’l uzatib salom berishlarga kelsak, bu – o’zimning shu zapisdan kengroq istak-hoxishim aro bo’lganligi sababli qo’limni baribir birinchi uzatmasligimni so’rashganlarki ichimdagilar, zero o’zlari zapisdagi qobiqli siymo yoki inson shakl-shamoyili orasidan bizlar ikkovning almashinishimiz maqsadida uzunlashishni boshlamoqdaliklari bilan birinchi qo’lni chiqarishlarini bildirishadilar. Endi, nima uchun gapirish bilan yana Zapisning o’zgacha bo’lishi mumkinligini baholashimiz mumkin. Gapirish ham Zapisdagi zapisning o’ziga qarshi xohish-irodalardan biridir. Gapirish degani gap ya’ni “gaga ap, ap qilishga yetishish” bo’ladiki asti qo’yaveringki, bu – ovqatlanishga shaydolikni bildirib turg’uvchi hamki xo’sh bo’pti. Gapirganda ham insonlar, kishilar yoki o’zim hamki baribir umrimdan olindingi keluvchi Zapisimdan, hayot xotira qurilmasidagi yozuvimdan so’zlashaman, topib gapirishga majbur etilaman, ammo bitta joylashuvdagi Zapisda yoki shunga sakrashda bu maqsad ya’ni joy uchun o’z o’rnidagi Zapisli gap emasligini bilingiz doimoki xo’sh bo’pti. Shuning uchun bizlar yondosh suhbatdagi aholi bir-birovlarimizga ichki zapisimizdan ya’ni tuyg’ularimizdan kuch o’tkazib, jon almashinish asosida Sakratilgan joylashuvimizda yanada o’zga, ammo hozir bo’lmayotgan sakratilishlardan o’zimizning ichki tuyg’ularimizga, o’y-fikrlarimizga xos o’zida bor bo’lgan Gotli, Zapisli gapidan gapirtiramiz. Demak, bilgan sanalsangizki, gap ya’ni gapirish bu – jon almashinish sifatida bizlar ya’ni yerlik aholining Osiyodagi qismining jonlarimizning o’zlarini bildiradimi, ha bo’pti shu. G’arb mamlakatlari ya’ni AQSh davlatida esa gapirish insonlarining tanisining o’zi sifatida qabul etilganligidan hali hech kimning xabari bo’lmaganda hamki o’zim yozaolmoqdaligim bu shu. Shuning uchun Amerikaliklar ingliz tillarini yashirincha, har xil ichki buzulishlar orasida gapirib o’tishlarini bilsangiz, ularning gaplarini yaxshi eshitib munosabat bildirmaslikka xos bo’lishimiz, takrorlamasligimiz uchun o’zlarining himoyalarini hisobga olishadilar. Moboda bizlar ularning gaplarini takrorlasak yoki munosabatli ravishda ongimizda aylantirsak, ularning miyalariga ya’ni aslan ravishdagi tanalari sanalurli miyalariga hujum bo’lib ular qiynalishadilar. Bizlarning gaplarimiz esa hammaga maroqli va xursandchilik ulashuviga xosdalanganligini unutmangiz hamki, biz shu bilan miyamizni ya’ni jonimizning asl holatini fosh etamiz qo’yamiz hamki, ammo tanimizni birovga sotishni va qiynalishini xohlamaganimiz uchun asosan jussa yoki tanimizni ko’rsatmaslikka uringan video filmlar, qo’shiq-kliplar va oralarda Masha and the Bear lar chiqarganligimizni bilingiz xo’sh bo’pti. Shunday qilib bizlarning o’zbek tilimiz aniq va ravonlikda birinchilikni egallashini hali ham eslatayin xo’sh bo’pti. Amerikaning insonchalari, inson badanchalari esa oliysifatlashganroq, ziyolilashganligini bilingiz xo’sh bo’pti mayli.